Konflikt pokoleń w utworach literackich różnych epok
Konflikt pokoleń towarzyszy literaturze od zarania dziejów. W Biblii Absolom buntuje się przeciwko swojemu ojcu – Dawidowi, któremu zarzuca niesprawiedliwe rządzenie i twierdzi, że sam rządziłby lepiej. Kiedy bunt przybiera formę jawnego...
Wuglaryzmy dobre czy nie?
Wulgaryzmy to przde wszystkim słowa bardzo negatywne. Używanie słów wulgarnych jest niekulturalne i świadczy o wychowaniu i posiadanej kulturze. Oczywiście słów tych nie wolno używać, ale są pewne możliwości np. jeżeli ktoś idzie w sandałach i...
Odbicie filozofii stoickiej i epikurejskiej w twórczości J. Kochanowskiego i L. Staffa.
1) Krótki zarys historii filozofii epikureizmu i stoicyzmu: Chęć budowy imperium przez Aleksandra Macedońskiego spowodowała, iż greckie polis utraciło swą niezależność i polityczną samodzielność. Kryzys ten wywołał znaczne zamiany w życiu...
Czym człowiek powinien się kierować w życiu: rozumem czy miłością?
Czym człowiek powinien się kierować w życiu, rozumem czy miłością? Jest to pytanie, na które człowiek próbuje znaleźć odpowiedź od wieków. Oba warianty mają swoich zagorzałych zwolenników, jak i przeciwników. Niejedną debatę już stoczono na ten...
Opis i funkcje przyrody w wybranych utworach literackich
Romantyzm w Polsce rozpoczął się w pierwszej połowie XIX w. i objął swoim zasięgiem wszystkie niemal dziedziny ludzkiego myślenia i twórczości. Przejawiał się w ideologiach, sztuce, polityce, modzie, obyczajach, literaturze, itp....
Literackie spotkanie wrogów. Przedstaw zagadnienie na podstawie spotkania Achillesa z Hektorem i Gerwazego z Jackiem Soplicą.
Miedzy ludźmi dochodzi często do kłótni, obrażamy się o drobne sprawy jak nie odpowiedzenie na przywitanie czy odmowa pomocy. Ale z łatwością jaką się kłócimy również się godzimy, przebaczamy wrogom i stajemy się przyjaciółmi. Jest to problem...
Prometeizm w literaturze
Jest to postawa indywidualnego buntu przeciwko Bogu i zgody na cierpienie za ideę i szczęście ludzi. Wyrasta ona z mitu o Prometeuszu, który skradł Zeusowi ogień i obdarzył nim ludzi, za co został skazany na wieczną mękę. Prometeizm stał się jedną...
Człowiek wobec cierpienia. Przedstaw postawy wybranych bohaterów literackich XX wieku
Świat został tak urządzony, że nieodłączną jego częścią, tuż obok radości, jest cierpienie. Nie było go na samym początku, w biblijnym ogrodzie Eden, ale był to bardzo krótki etap w dziejach ludzkości. Pierwsi ludzi, których Bóg stworzył „na obraz...
Idealiści i marzyciele - zbyteczni czy potrzebni światu... Rozważ odwołując się do wybranych lektur.
Od zarania dziejów jest wiadome, ze na świecie występują idealiści i marzyciele. Jedni wierzą, że może istnieć lepszy świat pozbawiony zła, przemocy i ludzkiej zawiści, inni poszukują idealnej miłości, chcą znaleźć druga połówkę, z która chcieliby...
Polemika z "Lalką i perłą" Olgi Tokarczuk.
Olga Tokarczuk w zadziwiający sposób pisze o „Lalce” Bolesława Prusa, co więcej pisze tak, że trudno się z nią nie zgodzić. Bardzo trudno było mi wyłapać fragmenty, w których mogę się do czegoś przyczepić, a jeszcze gorsze w tym wszystkim jest to,...
Król Stanisław w satyrze "Do króla" Ignacego Krasickiego i we fragmencie "Nieznanego księcia Poniatowskiego" Mariana Brandysa
"Trzeba było przed sejmikiem kilka dni z rzędu rezonować od rana do wieczora z tą ciżbą, podziwiać ich brednie, zachwycać się ich płaskimi konceptami, a nade wszystko ściskać ich brudne kapcańskie osoby..." Stanisław August Poniatowski o...
Dwa obrazy tradycji szlacheckiej. Porównaj sposoby i funkcje jej przedstawienia na podstawie fragmentów „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza.
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza to dwa zupełnie różne utwory literackie. Powstają w innych czasach i opisują odmienne wydarzenia. Mimo to możemy odnaleźć w nich fragmenty zbliżone treściowo: opis tradycji...
