Rodzaje stylów i ich charakterystyczne cechy
Współczesną polszczyznę dzielimy na: - pisaną - mówioną ---> gwarową STYL NAUKOWY - (polszczyzna pisana) - terminologia naukowa z określonej dziedziny wiedzy - używanie czasowników pojęciowych (ujawnić, dotyczyć) , rzeczowników...
Charakterystyka liryki, rodzaje środków stylistycznych
RODZAJE LIRYKI - Liryka bezpośrednia (osobista) - podmiot zwraca się do odbiorcy, wypowiadając się zazwyczaj na swój temat, w sposób bezpośredni - liryka nieosobista - jeżeli przeżycia podmiotu dotyczą jakiejś grupy i wyrażają doświadczenie...
Motywy mitologiczne w literaturze – ich funkcja i sposoby ich wykorzystania. Omów temat na wybranych przykładach.
Mit jest to sfabularyzowana opowieść wyrażająca wierzenia danej społeczności. Przekazywany ustnie przybierał różne warianty. W formie pisanej stracił związek z religią i stał się częścią literatury. Z pewnością na kulturę europejską największy...
Różne literackie wersje mitu o Narcyzie. Owidiusz „Metamorfozy” (fragm. „Baśń o Narcyzie”), Maria Pawlikowska-Jasnorzewska „Narcyz” - analiza i interpretacja porównawcza.
Mit o Narcyzie, wywodzi się ze starożytnej Grecji. Niezwykle piękny myśliwy odrzucał uczucia wszystkich dziewcząt, złamał setki serc, zaś sam nigdy nikogo nie kochał. Aby ukarać jego pychę, bogini Nemezis sprawiła, że zakochał się we własnym...
Motyw domu i rodziny w literaturze polskiej
Motyw domu i rodziny pojawia się od najwcześniejszych wieków w literaturze polskiej. Oczywiście w różnych utworach i różnych epokach pełni zupełnie inne funkcje i przedstawiany jest w różny sposób. Po raz pierwszy pojawia się on w twórczości...
Teoria literatury
Jakimi słownikami należy się posługiwać, aby pisać i mówić poprawnie. Słownik wyrazów obcych Słownik synonimów Słownik antonimów Słownik wyrazów bliskoznacznych Słownik terminów literackich Słownik poprawnej polszczyzny Słownik skrótów...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
Czy warto mówić prawdę? Czy warto kłamać? - na podstawie "Kamizelki" B. Prusa.
Czy powinnam się przyznać, czy raczej skłamać? Udawać głupią? Schować się? Zakryć twarz? Powiedzieć prawdę? Czy może dodać do niej odrobinę fałszu dla osłody, garść nieprawdy dla koloru, szczyptę kłamstwa dla poprawy smaku moich gorzkich słów? Te...
„Czas Apokalipsy" Coppoli
Motyw końca świata stał się inspiracją również dla twórców filmowych. Słynnym filmowym nawiązaniem do motywu apokalipsy jest obraz Francisa Forda Coppoli pt. „Czas apokalipsy". Film wprawdzie odwołuje się do „Jądra ciemności" Josepha Conrada, a...
Portret kobiety w literaturze i sztuce Młodej Polski.
TEMAT: Portret kobiety w literaturze i sztuce Młodej Polski. Młoda Polska to epoka literacka , której początek wyznacza się na rok 1890 , a koniec na 1918. Był to okres wielu nowości w literaturze i dziedzinie sztuk pięknych. Okres...
Opracowanie epok - 3 część.
Dramat rodzinny i społeczny w "Nie - Boskiej komedii" Zygmunta Krasińskiego. Dla zrozumienia poglądów Zygmunta Krasińskiego na sprawę walki narodowowyzwoleńczej niezbędne jest wniknięcie w atmosferę domu rodzinnego, bo w tej atmosferze...
Różnice w sposobie rozumienia patriotyzmu. Omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literatury polskiej.
Patriotyzm to wielkie słowo, a zarazem bliskie sercu każdego człowieka i obywatela. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, rodzinnej ziemi, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Prawdziwą szkołą patriotycznych uczuć jest literatura...
Opracowanie epok- 1 część.
