Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Zbudowane z węgla, wodoru i tlenu są wielowodorowymi polihydroksyaldehydami (aldozy) lub polihydroksyketonami (ketozy), albo też związkami, z których w wyniku hydrolizy powstają aldozy lub ketozy. Wzór sumaryczny większości węglowodanów ma postać: C x (H 2 O) y . Właściwości węglowodanów zależą od wielkości i budowy cząsteczek. Węglowodany dzielą się na: – monosacharydy (cukry proste); – polisacharydy (cukry złożone), do których należą oligosacharydy (wielocukry małocząsteczkowe) oraz...
WITAMINY białko cukry błonnik tłuszcze sole min. A B C D MASŁO mało mało mało dużo średnio dużo mało mało mało MLEKO średnio średnio mało średnio średnio dużo dużo mało średnio RYBY dużo mało mało średnio średnio średnio mało mało...
Ziółka są swojskie. Można je spotkać w lesie i na łące, posadzić w ogródku, obserwować jak rosną, rozwijają się, kwitną i owocują. Naturalne zioła nie zastąpią tysięcy niezbędnych leków, noża chirurga, a także nie zastąpią lekarza. Jednak mogą...
Woda (tlenek wodoru, H2O) - związek nieorganiczny, bezbarwna ciecz, w grubych warstwach zielononiebieska, bez smaku i zapachu. Temperatura krzepnięcia 0C, temperatura wrzenia 100C, podczas ogrzewania gęstość wody początkowo wzrasta (maksymalna...
Pierwiastki biogenne: pierwiastki chem., występujące w bardzo małych ilościach, w organizmach żywych(tlen, wodór, węgiel, azot, siarka, fosfor). Mikroelementy: pierwiastki chem., występujące w śladowych ilościach w organizmach żywych, niezbędne w...
CUKRY | jama.gębowa | ślinianki | ptyalina | wielocukry oligosach.(dekstryny);maltoza maltaza e| dwunastnica | trzustka | amylaza trz.| oligosach. disach.(maltoza,sacharoza,laktoza)| jelito cienkie | ściany j.| amylaza j.| disach. ...
Człowiek jest organizmem cudzożywnym, do życia potrzebuje wiele składników odżywczych tj. tłuszcze, cukry, ze względu na dużą zawartość białka i tłuszczu mięso jest bardzo cenionym pokarmem, dlatego od zawsze człowiek starał się coś upolować....
1. Sposoby odżywiania : a) samożywne ( autotrofizm ) - należą do nich organizmy, które przeprowadzają fotosyntezę (rośliny) i chemosyntezę (bakterie). b) cudzożywne ( heterotrofizm ) 0 należą tu organizmy, które korzystają z gotowego pokarmu,...
Komórka – podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmów żywych Wielkość kom. Roślinnych 20-300 um ; wielkość kom. Zwierzęcych 1 –100 um (wyjątki: jajo strusia; Rami 20-50cm) Składniki chemiczne komórki: 70%-75% - woda ; 25%-28% -...
WĘGLOWODANY (Cukry) Węglowodany - (inaczej sacharydy lub potocznie cukry) to związki organiczne - wielowodorotlenowe alkohole składające się z węgla, wodoru i tlenu, w których stosunek wodoru do tlenu jest taki sam jak w wodzie, czyli 2:1....
Komórka – podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmów żywych Wielkość kom. Roślinnych 20-300 um ; wielkość kom. Zwierzęcych 1 –100 um (wyjątki: jajo strusia; Rami 20-50cm) Składniki chemiczne komórki: 70%-75% - woda ; 25%-28% -...
Witamina ''Witamina'' - organiczny związek chemiczny, substancja egzogenna dla określonego organizmu. Nazwa pochodzi od łacińskich słów vita (życie) i amina - związek chemiczny zawierający grupę aminową (w rzeczywistości nie wszystkie...
