Cechy teatru elżbietańskiego Teatr elżbietański (od nazwy okresu za panowania Elżbiety I). Sprzeciwiał się klasycznym regułom: łamał zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji, dopuszczał umowność inscenizacyjną i nie stosował się do...
Urodził się w 1530 roku w Sycynie, zmarł w 1584 na zawał w Lublinie. Żył w epoce Renesansu. Był wielkiej sławy poetą, dramaturgiem i tłumaczem. Pochodził za średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. Kształcił się na Akademii Krakowskiej, w Padwie...
Orszulka Kochanowska była córką poety Jana Kochanowskiego. Dziewczynka zmarła w wieku 2,5 lat. Była ukochanym dzieckiem swojego ojca, który próbował zmniejszyć swoją rozpacz poprzez pisanie wierszy wspominających Orszulkę....
Tren I rozpoczyna się apostrofą do: łez, skarg, trosk, wzdychań, żali i frasunków. Autor prosi je o przybycie do czarnoleskiego domu, aby pomogły mu w opłakiwaniu śmierci ukochanej córki, Urszuli. Epitety „(łzy) Heraklitowe” i „(skargi)...
Interpretacja „Trenu XI” Jana Kochanowskiego jako odzwierciedlenie buntu bohatera lirycznego wobec ideałów filozoficznych i religijnych renesansu. Tren rozpoczyna się nawiązaniem do legendarnej wypowiedzi Brutusa. Kochanowski uzupełnia...
Wyjaśnienie nazwy Nazwa Renesans pochodzi od francuskiego słowa renaissance, które oznacza powtórne narodziny. W polskim literaturoznawstwie epokę tę określa się również mianem Odrodzenia. Był to bowiem czas, w którym odrodził się po pierwsze...
Starożytne epicedium było zakończone pocieszeniem i napomnieniem. Motywy te odnajdujemy w końcowych utworach całego cyklu. Najbardziej charakterystyczny jest "Tren XIX czyli Sen", w którym poeta stara się spojrzeć na życie bardziej trzeźwo, stara...
"Tren XIII" pochodzi zcyklu "Treny" wydanego w 1580r. Autor, a jednocześnie podmiot liryczny J. Kochanowski zwraca się bezpośrednio do swojej zmarłej córeczki Urszulki. W utworze ojciec mówi o pociechach danych mu przez córkę, która umierając tak...
Tren ten nawiązuje do problematyki filozoficznej. Zaczyna się apostrofą do „mądrości”, którą przez całe swe życie Kochanowski tak bardzo cenił i do niej dążył. Opisuje tu ją jako niemożliwą do kupienia, ale i niedostępną dla ludzi ubogich....
Satyra - utwór literacki ośmieszający lub piętnujący ukazywane w nim zjawiska – wady i przywary ludzkie, środowiska społ., poglądy pol., instytucje, sposoby zachowań i mówienia; satyra stosuje komiczne wyolbrzymienia lub pomniejszenie, środki...
Tren VIII Jana Kochanowskiego w swej formie ma charakter apostrofy do zmarłego dziecka. Ojciec nawiązuje do domu w Czarnolesie - ostoi ciepła. Na tym tle ukazuje życie, gdy Urszulka jeszcze żyła i już po śmierci dziecka. Kontrastuje ze sobą dwa...
Jan Kochanowski (1530-1584) urodził się w Sycynie (Radomskie). Pochodził ze średnio zamożnej, wielodzietnej rodziny szlacheckiej. Znakomite wykształcenie i erudycję zdobył dzięki piętnastoletnim studiom - najpierw na wydziale sztuk Akademii...
J. polski – renesans 1.Kryzys myśli średniowiecznej. Narodziny renesansu. -zaczęto interesować się człowiekiem -odkryli do idei starożytnej -mieli dość lęków , obaw przed groźnym Bogiem , śmiercią ....
Wzorce osobowe renesansu Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała...
"Kazania sejmowe" należą do publicystyki. Publicystyka to przede wszystkim wypowiedzi na aktualne tematy społeczne, polityczne. Publicystyka posługuje się często środkami perswazyjnymi i zmierza do czynnego oddziaływania na opinię publiczną....
Jan Kochanowski w poemacie "Pieśń świętojańska o Sobótce"przedstawia życie na wsi. Utwór składa się z pieśni dwunastu panien, które sławią uroki życia wiejskiego. Panna XII przedstawia obraz wsi rozpoczynając od słów "wsi spokojna, wsi...