ANTYK, BIBLIA 1. W czym tkwi istota tragizmu "Antygony" Sofoklesa? Sofokles należy do grona trzech najwybitniejszych dramaturgów greckich, obok Ajschylosa i Eurypidesa. Tragedia "Antygona" opiera się na micie dotyczącym dynastii...
Warszawa z lat wojny i okupacji w utworach literackich dotyczących tego okresu.
Warszawę z lat wojny i okupacji odnajdujemy w wielu utworach tego okresu. Dotyczą one życia codziennego okupowanej stolicy, literackich ujęć powstania w getcie warszawskim i powstania warszawskiego. Obraz Warszawy z okresu wojny ukazany został w...
Opracowanie wszystkich epok, dokładna interpretacja wszystkich lektur i wierszy
A N T Y K 1. RAMY CZASOWE Początek: VIII w.p.n.e. - Homer Koniec: IV w.n.e. - upadek imperium Rzymskiego 2. TYPOWE CECHY SZTUKI GRECKIEJ, HELLEŃSKIEJ I RZYMSKIEJ 1. Domy, w których GRECY były budowane z umiarem, wszyscy prowadzili...
Materiały do starej matury. Język Polski. Część 2
6. cierpienie Cierpienie uszlachetnia- głoszą niektórzy, ale cierpienie łamie człowieka i upokarza, jak twierdzą inni. Jest ono nieodłącznym składnikiem naszej egzystencji. Być może dzięki cierpieniu zdobywamy nowe doświadczenia, stajemy w...
Charakterystyka języka reklamy
Język reklamy. Charakteryzując, przywołaj przykłady reklamy prasowej, radiowej, telewizyjnej i innych. Zwróć uwagę na środki językowe. Ogólne informacje o reklamie Definicja reklamy jest prosta: jest to rozpowszechnianie informacji o...
Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Według Słownika języka polskiego Elżbiety Sobol „tradycja” to zasady postępowania, obyczaje, poglądy, wiadomości przechodzące z pokolenia na pokolenie, występujące przez jakiś czas i utrwalające się potem zwyczajowo, np. tradycja powitania....
Zasady analizy i interpretacji wiersza
Analiza i interpretacja utworu poetyckiego Analiza – badanie i opis kompozycji utworu; podmiot liryczny, zabiegi poetyckie, motyw utworu, sytuacja liryczna, zasady, którymi kierował się poeta. Interpretacja – odpowiedź na pytanie, czemu...
Zaskocz swojego nauczyciela od polskiego - zestaw pytań i odpowiedzi ze starożytności
S p i s p y t a ń: 1. Omów postawę stoicką i epikurejską. 2. Przedstaw dokładnie budowę tragedii antycznej. 3. Omów cechy epopei. 4. Wyjaśnij pochodzenie i znaczenie wyrażeń: "nić Ariadny", "stajnia Augiasza",...
Typy bohaterów romantycznych
Typy bohaterów romantycznych (literatura europejska): - bohater bajroniczny - uosabia romantyczne konflikty moralne i namiętności; twórca: Jerzy Gordon Byron; typ ten widoczny w "Giaurze"; główny bohater mści się na mordercy kobiety, którą kochał...
Motyw labiryntu w literaturze
ANTYK Labirynt w mitologii (budowniczy – Dedal): - labirynt jest w centrum krętych korytarzy; - śmiałek musi do niego dotrzeć i zgładzić potwora; - jest pomoc z zewnątrz- nić Ariadny, która pomaga dotrzeć do celu; - dzięki podstępowi...
Obraz świata w powieści "Granica".
CYTATY: ,,świat jest miejscem zbrodni" ,,jest się takim jak myślą ludzie, nie jak myślimy o sobie my, jest się takim, jak miejsce, w którym się jest" ,,musi przecież...
Pojedynek jako temat literacki i filmowy. Przedstaw temat, analizujac wybrane przykłady 17/20
Praca jest juz na stronie ale wprowadzilem male poprawki i mysle ze mi nawet wyszlo ;) I Literatura podmiotu: 1. Biblia fragmenty, Stary Testament: I ks. Samuela, Walka Dawida z Goliatem, Dom Słowa Polskiego, Warszawa 1997 2. Gombrowicz...
Wybrani Polscy laureaci Literackiej Nagrody Nobla
Co to jest Literacka Nagroda NoblaLiteracka Nagroda Nobla przyznawana jest przez Szwedzką Akademię od roku 1901. Kandydatury zgłaszane są na wiele sposobów. Mogą tego dokonać poprzedni laureaci, członkowie podobnych akademii w innych państwach,...
