WYDALANIE WYDALANIE – proces pozbywania się z organizmu zbędnych, często szkodliwych produktów przemiany materii, a także zbędnych substancji krążących w ustroju PRZEMIANA MATERII = METABOLIZM Są to wszystkie procesy odbywające się w żywym...
Proces trawienie białek rozpoczyna się dopiero w żoładku, gdzie komórki gruczołowe wydzielają enzym żołdkowy zwany pepsynogenem.Enzym ten jest nieaktywny ale jeżeli znajdzie sie w pobliżu kwasu solnego pepsynogen przekształca sie w postac...
1.Żelazo (składnik krwi): a)znaczenie - jest składnikiem krwi (hemoglobiny) i mięśni (mioglobiny) - potrzebny do wymiany gazowej - zwiększa odporność organizmu - żelazo magazynowane jest w wątrobie b)niedobór - niedokrwistość,anemia (blada...
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA (BIORÓŻNORODNOŚĆ) ? zróżnicowanie wszystkich form życia. Obejmuje różnorodność: ? GATUNKOWĄ, czyli bogactwa roślin i zwierząt występujących na Ziemi; ? GENETYCZNĄ (wewnątrzgatunkową), czyli zróżnicowania genów zawartych w...
Sposoby rozmnażania płciowe i bezpłciowe Na czym polegają bezpłciowe - osobniki potomne powstają z części organizmu macierzystego, oddzielanych w wyniku podziału, pączkowania, fragmentacji, rozłąk, zarodników - identyczne...
Największą katastrofą ekologiczną, jaka przytrafiła się naszej planecie, jest bez wątpienia nieprzerwana zagłada lasów tropikalnych. Wyrąb lasów to zagrożenie na skalę światową. Zmiany powstające w przyrodzie na skutek ludzkich działań zachodzą...
Współczesne poglądy na miejsce wirusów w systemie istot żywych. Wirusy - nazwa pochodzi od łacińskiego słowa virus, oznaczającego jad. Niewielkie struktury (od dwudziestu do kilkuset nanometrów), zbudowane głównie z kwasu nukleinowego i...
1. Systematyka: Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Zoa) Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Gromada: Rozgwiazdy (Asteroidea) Gromada: Strzykwy (Holothurioidea) Gromada: Liliowce (Crinoidea) Gromada: Jeżowce...
Proces ten, jako że jest wyjątkowo drogi (przykładowo sklonowanie owcy Dolly kosztowało około 750 tys. dolarów) nie będzie raczej jak na razie służył kopiowaniu zwierząt hodowlanych. Będzie wyjątkowo użyteczny w działalności firm zajmujących się...
Choroby wywołane brakiem lub obniżeniem odporności: 1.nawracające zakażenia dróg oddechowych: a. zapalenie ucha środkowego b.zatok przynosowych c.oskrzeli i płuc 2.zakażenia skóry 3.grypa 4.przewlekła biegunka 5.choroby...
WARUNKI PRZEMIAN METABOLICZNYCH: -anabolizm i katabolizm ANABOLIZM- to reakcja syntez zwiazkow bardziej zlozonych z prosztszych wymagajacych dostarczenia energii, ktora umozliwia podwyzszenie poziomu energetycznego zwiazkow w czasie procesu...
1. Każdy gatunek ma charakterystyczny dla siebie zestaw chromosomów. 2. U człowieka występują 23 pary chromosomów (46 chromosomów) we wszystkich komórkach somatycznych i 23 chromosomy w gametach. 3. Komórki somatyczne mają doploidalną (2n)...
Czystość wody jest niewątpliwie problemem w skali światowej. W krajach rozwiniętych nie wchodzi już w rachubę nie tylko picie wody bezpośrednio z rzek, ale i jakość wody z kranu często budzi wątpliwości skażenie rzek i wód gruntowych, z których...
Popularność kosmetyków do opalania rośnie. To znak, że mamy świadomość negatywnych skutków opalania dla naszej skóry. A co z włosami? Ten temat jest wciąż traktowany nieco po macoszemu. Opalanie ma niekorzystny wpływ na włosy - zarówno opalanie w...
Układ odpornościowy (immunologiczny) spełnia główne funkcje obronne, nadzorcze i homeostatyczne . Układ ten obejmuje naczynia i narządy limfatyczne oraz limfocyty krążące. Narządy limfatyczne to: grasica, szpik, grudki limfatyczne samotne i...
Jęczmień – ropne zapalenie gruczołów znajdujących się w powiekach. Jęczmień może występować w dwóch odmianach: zewnętrznej i wewnętrznej. Jęczmień zewnętrzny to ropne zapalenie gruczołu łojowego i rzęskowego. Leczenie polega na stosowaniu ciepłych...
