Konto
rzecz. n rachunek założony w banku, na którym klient ma zgromadzone środki pieniężne. Pan Zenobiusz założył konto (B. lp) w banku. Dzięki kontu (C. lp) jego pieniądze będą bezpieczne, a pan Zenobiusz będzie mógł wypłacać małe sumy w pobliskim bankomacie. KOMENTARZ Czasem związek wyrazowy na konto rozumiany jest jako na poczet – rodzaj przedpłaty związanej z otrzymaniem w późniejszym czasie większej sumy, np. notatka na potwierdzeniu z kasy: Wypłacono kwotę 300...
Kontrowersyjny
przym. wzbudzający sprzeczne reakcje, dyskusyjny, niejednoznaczny, powodujący negatywny odbiór. Znany lekarz wygłosił niedawno kontrowersyjną (B. lp) opinię, że telefony komórkowe nie tylko nie są szkodliwe, ale ich stałe trzymanie w kieszeni oddala ryzyko zachorowania na raka i choroby serca. Nowy film kontrowersyjnego (D. lp) twórcy z Zanzibaru wywołał falę dyskusji zarówno wśród widzów, jak i krytyków.
Konwencja
rzecz. ż umowa międzynarodowa zawierająca konkretne ustalenia w jakiejś sprawie. sposób realizowania czegoś, wypowiadania się, myślenia, określony przez zwyczaj, lub ustalenia zawarte w konkretnym dokumencie. (art.) zespół cech charakterystycznych dla danego prądu artystycznego (w zn. 1.) Na lekcji wychowawczej nauczyciel omawiał podstawowe założenia Europejskiej Konwencji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) Praw Człowieka. (w zn. 2.) Podczas międzynarodowego spotkania...
Kooperacja
rzecz. ż współpraca między przedsiębiorstwami lub innymi instytucjami w zakresie produkcji bądź innych przedsięwzięć, które wymagają połączenia wysiłków i możliwości. Nowy most na Wiśle powstał dzięki kooperacji (C. lp, ident. w D. i Ms. lp) dwóch dużych firm budowlanych.
Korupcja
rzecz. ż, br. lm nielegalne przyjmowanie korzyści (najczęściej pieniędzy) w zamian za załatwienie lub przyśpieszenie załatwienia jakieś sprawy. Od dawna wiele mówiło się o korupcji (Ms. lp, ident. w D. i C. lp) w urzędach. Jednak dopiero stanowcze prawo karzące skorumpowanych urzędników i osoby, które dają łapówki, jest w stanie ograniczyć to zjawisko.
Kreatywny
przym. twórczy, umiejący dostosować się do sytuacji i znaleźć właściwe rozwiązanie. Na spotkaniu z pracownikami dyrektor podkreślił, że tylko zespół dobrze się rozumiejących, kreatywnych (D. lm) ludzi może zagwarantować firmie sukces.
Kredyt
rzecz. m pożyczka finansowa spłacana w ratach obłożonych prowizją. (pot.) towary zakupione w systemie sprzedaży ratalnej. Pan Stanisław marzył od dawna o nowy samochodzie, jednak po policzeniu oszczędności przekonał się, że nie będzie mógł go kupić, jeżeli bank nie udzieli mu kredytu (D. lp). Dowiedział się o nowym, korzystnym kredycie (Ms. lp) na zakup samochodu. Martwił się jednak trochę, że najpierw będzie musiał spłacić inne kredyty (B. lm, ident. w M. lm)....
Kryterium
rzecz. n, w lp nieodm. czynnik służący za podstawę oceny czegoś. wyścig kolarski, którego trasa przebiega po zamkniętym obwodzie. (w zn. 1.) Przy ocenianiu prac wpływających na konkurs scenariuszowy jury przyjęło szereg kryteriów (D. lm). Najważniejszymi były: oryginalność tematyki, świeżość pomysłu i wyraziste sylwetki głównych bohaterów. Ustalone kryteria (M. lm) mają zapewnić wybór prac najciekawszych i najoryginalniejszych. (w zn. 2.) W czasie kryterium (D....