Polski ustny - materiały
I 1. Wskaż podobieństwa i różnice w opinii stworzenia świata w „Biblii” i „Mitologii”. Wizja początku świata wg Księgi Genesis i wg mitu „Narodziny świata” są różne, lecz też podobne. Zasadnicza różnica wynika z tego, że religia Greków była...
Ferdydurke
Epoka Dwudziestolecie międzywojenne: • kreacjonizm w literaturze (Witkacy, Schulz, Gombrowicz) – tworzenie nowych światów zamiast realistycznego odtwarzania, obecność groteski, • pesymistyczny pogląd na cywilizację i kulturę (aż do...
Najciekawsze pary kochanków w literaturze i filmie
Tematem mojej prezentacji są najciekawsze pary kochanków ukazane w literaturze i filmie. W związku z tym, że literatura bogata jest w przykłady takich par, w mojej pracy ograniczyłam się do przedstawienia osób przeżywających miłość trudną,...
Konteksty literatury
Tabelka ta jest niezastąpiona przy przygotowaniach to pisemnej matury z języka polskiego. Zawiera krótkie omówienie kontekstów we wszystkich utworach literackich zgodnych z wymaganiami maturalnymi na poziomie podstawowym. TEKST KONTEKST...
Epitet, porównanie, kontrast itp.
1. Epitet - określenie poetyckie wskazujące na właściwość danego przedmiotu bądź osoby (najczęściej jest to przymiotnik, rzeczownik, imiesłów). Np.: wysokie żądze, kroplą obłąkania. 2. Onomatopeja - wyraz naśladujący dźwięki i odgłosy...
Życie literackie powojennej emigracji
ŻYCIE LITERACKIE POWOJENNEJ EMIGRACJI - główne ośrodki, program paryskiej „Kultury”. POEZJA NA EMIGRACJI Polską poezję emigracyjną najłatwiej opisać w odcinkach czasowych, wyznaczanych przez specyficzne uwarunkowania życia literackiego poza...
Przygotowanie do matury - przegląd po epokach.
1. Problematyka moralna "Antygony" 2. Różne sposoby nawiązania do antyku w literaturze polskiej 3. Transpozycja wybranego mitu w sztuce 4. Inspiracje biblijne w literaturze 5. Tragizm i tragedia, wyjaśnij pojęcia, podaj przykłady 6....
Cechy tragedii Szekspirowskiej, a tragedia antyczna.
Starożytna tragedia. Tragedia taka spełniała kilka założeń, które pozwalały na jej klasyfikację. Wyznaczniki te dotyczyły zarówno charakteru wydarzeń w dramacie, jak i jego budowy. Po pierwsze, tragedia zachowywała zasadę trzech jedności:...
Opracowania lektur potrzebne do matury pisemnej z języka polskiego na poziomie podstawowym!
Opracowania lektur potrzebne do matury pisemnej z języka polskiego na poziomie podstawowym w załączniku
Dramat szekspirowski i jego wpływ na późniejsze epoki.
Szekspir jest twórcą wszechczasów. Chyba nikt nie znajdzie argumentów, aby temu zaprzeczyć. W powszechnej opinii panuje przekonanie, że gdyby zniszczeniu uległa cała spuścizna literacka a ocalały jedynie dzieła Szekspira, dorobek myśli ludzkiej...
Przegląd epok literackich cz. 1 najlepsza powtórka przed maturą!
W pracy umieściłem przejrzysty przegląd najważniejszych filozofów, autorów z uwzględnieniem ich narodowości i najważniejszych utworów. Każdy utwór jest przypisany odpowiedniemu gatunkowi. Pierwsza część zawiera epoki od antyku do oświecenia. Na...
Powtórka z lektur do matury
Sofokles – Antygona - Antyk Historia opowiedziana przez Sofoklesa to literacka realizacja jednego z mitów tebańskich. Istotą tego dramatu, jak każdej tragedii antycznej, jest konflikt tragiczny – polega on na tym, że bohater musi wybierać...
Etos rycerski w literaturze wybranych epok.
