Genetyka jest nauką zajmująca się dziedziczeniem cech. Pierwszym genetykiem był Grzegorz Mendel. Prowadził on badania nad różnymi odmianami grochu, charakteryzującymi się różnymi barwami kwiatów. Krzyżował on gatunki...
Pochodzenie człowieka jest zagadnieniem, które od dawna nurtowało umysły ludzkie. Na ten temat snuto różne domysły, które były częścią legend i wierzeń religijnych. Jeden z takich mitów, zawarty w biblii, był przez wieki podstawą obowiązującego...
1. Bliznowiec, keloid, łagodny nowotwór pochodzenia łącznotkankowego, zbliżony budową do twardego włókniaka. Bliznowce są różnej wielkości i kształtu (często smugowate), guzowate, twarde, gładkie i lśniące, barwy różowawej lub sinoczerwonej,...
Ekologia jako nauka młoda jest nauką istotną. Ekolodzy zajmują się badaniem wzajemnych zależności między jednymi organizmami a drugimi, organizmami a ich środowiskiem. Skoro ekologia bada zależności pomiędzy danymi ustrojami żywymi, jasny jest jej...
Kleszcze W Polsce występuje około 20 gatunków kleszczy (spośród ponad 800 żyjących na Świecie). Najwięcej można ich spotkać w rejonie Białegostoku, Suwalszczyzny, Mazur, Pomorza i okolicach Szczecina. W polskim klimacie kleszcze żerują od...
Zboża klasyfikuje się do roślin trawiastych z gatunku jednolistnych, z punktu widzenia technologii żywności zboża są to roślinny uprawiane ze wzg. na właściwości ziaren przeznaczonych do konsumpcji lub przerobu na przetwory zbożowe. Do zbóż...
Rośliny zarodnikowe to takie, które nie wytwarzają kwiatów i rozmnażają sie głównie przez zarodniki. Do roślin zarodnikowych należą glony, mszaki oraz porosty. Rośliny nasienne, nazywane też kwiatowymi, to grupa, w której skład wchodzą 2 typy...
Oddychanie jest jednym z najważniejszych przejawów życia. Aby było sprawne, w złożonych organizmach wykształcił się wielonarządowy system dostawy tlenu i odbioru dwutlenku węgla. Ten system to układ oddechowy. Składa się on z dróg oddechowych...
Cukry stanowią ogromną grupę związków chemicznych. Popularna nazwa „węglowodany” wywodzi się ze wzoru sumarycznego, gdzie liczba atomów wodoru dwukrotnie przekracza liczbę atomów tlenu, tak jak ma to miejsce w cząsteczce wody. Wzór ogólny...
Znaczenie roślin nasiennych - Występują we wszystkich biocenozach lądowych, jak również w wodnych, dlatego są podstawowym elementem szaty roślinnej we wszystkich biomach naszej planety. - Są głównymi producentami tlenu i materii organicznej...
Choroby wywołane przez protisty 1.Trypanosoma gambiense - wywołuje śpiączke afrykańska jest przenosozna przez muchę Glossina palpalis 2.Trypanosoma brucei powoduje śpiączke afrykańską jest przenoszona przez muchę tse-tse 3.Świdrowiec...
Zdrowie dla człowieka to najdroższa, najcenniejsza wartość i niczym nie można go zastąpić. Dopóki jesteśmy zdrowi, nie interesujemy się naszym organizmem. Sytuacja radykalnie się zmienia gdy zaczynamy chorować, wtedy próbujemy dowiedzieć się jak...
Bakterie są wszechobecne. Zasiedlają środowiska najrozmaitszych typów - od najwyższych szczytów górskich po oceaniczne głębiny. Oczywiście każde środowisko jest zasiedlone przez jemu właściwe formy bakterii. Liczne bakterie przystosowane są do...
Przystosowanie ryb do życia w wodzie - narządy oddechowe: skrzela - mają łuski ułożone dachowato - śluz zmniejszający tarcie - struna grzbietowa ciemniejsza od brzusznej - ubarwienie ochronne, obronne, odstraszające - płetwy -- ogonowa,...
Oddychanie jest jednym z najważniejszych przejawów życia. Polega na pobieraniu przez organizm tlenu z atmosfery i oddawaniu do niej dwutlenku węgla. Organizmy które potrzebują do życia tlenu określamy mianem aerobowych (z grec. aer - powietrze,...
Mszakami nazywamy rośliny lądowe u których pokoleniem dominującym jest gametofit. Mszaki mają podstawowe cechy roślin lądowych- skórkę pokrytą kutykulą, sporofit wytwarzający mejospory zabezpieczone przed wyschnięciem dzięki sporopoleninie i...
Powstanie zwierząt na ziemi i początki ich rozwoju ewolucyjnego określa się na około 2 miliardy lat wstecz. Liczbę gatunków dotychczas poznanych i opisanych szacuje się na około 1,5 mln lat. Tworzą one królestwo zwierząt. Zwierzęta te to...