Krytyka
rzecz. ż ocena kogoś lub czegoś. grupa osób zajmujących się ocenianiem dzieł i wydarzeń artystycznych. dział piśmiennictwa zajmujący się ocenianiem dzieł i wydarzeń artystycznych. (w zn. 1.) Praca wszystkich działów w przedsiębiorstwie poddawana jest krytyce (C. lp, ident. w Ms. lp) na corocznym zebraniu zarządu. W tym roku ustalono, że wyjątkowo dobrze pracował dział marketingu, a dział księgowości powinien zmienić organizację pracy. – Mimo że słyszę ciągle...
Kryzys
rzecz. m załamanie i wstrzymanie jakiegoś procesu, impas. (ekon.) załamanie sytuacji na rynku spowodowane czynnikami ekonomicznymi. (w zn. 1.) Właściciel musiał pogodzić się z faktem, że jego firma znalazła się w kryzysie (Ms. lp) na skutek przepełnienia rynku podobnymi wyrobami. (w zn. 2.) W latach 80. społeczeństwo polskie szczególnie dotkliwie odczuwało skutki kryzysu (D. lp) gospodarczego. Brak podstawowych towarów na rynku i przekonanie, że kraj nie poradzi...
Ksenofobia
rzecz. ż, br. lm przesadne podkreślanie wielkości własnego narodu i jego cech z równoczesnym potępieniem cech innych narodów i niechęcią do cudzoziemców, antonim (SPJ) ksenofilia. Znany socjolog przekonywał w programie telewizyjnym, że przejawy ksenofobii (D. lp, ident. w C. i Ms. lp), tak częste w wielu krajach, biorą się zazwyczaj z niezrozumienia obcej kultury i bezkrytycznego zapatrzenia we własny naród.
Kultowy
przym. (rel.) odnoszący się do jakiejś religii; także otaczany czcią, obrzędowy. (przen., kult.) zjawisko kulturowe bądź społeczne bardzo popularne w jakimś kręgu odbiorców i otoczone specyficznym kultem przez jego zwolenników (np. kultowy film, kultowy twórca). (w zn. 1.) Podczas wycieczki do Chin widzieliśmy wiele starożytnych, kultowych (D. lm) posągów Buddy, zazwyczaj znajdujących się w pobliżu świątyń. (w zn. 2.) Studenci spierali się, o znaczenie tzw. filmów...
Kuluary
rzecz. n, br. lp miejsce spotkań towarzyszących głównemu wydarzeniu (np. artystycznemu). (przen.) rozmowy w kuluarach – rozmowy nieoficjalne, prywatne, prowadzone na uboczu poza głównym spotkaniem. (w zn. 1.) Tuż przed premierą nowego przedstawienia operowego do kuluarów (D. lm) teatru zostali zaproszeni dziennikarze. W tzw. Sali Złotej odbyła się konferencja prasowa na temat zmian unowocześniających zabytkowy gmach teatralny, wprowadzonych podczas zakończonego...
Kuriozalny
przym. wyjątkowy (w negatywnym sensie), dziwaczny, osobliwy (łac. curiosum – rzecz ciekawa). Jako kuriozalny (M. lp) określił dyrektor szkoły pomysł nowego nauczyciela WF, aby zakupić kilka kompletów kart i rozpocząć naukę brydża sportowego wśród uczniów. Nauczyciel tłumaczył, że sala gimnastyczna jest w stałym remoncie, więc nie jest w stanie prowadzić innych zajęć sportowych.
Kwalifikować
(dok. zakwalifikować) czas. przyłączać do jakiejś grupy, klasyfikować, sortować. W ogólnopolskim turnieju szachowym Leszek zakwalifikował się do grupy finalistów. Pracownicy przetwórni kwalifikowali grzyby do różnych kategorii, w zależności od gatunku i wyglądu.
Kwestionować
(dok. zakwestionować) czas. podać coś w wątpliwość, sprzeciwić się, zaprzeczyć czemuś. W czasie zebrania zarządu stowarzyszenia jeden z członków zakwestionował sprawozdanie finansowe przedstawione przez skarbnika. Uznał je za niedokładne i sporządzone zbyt pobieżnie. – Każdy, kto kwestionuje nowe plany kierownictwa partii proszony jest o przedstawienie konstruktywnego pomysłu, który spowoduje, że odzyskamy zaufanie społeczne – mówił przewodniczący. – Dopiero wtedy możemy...