Hugo Kołłątaj
Oświecenie w Polsce i w Europie
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Sejm Czteroletni i jego reformy
Katarzyna II, atakowana od północy przez Szwedów, zaangażowana w długotrwałe wojny z Turcją, zajęta walkami z Austrią o wpływy na Bałkanach, a z Prusami na Morzu Bałtyckim, zezwoliła Polskiej szlachcie na zebranie sejmu skonfederowanego (odbyło...
Województwo świętokrzyskie
Położenie geograficzne Ziemia kielecka to region położony między Wisłą, a Pilicą, stanowiący północną część historycznej Małopolski. Aktualnie nazwą tą określa się obszar województwa świętokrzyskiego, którego powierzchnia wynosi 11672...
Sejm Wielki 1788-1792
Sejm Wielki 1788-1792 1. Geneza Sejmu Czteroletniego 2. Reformy Sejmu 3. Konstytucja 3 Maja 1. w latach 80-tych XVIII w. doszło do konfliktu Rosji i Turcji. Mówiło się o wybuchu wojny. Z propozycją sojuszu do Rosji zwróciła się opozycja...
Wypracowania- materiał do matury
Kariera a moralność - rozważania w odniesieniu nie tylko do "Granicy". (Weź pod uwagę sądy Nałkowskiej, innych pisarzy i swoje). Kariera a moralność - temat ten był już poruszany przez wielu twórców. Począwszy od czasów najdawniejszych, a...
Powstania - czy były potrzebne?
Od czasu pierwszego rozbioru, czyli od roku 1772, Polska była w niewoli przez bardzo długi okres. Naród nie chciał i nie mógł pogodzić się z takim stanem rzeczy, wobec czego dochodziło do buntów, powstań. W tych sytuacjach „rządził” głównie głos...
Reformacja państwa w oparciu o utwory Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja.
Jak zreformować państwo? Przedstaw poglądy publicystów doby Sejmu Czteroletniego – Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja na podstawie fragmentów ich utworów. W Polsce o charakterze kultury oświecenia zdecydowała sytuacja polityczna. Wielu...
Naważniejsze postacie w historii
Hammurabi – władca Babilonii, opanował całą Mezopotamię, wydał słynny kodeks prawny. Salomon – król Izraela, syn Dawida, umocnił wewnętrznie państwo, rozwinął handel i zreorganizował armię, zbudował pałac i świątynię w Jerozolimie. dwór...
Powstania narodowe i ich skutki
Polska nie jest pierwszym krajem walczącym o niepodległość, jest jednak pierwszym państwem w Europie gdzie efektem zaborów była całkowita likwidacja państwa. Od zarania dziejów państwa musiały bronić swojej autonomii, a gdy to im się nie udawało...
Konspekt lekcji: "Dom zawsze ustępować powinien krajowi" - Julian Ursyn Niemcewicz "Powrót posła"
Konspekt lekcji do realizacji w klasie Ih Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Kamila Norwida w Częstochowie. I. HASŁO PROGRAMOWE: „Powrót posła” jako...
"Patriotyzm czasu oświecenia. Patriotyzm dziś".
Witaj drogi czytelniku, moją wypowiedz na interesujący nas temat rozpocznę od wyjaśnienia słowa "patriota" -jest to ktoś kto kocha swoją ojczyznę i naród, łącząc te uczucia z szacunkiem dla innych państw. Ten, który zawsze jest gotów do...
Szkolnictwo i teatr w dobie oświecenia.
Szkolnictwo Obowiązek szerzenia oświaty, kształcenia umysłów i charakterów spadł przede wszystkim na szkolnictwo, którego rozwój w duchu nowoczesności i postępu zapoczątkował Stanisław Konarski i założona przez króla Szkoła Rycerska. Kontynuację...
Konstytucja 3 maja, targowica, wieszanie biskupów-zdrajców i insurekcja kościuszkowska w Warszawie
Autor książki "Papiestwo wobec sprawy polskiej" Otton Beiensdorf - pisze: "Zaskoczony uchwaleniem dnia 3 maja 1791 roku konstytucji, nuncjusz papieski, Saluzzo, natychmiast donosił do Rzymu, że ustawa majowa była zamachem stanu dokonanym przy...
Konstytucja 3 Maja 1791
Najważniejszym aktem prawnym uchwalonym przez Sejm Wielki była „Ustawa Rządowa 3 Maja”, zwana Konstytucją 3 Maja. Była to pierwsza konstytucja europejska, a druga na świecie (po amerykańskiej uchwalonej w 1787 roku). Wprowadzała ona w...
Dlaczego Konstytucja 3 Maja zajmuje ważne miejsce w świadomości Polaków?
Niedawno zetknęłam się z tekstami dotyczącymi Konstytucji 3 maja. BYły to : "Tadeusz Rejtan"H. Rzewuskiego, "O wieku XVIII"B. Leśnoderskiego, "Konstytucja 3 maja"J.A.Gierowskiego fragment "Historii Polski", "Konstytucja 3 maja" fragment. Po...
Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja.
