Praca na roli – wyrazem związku rolnika z ziemią

Docenia się w Nad Niemnem pracę na roli, związek pracującego na niej człowieka z ziemią. Ten sam związek eksponowany jest w  Reymonta – prócz zaciętej rywalizacji między chłopami o ziemię ukazane jest niezwykłe przywiązanie chłopa do pracy na roli, którego symbolem jest przedśmiertny siew Boryny.
Również w Nocach i dniach Marii Dąbrowskiej praca na roli zostaje dowartościowana. Bogumił doglądający chłopów i całe serce wkładający w prace rolne tłumaczy żonie, że nie poświęca się dla żadnego z dziedziców ani dla pieniędzy, ale dla ziemi, którą trzeba uprawiać... To przywiązanie do cudzej ziemi przypłaca zdrowiem i życiem – bez względu na zmiany pogody, niebezpieczne dla jego organizmu, bywa bowiem często na dworze, doglądając prac polowych...