UKŁAD ODDECHOWY Oddychanie komórkowe polega na utlenianiu związków organicznych, najczęściej glukozy. Utlenianie glukozy nie zachodzi gwałtownie, lecz odbywa się stopniowo , w wielu następujących po sobie reakcjach. Część energii uwalniającej się...
Golny są najliczniejszą grupą samożywnych organizmów wodnych, stanowią źródło pokarmu oraz wydzielają tlen niezbędny dla zwierząt żyjących w zbiornikach wodnych. Niktóre glony wykorzystywane są przez człowieka. Na przykład z krasnorostów...
Podstawowym elementem układu nerwowego jest komórka nerwowa z odchodzącymi od niej wypustkami. Liczne krótkie wypustki tworzące drzewkowate rozgałęzienie nazywają się dendrytami. Jedna wypustka jest długa, pokryta zwykle tłuszczową jasną otoczką,...
Odżywianie Jest to pobieranie przez organizm z otaczającego środowiska różnorodnych substancji, zwanych pokarmowymi i uzyskiwanie z nich związków potrzebnych ciała oraz wytwarzania energii. Energia Pierwotnym źródłem całej energii jest...
Wydawać by się mogło, że układ pokarmowy, zwany też trawiennym, jest jedynie prostą "rurą" służącą do rozdrobnienia i wchłaniania pokarmów. Nic bardziej błędnego. Nawet najbardziej "rurowate" narządy - przełyk i jelita - mają skomplikowaną budowę....
Kość zbudowana jest z okostny, czyli z włóknistej błony ochraniającej kość zewnątrz. Z nasady górnej i nasady dolnej, które są zbudowane z tkanki kostnej gąbczastej. Kość także jest zbudowana z trzonu, a on jest zbudowany z tkanki kostnej zbitej....
ZNACZENIE SŁOWA HAŁAS Hałas to dziwne słowo i zjawisko nie mające ani jednobrzmiącej definicji ani nawet pochodzenia. Aleksander Brckner definiuje hałas (hałasować, hałasić, hałaśliwy) jako słowo „dawniej nieznane, może do hała- dorobione”. A...
1. Automatyzm pracy serca węzeł zatokowo-przedsionkowy to naturalny rozrusznik serca będący elementem tzw. układu przewodzącego, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie i rozprowadzanie impulsów elektrycznych pobudzających skurcze serca. 2....
to skrot od słowa elektroencefalogram (zapis czynnosci bioelektrycznej mózgu). Badanie to służy do wykazania zmian w zakresie ,,elektrycznej" reakcji mozgu(które mogą swiadczyc o stanach -> zapalnych ,guzach lub innych procesach chorobowych).Aby...
NUKLEOTYD-monomer(poj. składnik) kwasów nukleinowych.(tyminowy, guaminowy, cytozynowy-4 monomery). CHROMOSOMY-powstają z chromatyny, występują w jądrze kom, zbudowane są z białka i kwasu DNA. CHROMATYNA-zagęszczenie (upakowanie) białka z DNA...
-Rośliny wskaźnikowe warunków świetlnych -Rośliny wskaźnikowe warunków cieplnych (termicznych) siedliska -Rośliny wskaźnikowe uwilgotnienia gleby -Rośliny wskaźnikowe odczynu gleby -Rośliny wskaźnikowe zasobności gleb w azot -Rośliny...
Dodatkami do żywności nazywa się substancje, które same nie są środkami spożywczymi i najczęściej nie posiadają wartości odżywczej. Do żywności dodawane są celowo, aby oddziaływać na jej charakterystyczne cechy, np. konsystencję, smak, zapach,...
Haploidalne strzępki rozwijają się w komórkach bulwy ziemniaka. Jednokomórkowe i jednojądrowe pełzaki wytwarzają wiele jąder i dzielą się na kilka wielojądrowych części. Te prymitywne strzępki po jakimś czasie rozpadają się na wiele ruchliwych...
Ochrona Atmosfery to zapobieganie przekraczaniu w powietrzu atmosferycznym dopuszczalnych stężeń substancji zanieczyszczających i ograniczanie lub usuwanie ilości substancji wprowadzanych do powietrza atmosferycznego przez zakłady produkcyjne i...
1. GLISTA LUDZKA - GLISTNICA Jest to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego. Jak się zarażamy glistnicą? Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową przez połknięcie jaj, przenoszonych przez brudne ręce, zanieczyszczony...
Słowo szympans pochodzi od jakiegoś kenijskiego dialektu i oznacza "pozorny człowiek". I faktycznie, wiele afrykańskich ludów traktowało te zwieręta prawie jak ludzi. Niektóre plemiona nawet uważały siebie za potomków tych małp "człowiekowatych"....
