Oświecenie - skrypt.
OŚWIECENIE: 1. Ogólne wiadomości o epoce A) ramy czasowe a) Europa: ok. 1680 r. – XVIII w. b) Polska: lata 40. XVIII w. – 20. XIX w. B) „oświecenie” – drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wiedzy i oświecanie umysłów. Termin...
Ignacy Krasicki - bajki.
Ignacy Krasicki był poetą racjonalistą, który za główny środek poznania świata uznawał rozum. Jego bajki są wyrazem przekonań, że człowiek jest istotą rozumną a świat można zmienić zmieniając człowieka. Droga do zmiany świata prowadzi przez...
Bohater pozytywny drugiej połowy XVIII wieku - Mikołaj Doświadczyński - wzorzec osobowy doby Oświecenia.
CECHY POWIEŚCI W 1775 roku Ignacy Krasicki napisał pierwszą polską powieść literatury nowożytnej pod tytułem: "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Był to utwór, w którym Krasicki skoncentrował trzy typy powieści: cechy utworu...
Krytyczne portrety Polaków i ich rola w utworach Ignacego Krasickiego.
Ignacy Krasicki to najwybitniejszy poeta polskiego oświecenia nazywany za życia „księciem poetów polskich”. Przeżył trzy rozbiory Polski. Jego twórczość skupiała się przede wszystkim na ukazaniu szlachcie błędów, które prowadzą do upadku...
Co zauważył Ignacy Krasicki obserwując świat i ludzi.
Krasicki, choć uprawiał niemal wszystkie gatunki literackie, to najchwalebniej zapisał się utworami satyrycznymi, które objawiły pełnię jego talentu. Satyra, bajka, poemat heroikomiczny to gatunki literackie, których dydaktyzm polega na...
Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w.
Temat: Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w. Oświecenie przypada na wiek XVIII ; na zachodzie Europy było walką z absolutyzmem , w Polsce zaś odwrotnie - ludzie dążyli do umocnienia władzy królewskiej. Epokę oświecenia nazywa się...
Wykorzystując literaturę i publicystykę oświecenia udowodnij, że głównym jej celem było dobro państwa.
W dobie oświecenia literaci publicyści szczególny nacisk kładli na sprawy związane z aktualną sytuacją społeczno-publiczną Polski i gonili wszelkie wsteczne poglądy. Jednym z takich pisarzy był Stanisław Staszic który w „swych uwagach nad życiem...
Maski ludzkie w bajkach.
Droga redakcjo W zeszłym miesiącu na łamach Waszej gazety przeczytałem artykuł pt. „Od Ezopa do Krasickiego”. Autor stwierdził tam, że treści bajek napisanych w epoce antyku były również aktualne wiele wieków później – w epoce oświecenia. Ja...
Dydaktyzm literatury Oświecenia.
Co wyjątkowego przynosi literatura oświecenia człowiekowi XX wieku? Oświecenie to epoka parenetyczna, czyli wskazująca na to, że jej celem był dydaktyzm—pouczenie. Czy jednak nauki zawarte w tych utworach są uniwersalne i czy można się nimi...
"Monachomachia" Ignacy Krasicki.
"Monachomachia" Ignacy Krasicki Wśród utworów Ignacego Krasickiego ogłoszonych w latach 1775 -1779 "Monachomachia, czyli wojna mnichów" jest zjawiskiem wyjątkowym i niespodziewanym. Ukazanie się bowiem utworu drukiem nastąpiło...
Bawić ucząc - dydaktyczny charakter utworów Ignacego Krasickiego
Ignacy Krasicki był jednym z pierwszych organizatorów życia kulturalnego. Współpracował z ośrodkiem królewskim nad tworzeniem sceny narodowej, należał do najaktywniejszych publicystów "Monitora". Uprawiał wiele gatunków literackich,...
"Uczyć bawiąc" - Ignacy Krasicki.
Ignacy Krasicki posługuje się w swoich utworach komizmem, by ukazać przywary ludz-kiego charakteru, uleganie obcym wpływom, ułomność systemu państwowego. Posługuje się ostrym dowcipem jako jedną z form krytyki, stosując zasadę nauki przez zabawę....
Edukacja człowieka w centrum zainteresowań pisarzy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Obraz pijaka w oparciu o satyrę "Pjiaństwo".
Ignacy Krasicki żartuje,wyśmiewa słabość natury ludzkiej w "Pijaństwie",jako brak hamulców wewnętrznych i bezsilność racjonalnych argumentów.Bawi czytelnika,ukazując stadium portretowe nałogowego pijaka,który poszukuje okazji do wypicia...
"Powrót Posła" - komedia polityczna.