Białka – składają się z C,O,H,N,S, grupy aminowej i karboksylowej. Dzielą się na proste (zbudowane z aminokwasów) i złożone = proteidy (białko + coś, nukleoproteidy, glikoproteidy, lipidy); kuliste (globuliny – przeciwciała immunoglobuliny) i...
Cech natury ludzkiej jest skłonnoć do odsuwania od siebie złych nowin. Nie chcemy przyjć do wiadomoci, że niezdrowe odżywianie się doprowadzi nas wkrótce do poważnych schorzeń. Ignorujemy fakt, że wiele produktów kuszcych pięknym wygldem i...
WĘGLOWODANY (CUKROWCE, SACHARYDY) to związki organiczne złożone z węgla, wodoru i tlenu w stosunku 1C:2H:1O. Można to określić wzorem (CH2O)n. Węglowodany pełnią funkcje: - są paliwem komórkowym, spełniają funkcje energetyczne, są źródłem...
Trawienie-przemiana zw. Wieloorg. Na zw. Proste, mogące ulegac wchłanianiu (resorpcji) do kom. Węglowodany- w Janie ustnej(środow. Obojętne- PH. Ok.7) są enzymy mylolityczne i ptialina (w ślinie), mają trawić cykry proste. Pokarm przech. do...
Pierwiastki budujące składniki pokarmowe Makroelementy (stanowią setne i tysięczne części suchej masy organicznej) - biogenne - budują prawie wszystkie związki organiczne i nie organiczne(tlen, wodór, węgiel, azot, siarka, fosfor) -...
Wydalanie – jest to usuwanie z organizmu zbędnych, a czasem nawet szkodliwych produktów przemiany materii i energii. ……………………………………………………………………………………………… Metabolity np.: Związki organiczne metabolity Narządy wydalnicze Cukry,...
Białka: - Zbudowane są z aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowymi - służą do budowy nowych komórek, są składnikami enzymów i hormonów - regulują pracę organizmu Dużo białka zawierają: - mięso, mleko i jego przetwory, fasola, groch, bób,...
Budowa Układu oddechowego Drogi oddechowe -jama nosowa, gardło, krtań, tchawica, oskrzela główne, PŁUCA. Budowa płuc: Pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, dzielą się na płuco prawe( 3 płaty ) i lewe ( 2 płaty ). Do każdego z płuc...
BIAŁKA: Białka składają się z C,H,O,N.S,P.Poddają się denaturacji(wys.temp.,alkohole,kwasy),koagulacji(zol-żel)i peptyzacji(żel-zol). Podział:1.Proste(porteiny):rozp.w wodzie(steroproteiny)-albuminy,globuliny,histony;nierozp.w...
Typy odżywiania: a)samożywne-same wytw. sobie zw. organiczne ze zw.nieorg. (rośliny) b)cudzożywne-pobierają gotowe zw.organiczne ze środowiska (człowiek,zwierzęta) klasyfikacja pierwiastków chemicznych: a)p.biogenne(p.życia) -C, O, H, N, S, P...
Cukry- zbudowane są z CHO inaczej węglowodanów. Dzielimy je na cukry proste i złożone. Proste zbud. Są z jednej cząsteczki mogą mieć od 3-7 atomów węgla. C6H12O6 – glukoza i fruktoza, galaktoza(maja ten sam wzór) Petozyl- ryboza i...
Zanim przedstawię ogólny zarys makroelementów występujących w przyrodzie, wartoby było je powierzchownie przeanalizować. Ogólna, encyklopedyczna definicja makroelemtów brzmi, iż s± one pierwiastkami niezbędnymi do prawidłowego rozwoju organizmu...
Do czego służą poszczególne składniki pokarmowe i w jakich są produktach? ● Białka to składnik niezbędny do budowy organizmu. Szczególnie ważną rolę odgrywają w okresie wzrostu. Najwięcej białka jest w mleku i jego przetworach, a także w...
