Ściąga z oświecenia.
oświecenie 1740-1822 fazy: wczesna (1740-1764), dojrzala (1764-1795),schylkowa (1795-1822) Filozofowie: Rene Descartes, Kartezjusz, F.Bacon, J.Locke, Wolter, Jan Jakub Rosseau (ojciec sentymentalizmu) * racjonalizm - rozumowe podejscie do...
Kierunki literackie w oświeceniu.
Klasycyzm - (od lac. clasicus) czyli wzorowy, doskonały, a za taki uważano kanon sztuki starożytnej. Klasycyzm polegal na nawrocie do wzorow kultury antycznej z pewnymi modyfikacjami. W dziełach klasycystycznych obowiazywala harmonia estetyczne,...
Krasicki "Do króla" - program królewskich reform w krzywym zwierciadle.
Program królewskiego obozu reform w krzywym zwierciadle satyry Ignacego Krasickiego "Do króla". Satyra "Do króla" jest poświęcona racjom obozu królewskiego, do którego przyznawał się I. Krasicki. Autor pozornie zgadza się z...
Dydaktyzm w "Monachomachii"
Co wyjątkowego przynosi literatura oświecenia człowiekowi XX wieku? Oświecenia to epoka parenetyczna, czyli wskazująca na to, że jej celem był dydaktyzm – pouczenie. Czy jednak nauki zawarte w ówczesnych utworach są uniwersalne i czy można nimi...
Opracowanie "Kandyda" Voltaire'a.
Kandyd, czyli optymizm – oświeceniowa satyryczna powiastka filozoficzna francuskiego filozofa Vertera, po raz pierwszy wydana w 1759 r. Pełen tytuł powiastki brzmi Candide, ou L'Optimisme, traduit de l'Allemand de M. Le Docteur Ralph, avec les...
"Monachomachia" Ignacy Krasicki.
Wśród utworów Ignacego Krasickiego ogłoszonych w latach 1775 -1779 "Monachomachia, czyli wojna mnichów" jest zjawiskiem wyjątkowym i niespodziewanym. Ukazanie się bowiem utworu drukiem nastąpiło prawdopodobnie bez zgody i wiedzy autora i...
J. U. Niemcewicz "Powrót posła" - komedia polityczna i obyczajowa.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...
"Mikołaja Doświadczyńskiego Przypadki" - pierwsza polska powieść nowożytna.
Mianem pierwszej polskiej powieści nowożytnej określa się "Przypadki Mikołaja Doświadczyńskiego", której autorem był Ignacy Krasicki. Można powiedzieć, iż od powyższego utworu rozpoczyna się w Polsce rozwój tego gatunku. Nowa powieść...
Maski ludzkie w bajkach.
Droga redakcjo W zeszłym miesiącu na łamach Waszej gazety przeczytałem artykuł pt. „Od Ezopa do Krasickiego”. Autor stwierdził tam, że treści bajek napisanych w epoce antyku były również aktualne wiele wieków później – w epoce oświecenia. Ja...
Fircyk w zalotach
Franciszek Ksawery Mikołaj Zabłocki urodził się 2stycznia 1752 roku. Nie udało się dotąd ustalić ani miejsca urodzenia Franciszka, ani nawet dzielnicy Rzeczy pospolitej, z której wywodziła się rodzina przyszłego komedio-pisarza. Powodowany...
Ziemiański model życia w twórczości poetów okresu odrodzenia.
Ziemianin-szlachcic najwyżej cenił życie osiadłe, najchętniej w wiejskim ustroniu. "Serce roście patrząc na te czasy" - to główna formuła poetycka rozpoczynająca pieśń drugą z ksiąg pierwszych. Pieśni Jana Kochanowskiego uważane są za...
"Palinodia" Krasickiego krytyką
Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki w „Palinodii”? Obraz Polaków wyłaniający się z podanych fragmentów utworu skonfrontuj z ich wizerunkiem zawartym w innych znanych Ci satyrach tego poety....
Humor i śmiech - myśli przewodnie twórczości I. Krasickiego.
Ignacy Krasicki wyśmiewa wady świata w "Bajkach" i "Satyrach". Bajka "Kruk i lis" za-wiera alegorię próżności i głupoty (kruk) oraz przebiegłości (lis). Autor śmieje się że "Bywa często zwiedzionym, kto lubi być...
"Dom zawsze ustępować powinien krajowi." Julian Ursyn Niemcewicz.
