profil

Zjednoczenie Włoch

poleca 75% 404 głosów

Zakończona niepowodzeniem próba zjednoczenia Włoch podczas <Wiosny Ludów> nie oznaczała zaniechania dalszych działań zmierzających do osiągnięcia tego celu. Centrum włoskiego ruchu narodowego stało się Królestwo Sardynii (Piemont), rządzone przez Wiktora Emanuela II z dynastii sabaudzkiej.

Zwolennikiem zjednoczenia przynajmniej północnych Włoch i odebrania równocześnie Austrii Lombardii i Wenecji był także premier rządu Sardynii, Camillo Cavour. Widział w tym przede wszystkim możliwość znalezienia rynków zbytu dla gwałtownie rozwijającego się przemysłu w ogarniętych rewolucją przemysłową, północnych Włoszech. Cavour zdawał sobie sprawę z tego, że przeciwna zjednoczeniu Włoch będzie Austria, dysponująca siłą militarną znacznie przewyższającą możliwości Piemontu. Z tego względu Piemont doprowadził do zawarcia tajnego porozumienia z cesarzem Francji Napoleonem III. Nastąpiło to w Plombiéres w 1858 roku. Za wystąpienie przeciwko Austrii Francja miała otrzymać Sabaudię oraz Niceę. Mając takiego sojusznika, Cavour w 1859 roku rozpoczął wojnę z cesarzem Austrii Franciszkiem Józefem I. Wojna toczyła się przy stałej przewadze sił sojuszniczych. Po porażkach Austrii w bitwach pod Montebello, Palestro, poniosła ona klęskę 4 VI 1859 roku pod Magentą, a 24 VI 1859 roku pod Solferino. Austria zmuszona była w tej sytuacji podpisać pokój, w którym oddawała Piemontowi Lombardię wraz z Mediolanem.

Nastąpiło to w Villafranca w 1859 roku. Nie przesądzało to jeszcze o zjednoczeniu Włoch. Wręcz przeciwnie, utrzymano wówczas niezależność Toskanii, Parmy i Modeny, co nawet spowodowało dymisję Cavoura. Gdy jednak wrócił on do polityki w 1860 roku, udało mu się spowodować, że w plebiscytach Toskania, Parma, Modena i Bolonia uznały zwierzchnictwo Wiktora Emanuela II, co było jednoznaczne ze zjednoczeniem północnych Włoch. Następnie wojska Piemontu wkroczyły do Państwa Kościelnego, przyłączając i ten obszar. Równocześnie, w najbardziej na południe położonym państwie włoskim – Królestwie Obojga Sycylii – doszło do wybuchu powstania skierowanego przeciw rządzącej tam dynastii Burbonów. Na jego czele stanął jeden z uczestników Wiosny Ludów – Giuseppe Garibaldi. Doprowadził on do połączenia południa Włoch z terenami zajętymi przez Piemont, co przesądziło o sukcesie procesu zjednoczeniowego we Włoszech.

Ostatecznie 18 II 1861 roku w Turynie zebrał się po raz pierwszy ogólnowłoski parlament, który 17 III 1861 roku obwołał królem tego państwa Wiktora Emanuela II. Nieco później, w 1866 roku Włochy odzyskały z rąk Austrii Wenecję, a w 1870 roku Rzym, który do tej pory znajdował się w rękach papiestwa wspomaganego przez Francję. Zaangażowanie cesarza Napoleona III w wojnie z Prusami spowodowało opuszczenie Rzymu przez garnizon francuski i w efekcie miasto to zajęło wojsko włoskie. W 1871 roku Rzym został ogłoszony stolicą Włoch i był to ostatni akord procesu zjednoczeniowego we Włoszech.

Warto pamiętać

Przypadkowym świadkiem bitwy pod Solferino był bankier szwajcarski Jan Henryk Dunant. Wstrząśnięty widokiem zabitych i umierających, uznał za konieczne powołanie organizacji niosącej pomoc m.in. ofiarom wojen. Jego zamysł urzeczywistniono w 1863 roku, tworząc międzynarodową organizację – Czerwony Krzyż.

Pojęcia

Risorgimento – ogół powstań włoskich w latach 1820-1870, które doprowadziły do utworzenia niepodległego i zjednoczonego państwa włoskiego

Literatura

T. Wituch: Garibaldi. Wrocław 1983.

Daty

1858 rok - porozumienie w Plombiéres
1859 rok - bitwy pod Magentą (4 VI) i Solferino(24 VI)
1859 rok - pokój w Villafranca
1861 rok - proklamowanie zjednoczonych Włoch
1871 rok - Rzym stolicą Włoch

Oś czasu

1838-1848 - budowa drogi żelaznej warszawsko-wiedeńskiej
1846 - rabacja galicyjska
1858 - powstanie Towarzystwa Rolniczego(prezes A. Zamojski)
1869 - w urzędach i sądach Galicji wprowadzono język polski

Podoba się? Tak Nie