Nawiązania do antyku
„Dla mnie w sztuce nie ma przeszłości ani przyszłości. Jeżeli dzieło nie może żyć zawsze w teraźniejszości, w ogóle nie jest dziełem sztuki. Sztuka Greków, Egipcjan, wielkich malarzy, którzy żyli w innych czasach, nie jest sztuką przeszłości, może...
Patriotyzm - kosmopolityzm - obywatelstwo. Omów znaczenia, jakie nadawała tym pojęciom literatura i oceń ich aktualność u progu XXI wieku
Człowiek z chwilą przyjścia na świat automatycznie staje się obywatelem kraju, w którym się urodził. Nikt go się nie pyta, czy tego chce, czy też nie. Jednak obywatelstwo możemy zmieniać. Czasem stajemy się obywatelem kraju, o którym kompletnie...
Pisarze baroku i oświecenia w trosce o dobro kraju.
Temat troski o dobro kraju w literaturze ma charakter ponadczasowy. Już w renesansie wytworzył się ideał patrioty. Kochanowski w "Odprawie posłów greckich" ukazał Antenora jako obywatela kochającego ojczyznę, spełniającego wszelkie...
Być poetą dawniej i dziś - postawa artystów wobec własnej twórczości Horacy i Szymborska.
Być poetą dawniej i dziś. przedstaw postawę artystów wobec własnej twórczości oraz ich opinie na temat znaczenia poezji, porównując utwory Horacego i W. Szymborskiej Wybudowałem pomnik: W tym utworze zastosowana jest liryka bezpośrednia ....
Stosunek człowieka do Boga, świata i własnej egzystencji w literaturze
„Stosunek człowieka do Boga, świata i własnej egzystencji w literaturze” Bóg od zawsze był dla człowieka jedną z najwyższych wartości i chociaż ciągle pozostawał ważny, to jego rola w poszczególnych epokach była różna. Raz pojawiał się często...
Refleksje nt. samobójstwa Wertera – to tchórzostwo, słabość, bunt, czy akt odwagi?
Motywem samobójstwa Wertera – typowego bohatera i wzorca okresu Romantyzmu, przedstawionego w utworze Johana Wolfganga Goethego, była niespełniona miłość. Co to znaczy „nie spełniona”? Za nim odpowiemy na to pytanie, zastanówmy się najpierw czym...
Jaki obraz krainy dzieciństwa przedstawili Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu i Stefan Żeromski w Ludziach Bezdomnych? Zwróć uwagę na portrety psychologiczne głównych bohaterów zaprezentowanych w poniższych fragmentach oraz na relacje łączące ich
Motyw domu i krainy lat dziecinnych funkcjonuje w literaturze polskiej na przestrzeni wielu epok. Obraz ten był ukazywany na różne sposoby. Jeden z najpiękniejszych opisów ojczyzny znajduje się w Panu Tadeuszu. Przedstawiony jest tam dworek...
"Lekcja anatomii doktora Tulpa "Rembrandta i "Lekcja anatomii (Rembrandta)" Stanisława Grochowiaka - porównanie
Na przestrzeni wieków różne dziedziny sztuki wzajemnie się uzupełniały. Tak więc obraz ilustrował dzieło literackie, ale także dochodziło do sytuacji odwrotnych, kiedy to malarstwo stawało się inspiracją dla poetów. W tym przypadku mamy do...
Bohaterowie literaccy w sytuacji wyboru. Czy zgadzasz się ze zdaniem, że człowiek raz uczyniwszy wybór, stale wybierać musi?
W literaturze mamy niewyczerpalną kopalnię utworów, których jednym z głównych założeń jest ukazanie człowiekowi schematów, według których, powinien postępować. Wszelkie wartości natury etycznej i moralnej mają nam pomóc podjąć decyzję i pokazać,...
Najstarsze zabytki języka polskiego. Pojęcia i utwory literackie.
Kronika polska Anonima tzw. Galla Kronika powstała najprawdopodobniej w latach 1113-1117 na dworze Bolesława Krzywoustego. Najstarsza zachowana kopia pochodzi jednak dopiero z XIV wieku. Kronika została napisana po łacinie. Jej autorem był mnich...
Szkoła - obowiązek czy przygoda?
W dzisiejszych czasach szkoła jest niezwykle potrzebną instytucją. Już od siódmego roku życia pomaga nam w zdobyciu wiedzy. Jest naszym drugim domem, ponieważ spędzamy w niej dużo czasu. Ale często zastanawiamy się, czy ona jest naszym obowiązkiem...
Władysław Jagiełło w "Kronikach Jana Długosza" i w "Krzyżakach".
Charakterystyka Władysława Jagiełły. Czy obraz króla przedstawiony przez Jana Długosza zgadza się z tym co sobie wyobraziłeś na lekcjach historii lub czytając " Krzyżaków" ? Akcja powieści Henryka Sienkiewicza pt....