Jan Kochanowski żył w latach 1530-1584. Jest uważany za największego poetę polskiego przed Mickiewiczem. Jego twórczość to fraszki, pieśni i treny, a także przekład „Psałterza Dawidów” oraz „Odprawa posłów greckich”. W wielu utworach...
Fraszki We fraszce „Do Mikołaja Firleja” autor odpowiada na postawiony mu zarzut, iż pisze rzeczy których „by się przed panną czytać nie godziło”. Buntuje się on przeciwko obyczajom panującym na dworach i popiera życie, w którym ważne miejsce...
Ludzie renesansu Mikołaj Sęp-Szarzyński Życie ludzkie pojmował poeta jako ustawiczny bój, ciągłą walkę ducha z szatanem. Sonet "O nietrwałości miłości rzeczy świata tego" - człowiek zmuszony jest przeżywać wciąż dramatyczny...
Leonardo da Vinci urodził się we Włoszech, niedaleko Florencji, w wiosce Anchiano w sobotę 15 kwietnia 1452 roku, o godzinie 22.30, jak zanotował jego dziadek. Leonardo pochodził z nieprawego związku, wychowywali go starzy dziadkowie i ojciec. Był...
Data Wydarzenie 1618 - 1648 Wojna trzydziestoletnia 1618 - 1621 Etap Czeski 1622 - 1629 Wojna o PalatynatWojna duńska 1625 - 1629 Wojna polsko - szwedzka 1630 - 1635 Etap szwedzki 1635 - 1648 Etap francuski Etap Czeski 23 maja 1618 · Defenestracja...
Jan Kochanowski to niewątpliwie najwybitniejsza postać polskiego renesansu. Jest autorem znakomitych fraszek, pieśni czy trenów, o których mówi się, że to największe dzieło w dorobku jego pracy. Hymn, ?Czego chcesz od nas Panie? oraz tren XVII...
Nowela - utwór o prostej i precyzyjnej budowie. Nie ma w niej miejsca na poboczne wątki i dygresje. Jej fabuła musi być jasna i mało skomplikowana. Akcja ma zmierzać do wyraźnego punktu kulminacyjnego, w którym nastąpi rozstrzygnięcie losu...
"NA ZDROWIE" tezą jest "Istota zdrowia" Podmiotem lirycznym jest Jan Kochanowski zwraca się do zdrowia. - Wiersz ma 24 wersy, pięciogłoskowiec - Rymy parzyste: "Zdrowie-dowie, prawie-jawie" - Występuje...
Autorem obrazu "Mona Lisa” jest Leonardo da Vinci. Artysta urodził się 15 kwietnia 1452 w Toskanii, a zmarł 2 maja 1519 w Amboise we Francji. Był wszechstronnie uzdolnionym Włochem (malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor maszyn, filozof),...
ODRODZENIE 1. Omów czynniki wpływające na rozwój odrodzenia. W wieku XIV we Włoszech rozpoczął się przełom w dziełach kultury nazwany później odrodzeniem. Miał on kilka przyczyn. Pierwszą przyczyną było podłoże gospodarcze i polityczne,...
Kościół katolicki przez cały czas swego istnienia borykał się z licznymi problemami. Musiał on znosić liczne prześladowania, a gdy stał się religią panującą zapominając o przeszłości sam zaczął walczyć z innowiercami. Mianem reformacji określa...
Starożytni Sarmaci był to mężny lud pochodzenia irańskiego, zamieszkujący do II w.p.n.e. nad dolna wołgą, a potem nad Dunajem. Renesans rozbudził poczucie świadomości narodowej, a także zainspirował do poszukiwań narodowej i stanowej...
Należał do galerii pisarzy politycznych złotego wieku, ale był pisarzem politycznym w całej swej działalności. Tworząc dzieło poświęcone problemom państwowym szedł torami wytyczonymi przez starożytnych. Przywołuje traktaty: Platona -...
Jan Kochanowski był wybitnym pisarzem polskiego renesansu oraz autorem wielu pieśni. W swojej pracy zajmę się analizą Pieśni IX, a szczególnie zwrócę uwagę na renesansowy charakter tego utworu. Pieśń to bardzo stary gatunek, mocno związany z...
Odrodzenie pojawiło się we Włoszech w XIV wieku i trwało do początku XVI wieku. W innych krajach Europy, w tym w Polsce, II poł. XV wieku i cały XVI do lat 30-tych XVII wieku. Głównymi przyczynami rozwoju Renesansu we Włoszech były osłabienie...
Jan Kochanowski Pieśń XIV Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie, A ludzką sprawiedliwość w ręku trzymacie, Wy, mówię, którym, ludzi paść poruczono I zwierzchności nad stadem bożym zwierzono: Miejcie to przed oczyma zawżdy swojemi,...