Sejm Wielki rozpoczął swe obrady 6 października 1788 roku. Zakończył się on w 1792 roku. Był to okres ogólnego przepływu nastrojów rewolucyjnych w Europie. Podczas kiedy sejm podejmował kolejne decyzje, we Francji trwała Wielka Rewolucja, która...
Fazy Oświecenia
Wczesne oświecenie (1740-1765) Ojcem polskiego oświecenia był Stanisław Konarski, publicysta, pedagog i reformator szkolnictwa. Zajmował się również gromadzeniem materiałów do zbioru polskich ustaw, praw i konstytucji, zwanych Volumina Legum....
Sejm Wielki - podstawowe informacje
Sejm Wielki (1788-1792) inaczej Sejm Czteroletni Sejm skonfederowany - funkcjonował jako konfederacja szlachecka, a tym samym nie mógł zostać zerwany według zasady liberum veto. Celem Sejmu Wielkiego było zreformowanie państwa. Obradami...
Na podstawie wybranych utworów literackich uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu, w którym powstały.
Utwory literackie powstałe w oświeceniu wiernie odzwierciedlają czas, w którym powstały. Jest to czas, kiedy uwidaczniane były wady i przywary szlachty oraz ówczesnego systemu państwowego. Najbardziej ukazane jest to w oświeceniu polskim. Jest...
Sejm Wielki, Konstytucja 3 Maja, Targowica, Rozbiory
Sejm Wielki Sejm Czteroletni obradował w latach 1788 -1792. Jego marszałkami zostali Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha. Od początku prace sejmu przekroczyły oczekiwania króla. Zmniejszona kontrola Rosji, zaangażowanej w wojnę z...
Polska w okresie rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego
Urodzony w 1732 r., syn wojewody mazowieckiego Stanisława Poniatowskiego i księżniczki Konstancji z Czartoryskich. Stolnik litewski. Królem został dzięki poparciu carycy Katarzyny II i stronnictwa Czartoryskich. Był człowiekiem światłym,...
Konstytucja 3 maja
Najważniejszym zadaniem sejmu było uchwalenie aktów określających nowy ustrój polityczny Rzeczpospolitej, co nastąpiło w drodze skomplikowanych i długotrwałych prac legislacyjnych. Na zróżnicowane co do formy i zakresu prace projektodawcze...
Konstytucja 3 maja - postanowienia i znaczenie
Konstytucja 3 Maja, ustawa zasadnicza z 1791 uchwalona na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, będąca wynikiem dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczpospolitej po I...
Konstytucja 3 maja - postanowienia, reformy sejmu, ugrupowania - w punktach
1) Postanowienia Konstytucji 2) Trójpodział władzy 3) Reformy Sejmu Wielkiego 1788-1792 4) Stronnictwa (ugrupowania) w Sejmie Wielkim Postanowienia Konstytucji : - zniesienie wolnej elekcji - zniesienie liberum veto - ograniczono rolę...
Konstytucja 3 maja
Konstytucja 3 Maja z 1791 roku była jedną z najważniejszych ustaw w Polsce. Była ona drugą konstytucją w świecie - po Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 r. - spisaną ustawą tego typu . Konstytucja była próbą radykalnego uzdrowienia państwa i...
Partiotyzm jako element postawy obywatelskiej
Patriotyzm to postawa-społeczno polityczna oparta na zasadach miłości do ojczyzny, jedności i solidarności z własnym narodem, poczuciem więzi społecznej i wspólnoty kulturowej z innymi członkami narodu. Jest to forma ideologii narodowej...
Reformy Sejmu Wielkiego – Konstytucja 3 maja
1. Stronnictwa w sejmie a) hetmańskie (konserwatywne) – przeciwnicy reform liczyli na pomoc Rosji; Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki b) dworskie (królewskie) – dążące do wzmocnienia władzy królewskiej (krój wraz z Rodziną);...
Doktryny polityczne.
STAROŻYTNOŚĆ SOFIŚCI – nie określili jak forma rządów jest dobra – między dem. a aryst.; zlaicyzowali podstaw. pojęcia polit.; państwo to wytwór ludzki, o charakterze doczesnym, nie zaś sił pozaziemskich; Protagoras – relatywizm społ., -...
Motyw ojczyzny.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...
Konstytucja 3 Maja
Konstytucja 3 Maja - ustawa zasadnicza z 1791 uchwalona na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, będąca wynikiem dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczpospolitej po I...
Oświecenie w Polsce.
W Polsce oświecenie zaczęło się około roku 1740, kiedy to założono Collegium Nobilum. Właściwy rozwój przypada na lata 1764-1795. W tym okresie rozwinęły się kontakty kulturalne Polski z Europa zachodnia. Do naszego kraju docierało coraz więcej...
Oświecenie.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium, a studia...
Uczyć, bawić i wzruszać dewizą starożytnych pisarzy.
Co to jest dewiza- wytycza działania lub postępowania wyrażona w krótkiej i zwięzłej formie Uczyć, bawić i wzruszać to dewiza starożytnych, którą posługiwali się też pisarze oświecenia. Uczyć: Ignacy Krasicki: “Dewotka” Krasicki w tej...