Zbigniew Herbert "H.E.O"
Zbigniewa Herberta H.E.O. jest opowieścią o przekraczalności świata umarłych do świata żywych. Warto zwrócić uwagę, iż autor dedykuje tę opowieść żonie - Kasi, a także na to, że udziela on zawsze głosu temu, kto nie miał nic do powiedzenia w...
Aktualność postaw życiowych, wzorców osobowych Antyku i Średniowiecza.
Czas przemija , człowiek rodzi się , żyje mijają mu minuty , godziny, dni, miesiące, lata , aż w końcu strudzony swym życiem , w którym dążył do czegoś , chciał coś osiągnąć umiera – gdy umiera może być ze swego życia zadowolony gdy wie ,że coś...
Porównanie epoki Oświecenia i Romantyzmu.
Aby rozpocząć konfrontacje dwóch epok literackich bez wątpienia należałoby zacząć od umiejscowienia ich w czasie, tak więc epoka oświecwiecenia w Europie miała swój początek około roku 1680 kiedy to Newton opracował prawo powszechnego ciążenia...
W jaki sposób H. Sienkiewicz oddał hołd poezji A. Mickiewicza? Czym była dla Polaków poezja Mickiewicza w okresie niewoli?
Henryk Sienkiewicz w noweli pt.: Latarnik oddał hołd poezji Adama Mickiewicza. Przedstawił jego utwory jako coś najcenniejszego dla każdego Polaka. W czasach niewoli, dzieła największego polskiego poety były dla naszych rodaków przebywających na...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Motyw wędrówki w tekstach kultury
Wędrówka od zawsze stanowiła nieodzowną część życia człowieka. Czy to cielesna, czy to duchowa, była i jest wyrazem poszukiwań. Wędrowanie nie łączyło się tylko i wyłącznie z celem, wędrówka uczyła, poszerzała ludzką świadomość, kształciła...
Jak różni artyści wykorzystywali mit Ikara w swoich utworach.
Ikar należy do postaci mitologicznych, a te zawsze miały ściśle określony charakter oraz prezentowały dane postawy. Ikar to syn wielkiego wynalazcy Dedala. Zginął on, gdy pomimo upomnień ojca wzbił się wysoko w niebo. Roztopiony wosk ze skrzydeł,...
Rola kobiety we współczesnym świecie
W dzisiejszych czasach, dawne, lecz nadal w pewnym stopniu aktualne stereotypy określające kobietę jako płeć słabszą, którą powinno się zamknąć w domu, nie dając jej praw do udzielania się w życiu polityczno-społecznym ulegają zanikowi. Czym jest...
Porównanie światopoglądu czterech epok: Średniowiecza, Renesansu, Baroku i Oświecenia.
Renesans i Oświecenie są bliskimi sobie epokami w historii literatury. Są jednak zupełnie różne od Średniowiecza i Baroku, które z kolei są podobne do siebie. Podobieństwa i różnice w światopoglądzie poszczególnych epok są wynikiem występowania po...
Dlaczego się buntują? Twoje refleksje o literackich buntownikach.
Bunt to aktywny wyraz sprzeciwu wobec otaczającego nas stanu rzeczy, panujących praw, porządku społecznego, religijnego lub obyczajowego. Jest wrodzony w naturę każdego z nas. Uaktywnia się w chwili gdy coś działa na naszą niekorzyść lub gdy...
Postacie Romea i Julii i legenda miłości „silniejszej niż śmierć” były motywem poetyckim różnych epok literackich. Porównaj dwa sposoby ujęcia legendy miłości Romea i Julii: w Wierszu Norwida "W Weronie"
O życiu Williama Szekspira, największego europejskiego dramaturga, wiemy niewiele. Pewne jest, że urodził się w 1564 roku, a zmarł w 1616. Zostawił on po sobie dwa poematy narracyjne, całą serię przepięknych sonetów a także 37 sztuk teatralnych –...
Romeo i Julia - historia pewnej miłości kiedyś i dziś.
romeo i julia zawsze spotykali się na starej antenie w tle niebieskiego nieba zapominali o Veronie gdzieś poza miastem w zaułkach zachodnich dzielnic kochali się do szaleństwa na czerwonych dachówkach pod białymi piórami nieopamiętane...
Historia książki
Narodziny pisma Upłynęło wiele tysięcy lat zanim człowiek dopracował się książki, a minęło jeszcze kilka kolejnych wieków zanim książka stała się tym, czym jest dzisiaj. Najpierw bowiem musiały się wykształcić warunki podstawowe, bez których...