Tren IX Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze! Która, jeśli prawdziwie mienią, wszytki żądze, Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić, A człowieka tylko nie w anioła odmienić, Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje, Złym...
Epoka, w dziejach kultury zwana renesansem, rodowodowo związana z Włochami, nosi nie włoskie, lecz francuskie miano renaissance, co oznacza dokładnie odrodzenie. Nazwą tą, jako terminem historyczno-literackim, posłużyli się świadomie dopiero...
Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy, A starać się, ponieważ musi zniszczeć ciało, Aby imię przynamniej po nas tu zostało? I szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce żyje Tkając, lejąc...
Renesans - Nie tylko styl (w architekturze, malarstwie, poezji, muzyce), ale także cała epoka w historii Europy. Najważniejsze cechy literatury renesansowej: Umiar Znaleźć właściwa miarę w życiu i sztuce. Pamiętać, że w życiu radości...
Pieśń o dobrej sławie (tytuł nadany przez interpretatorów) Pieśń XIX z ksiąg wtórych Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy[ na trosce, na straży] A starać sie ,ponieważ musi zniszczeć...
"Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie" to pieśń XV Jana Kochanowskiego, patriotyczno - obywatelska. Rozpoczyna się apostrofą, czyli bezpośrednim zwrotem do adresata - rządzący państwem. Teza myślowa zawarta w utworze to fakt, iż rządzący powinni...
Pochodzenie terminu "Renesans" Renesans (odrodzenie) jest to epoka w dziejach kultury europejskiej. Pierwszy raz termin ten został użyty w XVI w. Przez G. Vasariego w celu scharakteryzowania tendencji w malarstwie włoskim. Termin ten jako...
Dom, rodzina i ojczyzna we fraszkach Jana Kochanowskiego Jan Kochanowski był najwybitniejszym poeta polskiego renesansu. Epoka ta stała się przełomowa pod względem zmiany kierunku myślenia. Po okresie ciemnego, mglistego średniowiecza, pełnego...
Każdy pisarz, malarz, muzyk, artysta tworząc swoje dzieło pragnie zawrzeć w nim pewne przesłanie, jakąś wartość, czasami przestrogę, czasami radę, mądrość. Każdy z nich pragnie podzielić się z innymi swoimi odczuciami, poglądami, obserwacjami....
„Konrad Wallenrod” to powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, która powstała w latach 1825 – 1827, w czasie zesłania Adama Mickiewicza w głąb Rosji. „Konrad Wallenrod” miał być poematem o człowieku, który całe swoje życie...
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w 1530 r. Pochodził z zamożniej szlachty. Był najwybitniejszym poetą polskiego odrodzenia. Studiował w Akademii Krakowskiej, a następnie na uniwersytecie w Padwie. Poeta przez całe swoje życie pisał pieśni,...
W trenie V, Kochanowski używa porównania homeryckiego (bardzo wiele wyrazów i środków wyrazu artystycznego opisujących część porównującą) - Urszulka jest porównana do małej oliwki niechcący podciętej przez ogrodnika. Autor chce pokazać, że śmierć...
Renesans (Odrodzenie) jest ogólnie przyjętą nazwą na określenie epoki wielkich zmian w kulturze i sztuce, jakie miały miejsce w XV- i XVI-wiecznych Włoszech, a następnie odcisnęły swoje piętno na życiu całej Europy. W okresie renesansu nastąpiło...
Leonardo da Vinci, genialny malarz włoski, inżynier, uczony, jeden z wielkich przedstawicieli nauki i sztuki okresu Odrodzenia, urodził się 15 kwietnia 1452 roku w niewielkim mieście Vinci. W 1469 roku ojciec Leonarda przeniósł się do Florencji....
MAKBET „Choć to morderstwo jest jedynie płodem Imaginacji, myśl o nim tak wstrząsa Moim jestestwem, że wolę działania Paraliżuje to wyobrażenie I tylko to jest we mnie, czego nie ma”. „(...) weźcie precz Moją kobiecą naturę,a w zamian...
"Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce" – ludzka egzystencja widziana oczami renesansowego humanisty na podstawie poezji Jana Kochanowskiego. Po okresie ciemnego, mglistego średniowiecza, pełnego zabobonów i całkowitego...
PODSTAWOWE CECHY KULTURY RENESANSU Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo przejmowało władzę w republikach włoskich. Wielkie rody skupiały w swoich pałacach uczonych, artystów i poetów. Ośrodkiem zainteresowania...