"Dom zawsze ustępować powinien krajowi." - w tym cytacie Julian Ursyn Niemcewicz zawarł przesłanie do narodu polskiego abyśmy zaczęli troszczyć się o dobro i potrzeby własnej ojczyzny, i nie przedkładali spraw osobistych -rodowych- nad...
Bohater pozytywny drugiej połowy XVIII wieku - Mikołaj Doświadczyński - wzorzec osobowy doby Oświecenia.
CECHY POWIEŚCI W 1775 roku Ignacy Krasicki napisał pierwszą polską powieść literatury nowożytnej pod tytułem: "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Był to utwór, w którym Krasicki skoncentrował trzy typy powieści: cechy utworu...
Nurty w Oświeceniu.
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
Satyra doby Oświecenia w walce z ciemnotą i zacofaniem społecznym.
Satyra to utwór literacki, posługujący się dowcipem, ironią, kpiną lub szyderstwem, by wyrazić krytyczny stosunek do przedstawionych zjawisk, ośmieszyć ludzkie wady, obyczaje, postawy światopoglądowe. Krasicki jest autorem 22 satyr. Piętnują one i...
Słowa J. U. Niemcewicza podstawą do rozważań o średniowiecznym rycerzu.
"Tu leży rycerz, co walczył bez trwogi i żył bez skazy" słowa Juliana Ursyna Niemcewicza uczyń podstawą do rozważań o średniowiecznym rycerzu. Kim był właściwie rycerz?? Czy jego postać jest dla nas wzorem do naśladowania? Ogromną...
Oświecenie-opracowanie
Oświecenie Spis pytań : Kierunki filozoficzne w XVIII wieku. Granice czasowe epoki oświecenia w Polsce. Wyjaśnij nazwę epoki. Na czym polegała hybrydalność polskiego oświecenia? Charakterystyka 3 kierunków artystycznych. Wymień zasługi...
Wykorzystując literaturę i publicystykę oświecenia udowodnij, że głównym jej celem było dobro państwa.
W dobie oświecenia literaci publicyści szczególny nacisk kładli na sprawy związane z aktualną sytuacją społeczno-publiczną Polski i gonili wszelkie wsteczne poglądy. Jednym z takich pisarzy był Stanisław Staszic który w „swych uwagach nad życiem...
Walka o nowego człowieka dla nowych oświeconych czasów jako przewodnia myśl twórczości Ignacego Krasickigo.
Zgodnie z założeniami epoki oświecenia, tj. empityzmem, racjonalizmem i sensualizmem zarówno w Europie zachodniej, jak i przede wszystkim u nas w kraju, człowiekiem doby "wieku filozofów" jest racjonalista, wolnomyśliciel i...
"Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza jako komedia polityczna.
Julian Ursyn Niemcewicz pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, której znaczna część przypada jeszcze na okres przed rozbiorowy. Jego działalność z tych czasów obejmuje oprócz utworów dramatycznych wiersze okolicznościowe, bajki o...
Moralistyka, ironia i sceptycyzm w twórczości Ignacego Krasickiego.
Moralistyka, ironia i sceptycyzm to trzy czynniki bardzo często obecne w twórczości Ignacego Krasickiego. - Bajki, dzięki zawartemu morałowi lub puencie pozwalały na przekazanie wielu treści czytelnikowi, np.: "Szczur i kot" -...
"Powrót posła" J. U. Niemcewicza jako komedia polityczno-obyczajowa.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...
„Powrót posła” J.U. Niemcewicza przykładem realizacji idei programu reform oświeceniowych.
J. Ursyn Niemcewicz – poseł na Sejm Czteroletni, należał do stronnictwa politycznego. Popierał dążenie obozu reform, zwalczał z trybuny sejmowej poglądy konserwatystów i przeciwników reform. W swojej komedii „Powrót posła” pragnął ośmieszyć...
Gotyk - Informacje ogólne
Gotyk, styl w architekturze i sztukach plastycznych panujący w Europie w okresie dojrzałego i późnego średniowiecza. Stanowi szczytowe osiągnięcie kultury rycerskiej, mieszczańskiej a także dworskiej. Rozwijał się w kilku fazach od...
"Powrót posła" J. Ursyn Niemcewicz.
Komedia powstała w okresie ożywionej działalności politycznej Niemcewicza. W 1788 r. wybrany został posłem inflandzkim na sejm zwany Wielkim. Szybko dał się poznać jako jeden z najaktywniejszych działaczy stronnictwa patriotycznego. Wygłaszał mowy...
Edukacja człowieka w centrum zainteresowań pisarzy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Przedstaw "Powrót posła" J. Niemcewicza jako komedię polityczno-obyczajową.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...