Białka: Podstawową jednostką budulcową białek jest aminokwas. Spośród 100 aminokwasów znanych w przyrodzie, tylko 20 wchodzi w skład białek. Łączą się one ze sobą w łańcuchy o różnej długości. O właściwościach białka decyduje liczba aminokwasów...
Właściwości i budowa białek. Dotychczas nie poznano żadnego układu biologicznie czynnego, który nie zawiera białek. W ustroju dorosłego człowieka stanowią średnio 56% suchej masy ciała. Skład białek: C, H, O, N, S, P. Wykrywanie aminokwasów w...
Wiadomości wstępne Komórka to podstawowy element strukturalny i czynnościowy każdego organizmu, zdolny do spełniania różnych funkcji życiowych tzn. oddychania, odżywiania, rozmnażania, wzrostu. Wielkość komórek i ich kształt są bardzo różne i...
Białka: (Proteiny) zbudowane z aminokwasów: albuminy, globuliny(białka krwi); złożone: (proteidy) zbudowane z aminokwasów oraz grup funkcyjnych: metoloproteidy (Cu- hemocyjanina); nukleoproteidy: białka jednokomórkowe zawierające resztę DNA lub...
Właściwości biologiczne wody: - woda umożliwia wydalanie - umożliwia zapłonienie - reguluje temp. Ciała (ochładzanie) - woda może być produktem w oddychaniu i substratem w fotosyntezie - funkcja transportująca SOLE MINERALNE: NaCl, CaCO3, SiO2 (u...
1.wymień budowę i funkcje związków organicznych występujących w organizmie CUKRY(węglowodany): zbudowane od 3-7 atomów węgla- monosacharydy-(cukry proste); są rozpuszczalne w wodzie; są niezbędnym składnikiem płynów ustrojowych-...
TRAWIENIE TŁUSZCZY W pierwszym etapie trawienia tłuszczy (w DWUNASTNICY) krople tłuszczu są emulgowane. Oznacza to, że zmniejsza się ich napięcie powierzchniowe, co później ułatwia dostęp enzymów trawiących tłuszcze (LIPAZY). Dzieje się tak...
Biosfera-przestrzeń w której żyj organizmy żywe. Pierw wyst. w największ. il.w powietrzu:N 78, O 21, CO2 0,5, Ar 0,05. skorupie ziem: O-49,5 Si-23,5, Al.-7,5, Fe-5,1,Ca-3,4, Na-2,6,K-2,4,Mg-1,9, inne-2,7 r.wodnym-Ca, Mg, Na, O,H,...
BUDOWA I FUNKCJE SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH 1. BIAŁKA 2. CUKRY 3. TŁUSZCZE 4. KWASY NUKLEINOWE 5. WNIOSKI 1. Białka. Inaczej zwane proteiny, są to organiczne związki wielkocząsteczkowe zbudowane z aminokwasów, zawierających w swej...
Aminokwasy Aminokwasy są połączeniami zawierającymi w swoim składzie cząsteczkowym przynajmniej jedną grupę funkcyjną karboksylową –COOH i jedną aminową –NH2. Wszystkie α-aminokwasy z wyjątkiem najprostszego, tj. glicyny są optycznie czynne,...
Składniki Odżywcze Do głównych składników odżywczych zalicza się : • Białka • Tłuszcze • Witaminy • Węglowodany ( Cukry ) Składniki odżywcze zawarte w pożywieniu umożliwiają komórkom, tkankom a także narządom wewnętrznym prawidłowe...
Odżywianie - m.in. proces życiowy polegający na dostarczeniu pokarmu każdej żywej komórce (w sposób samożywny lub cudzożywny). Pobrany pokarm jest wykorzystywany przez organizm jako materiał budulcowy, energetyczny, zapasowy i regulatorowy....
CUKRY Cukry, skrobia i celuloza należą do grupy związków chemicznych zwanych węglowodanami. Ich cząsteczki zbudowane są z atomów węgla, wodoru i tlenu występujących w przybliżonym stosunku ilościowym: jeden atom węgla : dwa atomy wodoru :...
