Reformy Sejmu Wielkiego – Konstytucja 3 maja

1. Stronnictwa w sejmie
a) hetmańskie (konserwatywne) – przeciwnicy reform liczyli na pomoc Rosji; Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki
b) dworskie (królewskie) – dążące do wzmocnienia władzy królewskiej (krój wraz z Rodziną); Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic
c) patriotyczne (postępowe) – dążące do wzmocnienia władzy w państwie, powiększenia armii i zniesienia rady nieustającej (marszałek sejmu Stanisław Małachowski, Ignacy i Stanisław Potoccy)

2. Reformy Sejmu Czteroletniego (1788-1792)
a) reforma wojskowa- zwiększenie ilości wojsk (100 tys. armia) zrealizowano 57 tys.
b) reforma skarbowa- szlachta będzie płacić podatki od dochodów w wysokości 10%, duchowieństwo 20%, a z dóbr królewskich 50%
c) prawo o miastach 18 kwietnia 1791 (poprzedzony tzw. „Czarną Procesją” na czele, której stanął Jan Dekret- prezydent miasta Warszawy)
- udział 24 przedstawicieli miast w Sejmie, ale tylko z głosem doradczym
- powstaje samorząd w miastach (tzw. miejski)
- mieszczanie będą mogli nabywać dobra ziemskie
- nietykalność osobista (wolność osobista mieszczan)
- będą mogli piastować niższe urzędy
d) Konstytucja 3 maja 1791 r.
- Polska monarchią dziedziczną
- zniesiono liberum veto i wolną elekcję
- trójpodział władzy
- władza ustawodawcza w rękach sejmu, który miał 2 izby, w izbie poselskiej 204 posłów, a w senacie 132 senatorów
- władzę wykonawczą sprawował król i straż praw (prymas + 5 ministrów); dotyczyły:
* polityki zagranicznej, finansów, wojska, KEN’u, policji
- władza sądownicza w rękach sąsiadów ziemskich, miejskich i Trybunału Koronnego
- chłopi pod opieką prawa
- zlikwidowano podział Rzeczypospolitej i wprowadzono wspólny rząd, skarb i wojsko.