Jak umierali Rudy, Zośka i Alek? "Kamienie na Szaniec"
Rudy, Zośka i Alek to chłopcy, którzy żyli na terenie Polski podczas okupacji hitlerowskiej. Wszyscy trzej walczyli o niepodległość swojego kraju, organizowali wiele walk wyzwoleńczych, należeli do tajnych związków. Kochali swoją ojczyznę tak...
Normy Etyczne i system prawny w państwach despotii wschodnich
Przez cały okres tworzenia się dzisiejszego świata na jego mapie pojawiało się wiele państw i państewek. Niektóre istniały krótko, inne wystarczająco długo, by na trwałe zapisać się na kartach historii. Takimi państwami były z pewnością państwa...
Porównanie "Hymnu do miłości ojczyzny" I. Krasickiego i "Żeby Polska była Polską" J. Pietrzaka.
Jak na przestrzeni wieków zmieniały się doświadczenia patriotyczne. Porównaj „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego i „Żeby Polska była Polską” Jana Pietrzaka, przywołując kontekst historyczny. Oświecenie to w dziejach Rzeczypospolitej...
Bohaterowie literaccy, których rozumiesz i podziwiasz. Uzasadnij swoje wybory.
Proces kształtowania się bohatera ulegał ciągłym zmianom, wynikającym zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych.. Sytuacja ta miała ogromny wpływ na kształt ówczesnej i współczesnej twórczości literackiej, która w...
Porównanie ideałów rycerskich - starogreckiego i średniowiecznego.
Porównaj starogrecki i średniowieczny ideał rycerski. Czy Achilles lub Hektor mogliby uchodzić w średniowieczu za rycerza idealnego? Scharakteryzuj również typy odbiorców tych tekstów. Każda epoka tworzy bohaterów - rycerzy na miarę swoich...
Skutki zbrodni znanych bohaterów literackich.
Przez wszystkie epoki przewija się motyw człowieka niszczonego wyrzutami sumienia po popełnionej zbrodnii. Bohaterowie popełniali zbrodnie z koniecznosci podporzadkowania sie obowiazujacym prawom (Antygona), z chęci zdobycia władzy (MAKBET), lub...
Osiągnięcia cywilizacyjne starożytności i ich obecność w życiu ludzi współczesnych
Pierwsze istoty człekokształtne pojawiły się 5- 6 mln. lat temu. Podobne były do małp, lecz budową ciała i zachowaniem przypominały ludzi. Były to Australopiteki. Następnie z biegiem lat zachodziły zmiany w wyglądzie i zachowaniu. Pojawił się...
Pozytywna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego. Zanalizuj zagadnienie, wykorzystując przykłady literackie z różnych epok.
WPROWADZENIE Przemiana wewnętrzna to gruntowna zmiana sposobu zachowania, myślenia. Przemiana wewnętrzna jest procesem znanym nam wszystkim, gdyż większość z nas zetknęła się z nią. Przemiana człowieka wynika ze zmienności natury ludzkiej,...
Wędrujący poeta. Motyw tułacza, wędrowca, poety w różnych epokach literackich
Wędrujący poeta. Motyw tułacza, wędrowca, poety w różnych epokach literackich W literaturze różnych epok często występuje motyw wędrówki. Podróż w życiu człowieka może mieć bardzo wiele znaczeń: może przynosić nowe doświadczenia, oznaczać chęć...
Nawiązania do mitologii w twórczości kolejnych epok
"Umysłowość europejska, nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Sztuka antyczna na długie lata określiła europejskie kanony...
Analiza "Pieśni XXIV" Kochanowskiego i "Exegi monumentum" Horacego.
Pozornie utwory \"exegi monumentum\" Horacego i pieś XXIV Jana Kochanowskiego sa niemalże identyczne. oba mówią o nieśmiertelności, która poezja zapewniła autorom; jednak po głębokiej analizie dostrzegam pewne różnice....
Wynalazcy i ich wynalazki. Co na ten temat napisali Bolesław Prus (zacytowany fragment Lalki) i Stefan Żeromski (znany Ci wątek szklanych domów w Przedwiośniu)?
Istnienie człowieka, cywilizacji ludzkich wiąże się z wielkimi dokonaniami, odkryciami w niemal każdej dziedzinie życia. Kto z nas podczas lektury książek historycznych, popuszczając wodze wyobraźni, nie marzył o wielkiej karierze odkrywcy? Dla...
Sprawdzian+odpowiedzi: \
instrukcja: 1. sciagnac 2. wydrukowac 3. przepisac /wg zalecen prof. Wiesia /Kosciuch, Pruszkow, kl. II Grupa I I Analiza i interpretacja „Trenu XI” 1. Zdefiniuj pojęcie „poeta doctus”. W jaki sposób Kochanowski realizował tę postawę...