Autorka utworu pokazała ówczesne stosunki społeczne. Dokonała oceny środowiska ziemiańskiego, w tym arystokracji. Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem” wyraża pogląd, że praca jest najwyższą wartością wolnego człowieka, stanowi o jego godności, nadaje...
Fragment Lalki Bolesława Prusa przedstawia nam jedną z głównych bohaterek- Izabelę Łęcką. Opisywany jest jej wygląd, cechy charakteru, zachowanie i dylematy. Narratora (nadawcę) można utożsamiać z autorem. Jest to osoba która wie dużo o Izabeli,...
Pierwotny tytuł „Wilcze gniazdo”, powieść oparta na studiach walk polsko-kozackich. Drukiem powieść ukazała się wpierw na łamach krakowskiego „Czasu” i warszawskiego „Słowa” od 2 maja 1883 r. do 1 lutego 1884 r., osobno ukazała się w 1884 r....
Lata, w których Henryk Sienkiewicz napisał „Potop” były ciężkim okresem w historii Polski. Znajdowała się ona pod zaborami. Sienkiewicz tworząc „Potop” przeżywa klęskę tamtejszych ideałów haseł pozytywistycznych. Realizuje w swojej powieści...
Druk utworu trwał prawie dwa lata (1884 - 1886). jednocześnie w krakowskim „Czasie”, warszawskim „Słowie”, wielkopolskim „Dzienniku Poznańskim”. W ten sposób wszystkie trzy zabory poznawały równocześnie nową powieść. Książkowe wydanie „Potopu”...
"Lalka" Bolesława Prusa jest jedną z najwybitniejszych powieści polskiego pozytywizmu. Kompozycja utowru jest kompozycją otwartą, poszczególne wydarzenia stanowią nieuporządkowany zbiór luźnych wydarzeń. W rozdziale ósmym "Medytacje" I tomu obok...
Akcja „Potopu”, dzieła Henryka Sienkiewicza, przypomina cechy romansu historycznego Waltera Scotta. Są wydarzenia historyczne, stanowiące tło dla działań bohatera, jest wątek miłosny, bohaterstwo, pojedynki, porwania, odwaga i szczęśliwe...
Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem” opisywała prace w apoteozie, czyli przedstawiła ją w sposób idealistyczny, ubóstwiony i pełen świętości. Właśnie ona jest czołową wartością powieści i pełni najważniejsze kryterium oceniania postaci. W...
Powieść drukowana w latach 1887-1888, wydanie osobne - 1888 r. Akcja toczy się na kresach wschodnich podczas wojny polsko-tureckiej za panowania Michała Wiśniowieckiego Kompozycja i fabuła Początkowe rozdziały pełnią funkcję ekspozycyjną...
Obraz pt. „Krajobraz ze św. Hieronimem” został namalowany przez Jochana Potiniriego ok. 1515-1524 r. Tytuł wskazuje na to, że jest to kompozycja otwarta. Na pierwszym planie widnieje stercząca, ciemna skała, u stóp której w szałasie siedzi...
Wydanie „Trylogii” Henryka Sienkiewicza wywołało wielkie emocje czytelników i krytyki, spory wokół tych książek nie ustawały przez długie lata. Jedni widzieli w nich wyżyny narodowego piśmiennictwa, inni – szkodliwą, niemożliwą do zaakceptowania...
Aleksander Głowacki, herbu Prus I, później używający pseudonimu Bolesław Prus urodził się 20 VIII 1847 r. w Hrubieszowie nieopodal Lublina, zmarł zaś w 19 V 1912 r. w Warszawie którą uczynił bohaterem swoich licznych opowiadań, nowel, powieści,...
Lalka Bolesława Prusa należy do nurtu tzw. dojrzałego realizmu, jest rozliczeniem się twórców literatury polskiej z ideałami romantyzmu oraz pozytywizmu. Ważną rolę w powieści odgrywa postać starego subiekta, Ignacego Rzeckiego. Jego pamiętnik,...
Nowelistyczną twórczość Henryka Sienkiewicza (dominowała w jego pisarstwie do r. 1883) można ułożyć w trzy, krzyżujące się, kręgi tematyczne: — chłopski, — antyzaborczo-patriotyczny, — amerykański (będący wynikiem obserwacji podjętych w podróży...
Życie każdego człowieka to codzienne zmaganie się z problemami, ze słabościami, to podejmowanie decyzji, wybór drogi, którą podążamy. Każdy z nas posiada własne ideały, marzenia, cele, które stara się za wszelką cenę osiągnąć. Cele, do których...
Powieść „Zbrodnia i kara” pióra Fiodora Dostojewskiego, jest swoistym traktatem o naturze człowieka. W tym dziele to nie fabuła – próba zbrodni doskonałej, jest najważniejsza, lecz rozterki i problemy wewnętrzne bohaterów stanowią esencję tej...
Naszym zadaniem było zdefiniowanie pojęcia humoru i jego odmian. Mieliśmy także wypisać z powieści jak najwięcej przykładów humoru. Humor - przedstawienie czegoś, na przykład: w dziele literackim, w zabawny sposób; także zabawne komiczne sceny,...
Eliza Orzeszkowa posłużyła sie symbolem mogił w swoich dzielach i staly sie one wowczas pretekstem do wyrazenia uczuć patriotycznych. Dwukrotnie pojawiła sie zbiorowa mogila powstańców w takich utworach, jak: "gloria victis" i "Nad...