„Powrót Posła” stał się pierwszą polską komedią polityczną, napisaną przez Niemcewicza na potrzebę chwili. Powstała na zamówienie obozu patriotycznego w czasie Sejmu Czteroletniego celem wpłynięcia na opinię publiczną oraz postawę polityczną...
J. U. Niemcewicz "Powrót posła" - komedia polityczna i obyczajowa.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...
Satyry - Ignacego Krasickiego.
Satyrę "Świat zepsuty" można uznać za podsumowanie sądów Krasickiego o czasach, w jakich przyszło mu żyć. Nie ma w niej nic zabawnego. Jest pełna gorzkiego szyderstwa, ostro atakuje zepsuty świat, który stworzył zepsute społeczeństwo....
Satyra doby Oświecenia w walce z ciemnotą i zacofaniem społecznym.
Satyra to utwór literacki, posługujący się dowcipem, ironią, kpiną lub szyderstwem, by wyrazić krytyczny stosunek do przedstawionych zjawisk, ośmieszyć ludzkie wady, obyczaje, postawy światopoglądowe. Krasicki jest autorem 22 satyr. Piętnują one i...
Krasicki "Do króla" - program królewskich reform w krzywym zwierciadle.
Program królewskiego obozu reform w krzywym zwierciadle satyry Ignacego Krasickiego "Do króla". Satyra "Do króla" jest poświęcona racjom obozu królewskiego, do którego przyznawał się I. Krasicki. Autor pozornie zgadza się z...
"Bajki" Krasickiego jako gorzka prawda o ludziach i świecie.
W bajkach wydanych za życia poety, w tomie zatytułowanym "Bajki i przypowieści" przeważają bajki krótkie, epigramatyczne, natomiast w "Bajkach nowych", opublikowanych po śmierci autora, znajdują się bajki o charakterze...
"Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza jako komedia polityczna.
Julian Ursyn Niemcewicz pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, której znaczna część przypada jeszcze na okres przed rozbiorowy. Jego działalność z tych czasów obejmuje oprócz utworów dramatycznych wiersze okolicznościowe, bajki o...
Moralistyka, ironia i sceptycyzm w twórczości Ignacego Krasickiego.
Moralistyka, ironia i sceptycyzm to trzy czynniki bardzo często obecne w twórczości Ignacego Krasickiego. - Bajki, dzięki zawartemu morałowi lub puencie pozwalały na przekazanie wielu treści czytelnikowi, np.: "Szczur i kot" -...
Humor i śmiech - myśli przewodnie twórczości I. Krasickiego.
Ignacy Krasicki wyśmiewa wady świata w "Bajkach" i "Satyrach". Bajka "Kruk i lis" za-wiera alegorię próżności i głupoty (kruk) oraz przebiegłości (lis). Autor śmieje się że "Bywa często zwiedzionym, kto lubi być...
Nurty w Oświeceniu.
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
"Chudy literat" - satyra Adama Naruszewicza na ciemnotę szlachty.
Utwór wydany został prawdopodobnie ok. 1773r. A. Naruszewicz był duchownym, tłumaczem, historykiem i pisarzem. Jego hobby była historia Polski, którą opisał w jednym ze swoich dzieł. Redagował "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne". Wśród jego...
Dydaktyczny charakter bajek Krasickiego
Bajki Krasickiego są dla niego tym, czym dla Kochanowskiego fraszki. Mają one charakter dydaktyczny. Krasicki wyśmiewa ludzkie wady: głupotę i pychę. Służą mu do tego maski, czyli zwierzęta, pod których postaciami kryją się różne postawy...
"Mikołaja Doświadczyńskiego Przypadki" - pierwsza polska powieść nowożytna.
Mianem pierwszej polskiej powieści nowożytnej określa się "Przypadki Mikołaja Doświadczyńskiego", której autorem był Ignacy Krasicki. Można powiedzieć, iż od powyższego utworu rozpoczyna się w Polsce rozwój tego gatunku. Nowa powieść...
Utwory Ignacego Krasickiego - eleganckie igraszki i ostra satyra jednocześnie.
Najwybitniejszym pisarzem i poet polskiego o?wiecenia był Ignacy Krasicki. Urodził się w Dubiecku, w 1735r., jako potomek szlacheckiego rodu. Przeznaczony przez rodziców do stanu duchownego, po ukończeniu kolegium jezuickiego został księdzem. W...
"Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza - komedia polityczna powstała w atmosferze Sejmu.
Julian Ursyn Niemcewicz (1758-1841) ur. się w Skokach pod Brześciem Litewskim. Od roku 1770 uczył się w Szkole Rycerskiej. W 1777r Julian kończy szkołę i zostaje adiutantem K. Czartoryskiego. Funkcję tę pełnił przez 6 lat. Dużo przebywał za...