PODZIAŁ UKŁADU NERWOWEGO: Ośrodkowy : Mózgowie ---- rdzeń kręgowy Mózg – móżdżek – rdzeń przedłużony Obwodowy Nerwy unerwiające skórę i kończyny Nerwy unerwiające narządy wew. ROLE UKŁADU NERWOWEGO: OPP - Odbiera Przetwarza i...
Nr zad. Oczekiwana odpowiedź Grupa A Oczekiwana odpowiedź Grupa B Kryterium punktowania 1. C B za prawidłową odpowiedź – 1 p. 2. B A za prawidłowe podkreślenie – 1 p. 3. światło, dwutlenek węgla, woda, odpowiednia temperatura,...
Skorupiaki należą do typu stawonogów, Arthropoda, typu bezkręgowców , najliczniejszego w świecie zwierząt (ponad 1 mln gat. opisanych), obejmującego trylobity, skorupiaki, staroraki, pajęczaki, wije i owady. Ciało stawonowgów jest dwubocznie...
Ochrona wschodów i początkowego okresu wzrostu roślin Rośliny buraka cukrowego w czasie wschodów i początkowego okresu wzrostu wymagają stałej i bardzo efektywnej ochrony, szczególnie po wysie?wie jednokiełkowych nasion w odstępach docelowych...
Trzy tysiące gatunków gromady Oligochaeta - skąposzczety zamieszkuje wody słodkie i wilgotne gleby. Zwierzęta te nie mają pranóży, a każdy segment ich ciała wyposażony jest w nieliczne szczecinki. Głowa jest słabo wyodrębniona. Wszystkie...
Cykl rozwojowy roślin nagonasiennych stanowi jakby stopień przejściowy pomiędzy cyklem rozwojowym paproci i okrytonasiennych. Na przykład sosna, typowa roślina nagonasienna, wytwarza dwa rodzaje szyszek: męskie, małe, nie przekraczające 3 cm...
Człowiek najczęściej obcuje z roślinami. Otaczają nas w domu, na ulicy, w parku, w lesie. W Polsce występuje 2200 gatunków roślin naczyniowych. Jeżeli bylibyśmy pilni i codziennie uczyli się nazwy jednej rośliny, to po 6 latach znalibyśmy...
Rośliny - a potrzeby człowieka W dzisiejszych czasach ludzie włączeni w nurt cywilizacji technicznej, często zapominają lub nie zdają sobie sprawy, jak bardzo są uzależnieni od wszelkiego rodzaju roślin. Ze względu na ogromną rolę , którą...
Komórka roślinna posiada ścianę komórkową i chloroplasty, których komórka zwierzęca nie posiada. Ale te komórki posiadają także te same organelle tj. błonę komórkową, cytoplazmę, jądro, mitochondrium, a także wodniczkę. Komórka roślinna: -...
Tkanki twórcze- merystymatyczne przechodzą intensywne podziały w wyniku, których zwiększa się ich ilość lub rozmiar Rodzaje tkanek twórczych: a)merystem wierzchołkowy- występuje na szczycie łodygi i korzenia powodując wzrost na długość...
Parzydełkowce Stułbia: a) jest stułbio płazem b) występuje w wodach słodkich, ma postać workowatego polipa. c) jest przytwierdzona do podłoża stopą. d) ciało budują trzy warstwy: - zewnętrzna ekoderma - śrd mezoglea - wewn entoderma...
Królestwo: rośliny Królestwo: rośliny Królestwo: roślinPodkrólestwo: naczyniow Podkrólestwo: naczyniowe Podkrólestwo: naczyniowe Nadgromada: nasienne Nadgromada: nasienne Nadgromada: nasienne Gromada:...
Sposób odżywiania się organizmów: samożywne (autotrofy)–wytwarzają pokarm w procesie fotosyntezy i chemosyntezy cudzożywne(heterotrofy) –odżywiają się innymi organizmami -roślinożerne -mięsożerne -wszystkożerne Fotosynteza –...
Glonami zwyczajowo określa się dość daleko spokrewnione grupy organizmów samożywnych ( wszystkie zawierają chlorofil i przeprowadzają fotosyntezę ) o stosunkowo prostej budowie ciała. Ich życie jest związane ze środowiskiem wodnym, choć niektóre...
TKANKI ROŚLINNE STAŁE - są to tkanki, które się wyróżnicowały z tkanek twórczych. Ich liczba jest stała, zwiększa się tylko ich objętość. Dzielimy je na: TKANKĘ OKRYWAJĄCĄ - funkcja ochronna, komórki muszą być ściśle do siebie...
Cykl rozwojowy sosny Gdy przeniesione wiatrem kiełkujące ziarno pyłku trafi na okienko zalążka, wytwarza łagiewkę pyłkową zawierającą w swym wnętrzu dwie gamety męskie. Jest to przedrośle męskie. Łagiewka wrasta do wnętrza zalążka. Jedna z...