Osteoporoza to choroba, która dotyczy kości, powoduje ich osłabienie i sprawia, że mogą one ulec złamaniu dużo łatwiej niż u osoby zdrowej. Osteoporozą zagrożone są przede wszystkim kobiety w okresie poprzekwitaniowym, jednak nie jest prawdą, że...
Wygląd i ciało Ciało traszki grzebieniastej jest masywne, mocne i walcowate. Skóra zawsze chropowata, w części grzbietowej i po bokach pokryta jakby drobnymi guzkowatymi brodawkami. Głowa jest szeroka, masywna, opatrzona wyraźnym fałdem...
Człowiek jest częścią środowiska co najmniej od 2 mln. lat. Od początku swojego istnienia oddziałuje na przyrodę zmieniając oraz dostosowując ją do swoich bieżących potrzeb. Proces ten nabrał znacznego przyśpieszenia jakieś 8-10 tys. lat temu...
Ekologia - nauka o środowisku, w którym żyją organizmy i są powiązane ze sobą różnego rodzaju zależnościami. Podstawową jednostką ekologiczną jest populacja. Populacja - grupa osobników jednego gatunku występująca na określonym terenie, w...
1. Narząd wzroku to gałka oczna i narządy dodatkowe oka. Gałka oczna jest kształtem zbliżona do kuli, waży ok. 7g. Znajduje się w oczodole, który tworzony jest przez 7 kości twarzy czaszki i ma kształt piramidy. Gałka oczna składa się z trzech...
Badania naukowe i odkrycia w dziedzinie genetyki, na przestrzeni ostatnich 30 lat znacznie poszerzyły zakres naszego zrozumienia procesów ewolucyjnych i naszego pokrewieństwa z innymi istotami żywymi. W sferze filozofii i ideologii genetyka...
AIDS jest chorobą wywołaną przez wirusa HIV, który uszkadza układ odpornościowy organizmu ludzkiego, w wyniku, czego dochodzi do zakażeń różnymi drobnoustrojami lub rozwoju pewnego rodzaju nowotworów. AIDS- zespół nabytego upośledzenia...
Fizjologia człowieka - spalanie kwasów tłuszczowych Notatki w załączniku!
Ośrodkowy układ nerwowy- składa się z mózgu oraz rdzenia kręgowego. Elementy ochrony mózgu: -kości czaszki, -trzy opony mózgowo-rdzeniowe (najbardziej od wewnątrz naczyniówka, pajęczynówka, twardówka), -pomiędzy oponami znajduje się płyn...
Układ pokarmowy, układ trawienny, zespół narządów służących do przyjmowania pokarmów, rozkładania większych substancji pokarmowych na mniejsze za pomocą enzymów trawiennych a następnie wchłaniania ich do krwi. Wyraźny przewód pokarmowy wraz z...
Nowotworem nazywamy nieprawidłową tkankę, która rozrasta się nadmiernie i w sposób nieskoordynowany z sąsiadującymi tkankami. Nadmierny rozrost spowodowany jest niepohamowaną proliferacją komórek, nieustającą nawet po wyeliminowaniu czynnika,...
U ludzi komórki płciowe, czyli GAMETY, są produkowane, przechowywane i przekazywane poprzez narządy płciowe, odmienne u kobiet i mężczyzn. Kiedy osobnik osiąga dojrzałość płciową, zaczyna produkować gamety. Znajduje partnera przeciwnej płci. W...
Na odżywianie składa się pobieranie pokarmów, trawienie, przyswajanie oraz wykorzystywanie do różnych celów. Białka- ziązki chemiczne zbudowane z aminokwasów. Ułożenie aminokwasów w cząsteczce białka nazywamy sekwencją. Białko pochodzenia...
Dermatofity, czyli grzyby skóry, u człowieka wykazują wiele podobieństw do swoich krewnych ze świata roślin, spotykanych w lasach i na polach. Zarówno jedne, jak i drugie rozwijają się najchętniej w ciepłym, wilgotnym środowisku. Grzybica skóry...
Części składowe krwi: 1) osocze – część płynna (zw. nieorganiczne - woda; zw. organiczne - białka, mocznik, barwniki, tłuszcze, węglowodany, hormony, skł.mineralne); 2) krwinki – część upostaciowiona, powstają w czerwonym szpiku kostnym z tzw....
1. Autotrofy czyli organizmy samożywne obejmują fotoautotrofy i chemoautotrofy.Do fotoautotrofów zaliczamy: -rośliny zielone i niektóre protesty oraz sinice i nieliczne bakterie tzw. purpacerowe Chemoautotrofami są niektóre bakterie...
Rodzaje podziałów komórki: 1. Mitoza 2. Mejoza 1. Mitoza CHROMATYNA - forma DNA nawinięta na histony (czyli białka) CHROMOSOM - silnie skręcone DNA, widoczne tylko podczas podziału komórkowego CHRMOATYDA - ramię chromosomów...