Literatura oświeceniowa w służbie wychowania nowego pokolenia Polaków.
Literatura oswieceniowa rozwijala sie w dramatycznym okresie dziejowym Polski . Trwajacy ponad osiemdziesiat lat okres przemian w literaturze doprowadzil do zasadni-czych i trwalych przeobrazen swiadomosci Polakow . Rzeczpospolita stala sie krajem...
Konstytucja 3-go maja
Konstytucja 3 Maja, ustawa zasadnicza z 1791 uchwalona na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, będąca wynikiem dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczpospolitej po I...
Utopijne koncepcje państwa i prawa oświecenia.
JEAN MESLIER – 1664-1729 był samotnikiem, człowiekiem o surowych obyczajach, ascetycznym Napisał Testament Tezy Mesliera pozwalają go określić jako ateistę i materialistę (sam był księdzem) Sformułował on 8 dowodów jałowości i...
Twórczość okresu Sejmu Wielkiego.
PUBLICYSTYKA PATRIOTYCZNA, DZIAŁALNOŚĆ I PROGRAM SPOŁECZNO-POLITYCZNY STANISŁAW STASZICA. Stanisław Staszic swoje poglądy i program społeczno-polityczny zawarł między innymi w poniższych utworach. "Uwagi nad życiem Jana...
Konstytucja 3 maja
Pierwsza w Europie nowoczesna ustawa zasadnicza uchwalona w 1791r. na Sejmie Czteroletnim; pozostawiła ustrój stanowy, osłabiając pozycję magnaterii; zmniejszyła role senatu, zniosła liberum veto, wolną elekcję, zakazała tworzenia konfederacji,...
Reportaż z uchwalenia konstytucji 3 maja.
MAMY KONSTYTUCJE!!! Obecność wojska przed salą obrad i tłumów mieszczan warszawskich spowodowała, że przeciwnicy uchwalenia konstytucji nie odważyli się protestować. Tego dnia każdy z nich zostałby zlinczowany przez rzesze mieszkańców stolicy....
Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja
W 1772 roku trzy mocarstwa europejskie Prusy Rosja i Austria dokonały I rozbioru Polski. Rzeczpospolita pomniejszyła wtedy swój obszar o jedną trzecią. Tak więc pod koniec XVIII wieku wszyscy światli ludzie w Polsce zdawali sobie sprawę z...
Konstytucja 3 maja
Postanowienia Konstytucji 3 maja Na mocy Konstytucji 3 maja: Katolicyzm ustanowiono religią panującą Ustanowiono wolność wyznania, choć apostazja, czyli odejście od katolicyzmu, było nadal przestępstwem Pozbawiono praw...
Konstytucja 3 maja -przygotowanie,organizacja wladz,ustruj polityczny
Najważniejszym zadaniem sejmu było uchwalenie aktów określających nowy ustrój polityczny Rzeczpospolitej, co nastąpiło w drodze skomplikowanych i długotrwałych prac legislacyjnych. Na zróżnicowane co do formy i zakresu prace projektodawcze...
Dzieło Sejmu 4 - letniego ( 1788 - 1792 ).
1 ) sytuacja wokół Polski 2 ) motywacje i cele 3 ) sposób realizacji 4 ) rezultaty Reformy Sejmu Rozbiorowego (Po I rozbiorze) na jakiś czas ustabilizowały sytuację w Polsce. W latach 80 -tych XVIII w. Polska była krajem...
Unia Polsko-Saska, Poniatowski, Sejm Wielki
UNIA POLSKO-SASKA August II i August III-rządzą w 1697-1763 Unia Personalna między Polską a Saksonią:POLSKA(tron elekcyjny,krysyz gospodarczy,szlachta,wyznanie rzymskokatolickie z nietolerancją religijną) SAKSONIA(tron dziedziczny,dobra...
Dzieła oświeceniowe jako apel do czytelników
Oświecenie było epoką rozumu i filozofów. Ludzie, którzy jej idee tworzyli, byli racjonalistami. Myślenie i fakty doświadczalne były jedynymi wyznacznikami prawd w tych czasach. Oświecenie na Zachodzie walczyło o wolność, podczas kiedy w Polsce o...
Oświecenie - szczegółowe opracowanie epoki
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Isurekcja Kościuszkowska
Sytuacja w jakiej doszło do insurekcji kościuszkowskiej. Pozostawienie nawet mocno okrojonego państwa i nie w pełni suwerennego państwa w dalszym ciągu budziło niepokój w kręgach władzy w Petersburgu, a jednocześnie wpływowe siły na dworze...
Kultura Polska od Odrodzenia do Oświecenia
Odrodzenie, inaczej renesans, to okres w historii kultury polskiej i europejskiej, kiedy w nauce i sztuce zaczęto twórczo nawiązywać do starożytności, w opozycji do światopoglądu średniowiecznego. Odrodzenie zaczęło się w XIV-XV w. We Włoszech, a...
