profil

Zjednoczenie Niemiec

poleca 74% 290 głosów

Wydarzenia podobne do włoskich miały miejsce w II połowie XIX wieku także w państwach niemieckich. Tworzyły one od 1815 roku tzw. Związek Niemiecki, konfederację niezależnych państw. Walka o prymat w tym związku toczyła się między Austrią i Prusami.

W 1834 roku po utworzeniu Związku Celnego, łączącego państwa niemieckie, rola Prus jeszcze wzrosła, a kiedy na czele rządu tego państwa stanął w 1862 roku Otto von Bismarck, państwo pruskie przystąpiło do realizowania idei zjednoczenia Niemiec. W zamyśle Bismarcka miało to nastąpić drogą zbrojną i być decyzją narzuconą przez Prusy innym państwom niemieckim. Bismarck wyobrażał sobie ponadto, że w zjednoczonych Niemczech rolę dominującą odgrywać będą Prusy. Pierwszym krokiem do zjednoczenia musiało być osłabienie Austrii rywalizującej z Prusami o przodownictwo wśród państw niemieckich. Wojna prusko-austriacka wybuchła w 1866 roku, kiedy Bismarck zapewnił sobie neutralność Francji w tym konflikcie (układ w Biarritz z października 1865 roku). Naczelny wódz pruski Helmut Moltke, mimo iż dysponował nieco mniejszą armią niż jego austriacki przeciwnik gen. Ludwik von Benedek, pokonał go w bitwie pod Sadową 3 VII 1866 roku. To przesądziło o wyniku całego konfliktu. Austria zmuszona została do podpisania pokoju w Pradze 23 VIII 1866 roku. Na mocy tej umowy rozwiązaniu uległ Związek Niemiecki. W jego miejsce powstał w 1867 roku Związek Północnoniemiecki, bez udziału Austrii, pod pełną kontrolą Prus. Oczywiste odtąd było, że właśnie Prusy, a nie Austria są najsilniejszym z państw niemieckich. W takiej sytuacji Otto von Bismarck doszedł do wniosku, że jedyną jeszcze siłą w Europie przeciwstawiającą się zjednoczeniu Niemiec może być Francja, która nie będzie zadowolona z powstanie u jej wschodnich granic silnego państwa. Kanclerz Prus jednak, przekonany o potędze swej armii, chciał usunąć przeszkodę w postaci Francji w kolejnej wojnie, tym razem przeciwko Napoleonowi III. Wymiana not dyplomatycznych między Francją a Prusami, w tym obraźliwa dla Francuzów tzw. depesza emska z 13 VII 1870 roku, przyczyniły się do wypowiedzenia Prusom wojny przez Napoleona III (19 VII 1870 roku). Wojna ta od samego początku toczyła się przy przewadze pruskiej. Szczególnie dotkliwe porażki ponosił w Alzacji marszałek Marie Edme Mac Mahon. Decydujące jednak znaczenie miało zdobycie przez Prusy 2 IX 1870 roku twierdzy Sedan. Do niewoli dostał się m.in. Napoleon III. 27 X 1870 roku padł Metz i Prusacy rozpoczęli oblężenie Paryża. Nowy rząd francuski, w którym decydującą rolę odgrywał Adolf Thiers, przystąpił do rozmów pokojowych. Zakończyły się one podpisaniem umowy we Frankfurcie 10 V 1871 roku. Wcześniej, 18 I 1871 roku w Wersalu, uroczyście proklamowano zjednoczenie Niemiec.

Nowe państwo zabierało Francji Alzację i sporą część Lotaryngii. Francja musiała też zapłacić mu okup w wysokości 5 miliardów franków. Zjednoczone Niemcy stawały się państwem federacyjnym, z dziedzicznym monarchą. Pierwszym był Wilhelm I – król Prus, który został cesarzem niemieckim. Władzę wykonawczą sprawował kanclerz. Jako pierwszy to stanowisko w zjednoczonych Niemczech sprawował Otto von Bismarck.

Warto pamiętać

Jedną z przyczyn klęski Francji w wojnie z Prusami było nieodpowiednie, jaskrawe umundurowanie wojsk francuskich. Niebieskie kurtki i czerwone spodnie znacznie ułatwiały Prusakom celowanie.

Pojęcia

federacja – państwo złożone. Organizm państwowy składający się z wielu państw, które zrezygnowały, dobrowolnie lub nie, z części swej suwerenności, przekazując niektóre kompetencje organom federacji. Przykładem państwa federacyjnego były m.in. Niemcy po zjednoczeniu w 1871 roku.

Literatura

A. Liebfeld: Napoleon III. Warszawa 1979.

Daty

1862 rok - na czele rządu Prus staje Bismarck
1866 rok - wojna prusko-austriacka (bitwa pod Sadową)
lata 1870-1871 - wojna prusko-francuska
18 I 1871 roku - ogłoszenie zjednoczenia Niemiec

Oś czasu

1887 - ukazuje się drukiem powieść Nad Niemnem E. Orzeszkowej

Podoba się? Tak Nie