Etos - z greckiego ethos czyli zwyczaj. Zespół wartości, powszechnie przyjętych i akceptowanych przez uczestników kultury rycerskiej (inaczej – rycerzy). Stanowił zbiór norm, które ustalały się przez stulecia i wyznaczały wzorzec osobowy idealnego...
Synteza epoki Antyku.
SYNTEZA - ANTYK Antyk jest pierwszą epoką w dziejach kultury i zarazem epoką najdłuższą. Pierwotnie twórczość literacka miała charakter ustny i była związana ze śpiewem i wierzeniami. W jaskiniach Europy odkryto malowidła pochodzące sprzed...
Ustna matura
XXVII 3. Omów cechy gatunkowe poematu heroikomicznego na przykładzie „ Monachomachii „ Poemat heroikomiczny to stary gatunek, uprawiany już w starożytności, będący parodią eposu bohaterskiego. Stosowano parodię jako środek służący do...
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu. Powieść tendencyjna - głosi prymat celów dydaktycznych i utylitarnych. Służy realizacji haseł pozytywizmu np.: pracy u podstaw , pracy organicznej , równouprawnienia...
Walka dobra ze złem w literaturze. Przedstaw motyw analizując wybrane tematy.
„Dobro i Zło mają to samo oblicze, wszystko zależy od momentu, w którym staną na drodze człowieka”. Dobro i zło to dwie, podstawowe dla człowieka wartości, które od wieków wyznaczają granice ludzkiej moralności. Według przekazów biblijnych na...
Czytanie ze zrozumieniem "Nad NIemnem" mogiła powstańców
MOGIŁA POWSTAŃCOW 1.Powstanie styczniowe 2.”Rozległa polana czy łąka leśna, objętą regularnym i ściśle zamkniętym kolem falistych wzgórzności, po których pięły się i spływały coraz gęściej tłoczące się i plączące ze sobą stare sosny, jodły i...
Analiza wiersza
Analiza i interpretacja wiersza jest jednym z najtrudniejszych zadań maturalnych. Wymaga umiejętności napisania eseju interpretacyjnego, znajomości teorii liryki. Podjęcie się tego zadania wymaga wyobraźni, oczytania, swego rodzaju wrażliwości na...
Epoki w pigułce - powtórzenie wiadomości do matury
FILOZOFIE I ZAŁOŻENIA DANEJ EPOKI STAROŻYTNOŚĆ XIXw. P. n. E – Vw. N.e. Rodzaje literackie - podziału dokonał Arystoteles w IIIw. P. n.e. - epika Homer VIIIw.p.n.e. - liryka Safona VII/Viw.p.n.e. - dramat Sofokles Vw.p.n.e....
Gatunki literackie
Anakreontyk - utwór opiewający radość życia, miłość, biesiady, wino, utrwalający przeżycia chwili. Nazwa pochodzi od imienia greckiego poety Anakreonta. Bajka - utwór epicki lub liryczny, którego bohaterami przeważnie są zwierzęta, rzadziej...
Mitologia - Parandowski (piekło)
KRÓLESTWO PIEKIEŁ Za wielu, wielu rzekami, za wielu, wielu górami, na ostatnich krańcach zachodu, gdzie ziemia się już kończy, gdzie nigdy nie dociera najsłabszy promień słońca — jest wejście do podziemia, czyli do piekieł. Można się tam...
Portrety postaci historycznych w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych przykładach
1. Określenie problemu Tematem mojej prezentacji są postaci historyczne które funkcjonują w literaturze i w malarstwie. Skoncentrowałem się na bohaterach z powieści Henryka Sienkiewicza. Jest to pisarz powszechnie znany, chętnie czytany...
Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej
Tragedia jest gatunkiem dramatu obejmującym utwory, w których ośrodkiem i motorem akcji jest nieprzezwyciężalny konflikt między dążeniami wybitnej jednostki, a siłami wyższymi: losem, prawami historii, interesom społecznym, normą moralną itp. -...
„Nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę” – opowiedz o „człowieku w niewoli formy” na podstawie „Ferdydurke” W. Gombrowicza.(matura ustna)
Bohater powieści W. Gombrowicza, Józio Kowalski, jest 30-letnim mężczyzną, pisarzem, autorem „Pamiętnika z okresu dojrzewania”. Ni to na jawie, ni we śnie pojawia się prof. Pimko i „na siłę” bohater wtłoczony jest do szkoły, i musi poddać się...