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka możliwe jest dzięki sprawnej współpracy białek, tłuszczów, wody, węglowodanów i witamin. Jednym z elementów ludzkiego ciała, bez którego życie byłoby niemożliwe, są składniki mineralne. W przyrodzie...
Wszystkie organizmy żywe – ludzie, zwierzęta, rośliny itp. zbudowane są z komórek. Te najmniejsze części składowe żywej materii są odpowiedzialne za prawidłowy przebieg wszystkich procesów niezbędnych do podtrzymania życia. Żywa komórka jest...
EUGLENA, klejnotka, Euglena, rodzaj pierwotniaków z gromady wiciowców zwierzęcych; komórki dł. do 500 µm, owalne, wrzecionowate, spłaszczone; na przednim biegunie komórki 2 wici (1 zwykle krótsza), osadzone na ciałkach podstawowych (kinetosomach),...
Choroby bakteryjne Bakterie chorobotwórcze możemy podzielić pod względem: a) metabolizmu - tlenowe - bezltenowe b) budowy morfologicznej(kształtu) - ziarniaki (bakterie okrągłe) - dwoinki - paciorkowce - gronkowce - pałeczki -...
1)jama nosowa -ogrzewa powietrze -oczyszcza powietrze -nawilża powietrze -odbiera zapachy 2)gardło -wspólny narząd dla układu pokarmowego i oddechowego 3)krtań -narząd mowy -nagłośnia chroni przed zakrztuszeniem 4)tchawica...
Lasy pokrywają ok. 20% powierzchni Ziemi. Można je podzielić na 3 główne typy: wilgotne lasy równikowe, lasy liściaste strefy klimatu umiarkowanego i bory iglaste. Lasy zapewniają schronienie dla ludzi i zwierząt oraz są źródłem drewna opałowego i...
Żyrafa jest obecnie najwyższym zwierzęciem na świecie. W naturze zamieszkują one sawanny afrykańskie na południe od Sahary. Naukowcy początkowo sądzili, że żyrafa jest krzyżówką wielbłąda i lamparta, ale błąd został utrwalony w naukowej nazwie...
Woliński Park Narodowy utworzony w od 1960 roku obejmuje ochroną część największej polskiej wyspy – Wolin (woj. zachodniopomorskie). Szczególne walory Parku to: najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, dobrze zachowane lasy bukowe,...
Biocenoza jest ściśle związana ze swoim abiotycznym środowiskiem-biotopem i tworzy z nim układ, zwany ekosystemem, w którym krąży materia i przez który przepływa energia. Między biocenozą a jej biotopem istnieją tak silne wzajemne zależności, że...
Aminokwasy Aminokwasy są połączeniami zawierającymi w swoim składzie cząsteczkowym przynajmniej jedną grupę funkcyjną karboksylową –COOH i jedną aminową –NH2. Wszystkie α-aminokwasy z wyjątkiem najprostszego, tj. glicyny są optycznie czynne,...
Porównanie komórek prokariotycznych i eukariotycznych 1. Komórka prokariotyczna Charakteryzuje się brakiem jądra komórkowego. DNA znajduje się w pewnym rejonie cytoplazmy, nie oddzielony od niej błoną. Cząsteczki DNA w większości komórek...
BIOFAGI - odżywiają się całymi organizmami lub tkankami Zaliczamy do nich: - roślinożerców - mięsożerców (drapieżcy padlinożercy) - wszystkożerców - rośliny owadożerne SAPROBIONTY - odżywiają się szczątkami organicznymi z gleby...
1. Wstęp Koty to zwierzęta występujące na całym świecie z wyjątkiem stref podbiegunowych, które potrafiły przystosować się zarówno do wilgotnych lasów tropikalnych, do sawanny i półpustynni, a także do wysokich gór. Jedyny z kotowatych,...
Choroby układu nerwowego są równie pospolite co schorzenia innych narządów i układów. Jednak ze względu na centralną, kontrolującą i koordynującą rolę, jaką ten układ pełni w złożonym żywym organizmie, mogą mieć i nierzadko mają...
Hormony to endogenne (syntetyzowane w organizmie) biologicznie czynne związki organiczne pełniące funkcje regulujące i koordynujące funkcjonowanie tkanek i narządów oraz zapewniające homeostazę (równowagę) w organizmie. Hormony wytwarzane są i...
W przewodzie pokarmowym człowieka może pasożytować wiele gatunków tasiemców. Tasiemce przypominają kształtem tasiemkę. Składają się z główki, krótkiej szyjki i licznych członów. Pokarm pobierają powierzchnią całego ciała na drodze osmozy....
Fiołek polny Viola arvensis Murr. Roślina roczna, ozima lub jara, 5-15 cm wys. Liście z pierzastodzielnymi przylistkami. Szczytowa łatka przylistka znacznie mniejsza i wybitnie odmienna od blaszki liściowej. Kwiaty 10-15 mm dł. Korona równie...