Odżywianie - m.in. proces życiowy polegający na dostarczeniu pokarmu każdej żywej komórce (w sposób samożywny lub cudzożywny). Pobrany pokarm jest wykorzystywany przez organizm jako materiał budulcowy, energetyczny, zapasowy i regulatorowy....
Właściwości i budowa białek. Dotychczas nie poznano żadnego układu biologicznie czynnego, który nie zawiera białek. W ustroju dorosłego człowieka stanowią średnio 56% suchej masy ciała. Skład białek: C, H, O, N, S, P. Wykrywanie aminokwasów w...
-Białka- Białka to substancje wyróżniające się przede wszystkim rozmiarami cząsteczek i ich różnorodnością. Są to wielocząsteczkowe polimery, których monomerami są aminokwasy- związki amfoteryczne zawierające grupę aminokwasową- NH2(charakter...
PIERWIASTKI: -> Makroelementy - dzienne zapotrzebowanie powyżej 100mg (wapń, potas, sód, fosfor, siarka, magnez, chlor) -> Mikroelementy - dzienne zapotrzebowanie poniżej 100mg (jod, fluor, żelazo) -> Pierwiastki biogenne - składniki...
CUKRY: CnH2nOn n=3 trioza, n=5 pentoza, n=6- hektoza Cukry zbud. są z węgla, wodoru i tlenu. Dzielimy je na – Proste(triozy, pentozy(ryboza, deoks.) heksozy(glukozy) C. proste łatwo krystalizują, rozp. się w wodzie, są słodkie. 2-cukry(laktoza,...
I KWASY NUKLEINOWE 1.1.Kwasy Nukleinowe Naukowcy nie byli zainteresowani tą dziedziną nauki jaką są kwasy nukleinowe. Dopiero po odkryciu Avery’ego , który wykazał u bakterii zjawisko transformacji, dziedzina ta zaczeła być badana. Avery...
KOMÓRKA Komórka – jest podstawową jednostką strukturalną i funkcjonalną żywego organizmu. Jest najniższą jednostką organizacji żywej materii. Wyróżniamy organizmy jednokomórkowe np. bakterie; kolonijne i wielokomórkowe. Najpierwotniejszy...
BIAŁKA, biopolimery zbud. z reszt aminokwasów połączonych wiązaniem peptydowym, występujące we wszystkich organizmach roślinnych i zwierzęcych; w zależności od spełnianych funkcji można je podzielić na: transportujące, przechowujące, strukturalne,...
Jama ustna W niej następuje wstępna, mechaniczna obróbka pokarmu i przygotowanie go do dalszego trawienia. Pokarm zostaje rozdrabniany, miażdżony i mieszany ze śliną, która zawiera enzym trawienny amylazę ślinową. Język Głównym zadaniem...
Skład pierwiastkowy ciała. Mg-18g, Fe-5g, I-250g, K-131g, P-1kg, Ca-2kg, S-90g, Zn-3g, Cu-100mg, Mo, F, Se, Cr. Strukturę budulcową i zapasową tworzy wielka „4”: H, O, N, C - ok. 90% masy ciała. Ważne mikro- i makroelementy: Ca-szkielet (fosforan...
Cukry , sacharydy, węglowodany / węgiel, wodór i tlen / cukry proste, jednocukry – 5-węglowa ryboza , 6-węglowa glukoza i fruktoza / disacharydy - maltoza (2 cz glukozy) , sacharoza (cz fruktozy i cz glukozy) / polisacharydy - glikogen...
Budowa komórki: komórka jest podstawową jednostką strukturalną i funkcjonalną wszystkich organizmów. Przez jej prawidłowe funkcjonowanie warunkowany jest metabolizm organizmu jako całość, jego prawidłowy wzrost i rozwój. Skład chemiczny komórki:...