Jan i Cecylia byli młodymi ludźmi, którzy bezwzględnie na wszystko chcieli być razem. Przeszkód było wiele jednak największą z nich była różnica klasowa. Cecylia pochodziła z zamożnej rodziny, bogatego rodu, gdzie w ogóle nie było mowy o tym, aby...
Bolesław Prus ( 1847-1912 ) właściwie Aleksander Głowacki. Przez całe swe literackie życie stworzył jedynie jedną powieść historyczną, a mianowicie „Faraona”, którego akcję osadził w starożytnym Egipcie. Wydany w 1987 roku Faraon wyrósł z...
Quo Vadis, kolejna powieścią historyczna Sienkiewicza którą zamierzam omówić powstała w 1896. Z grubsza rzecz biorąc tematyką tego dzieła jest miłość Winicjusza i Ligii na tle prześladowań chrześcijan. Akcje swej powieści umieszcza Sienkiewicz w...
Na przestrzeni wieków problem dziecka pojawiał się sporadycznie. Dopiero w pozytywizmie motyw ten został dostrzeżony przez pisarzy epoki. W epoce pozytywizmu powstało najwięcej nowel wywodzących się z ducha utylitaryzmu. Przedstawiano w nich...
Nowela Henryka Sienkiewicza “Szkice węglem” jest dokumentem epoki, dlatego że przedstawia ona życie wsi, jej ubóstwo i zacofanie w drugiej połowie XIX wieku. Jest to nowela pozytywistyczna, gdyż przedstawia się w niej , że człowiek wykształcony...
Epoka pozytywizmu obfituje w nowele wywodzące się z ducha utylitaryzmu. Przedstawiano w nich problemy, losy dzieci i ich punkt widzenia na cały zewnętrzny świat. Ukazywany był obraz dziecka, wyzyskiwanego, cierpiącego, pozostawionego na pastwę...
Sumienie, według „Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN”, jest to: „zdolność do normalnej oceny czynów, zwłaszcza własnego postępowania oraz do uczuć z tym ocenianiem związanych”. Ale jak każde zagadnienie dotyczące ludzkiej osobowości może być...
Twórcy epoki pozytywizmu traktowali, przynajmniej w początkowym okresie swe utwory literackie jako narzędzie społecznej edukacji. Poprzez odpowiednio dobrane treści, sylwetki i perypetie bohaterów kreślili obraz polskiego społeczeństwa, wskazując...
Pozytywizm zachodnioeuropejski jest kierunkiem przede wszystkim filozoficznym. Jego twórcą jest francuski filozof August Comte (czyt. Komt), autor dzieła: "Kurs filozofii pozytywnej". Filozof ten dowodził, że nauka powinna zajmować się...
Bolesław Prus zaczął wydawać „Lalkę” od roku 1890, czyli już u schyłku pozytywizmu. Powieść ta była więc swego rodzaju oceną całej minionej epoki, krytyką szczytnych haseł programowych pozytywistów, czyli: „praca u podstaw, praca organiczna,...
„U nas, panie niby u Żydów jak się młodzi zejdą to oni nie zajmują się jak u państwo tańcami, komplementami, ubiorami, głupstwami, ale oni albo robią rachunki, albo oglądają uczone książki, jeden przed drugim zdaje egzamin (...), U, nas ciągle...
Akcja "Potopu" H. Sienkiewicza toczy się w latach 1655-1657 tj. w okresie wojen szewdzkich . "Potop" jest powieścią historyczną. Sienkiewicz starał się jak najdokładniej odtworzyć realia epoki i - jak sam określał- wejść w...
Wyjaśnij, dlaczego "Lalkę" nazywa się "powieścią z wielkich pytań epoki" "Lalka", drukowana w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889, wydana osobno w Warszawie w 1890 roku, była napisana pod wpływem...
1. Jak mieszkali ludzie średniowiecza? a). Dwór w Bogdańcu Składał sie z 2 wielkich izb, z komorami do spania; na glinianej podłodze było palenisko, dym uchodził przez szpary w pułapie; na ścianach wisiała zbroja rycerska; przez okna...
„Latarnik” Henryka Sienkiewicza przyciąga uwagę czytelnika nie tylko swoimi wartościami artystycznymi i poznawczymi, ale przede wszystkim postacią głównego bohatera, którego dzieje podobne są do losów tysięcy Polaków, zmuszonych po upadku...
Udowodnij, ze dzieło Honoriusza Balzaka pt. „Ojciec Goriot” potwierdza słuszność definicji Stendahla, że . Honoriusz Balzak, chociaż żył w latach 1799- 1850, czyli w okresie romantyzmu, nigdy nie zajmował się pisaniem utworów typowych dla...
Henryk Sienkiewicz pisał „Potop” w okresie trudnym, zarówno dla siebie jak i dla narodu. Druga część Trylogii powstała w przerwach między opiekowaniem się nieuleczalnie chorą żoną. Była ona pierwszą recenzentką dzieła. To na jej życzenie...
„Potop”, druga część trylogii Henryka Sienkiewicza, został wydany w 1886 roku. Był to okres w którym Polska znajdowała się pod zaborami. Kolejne pokolenia wzrastały w niewoli. Społeczeństwo straciło wolę walki, wielu poddało się rusyfikacji, a...
Bujny rozkwit powieści okresu pozytywizmu zarówno w Polsce jak i w Europie sprawił, iż właśnie wokół niej rozgorzała około 1880 roku żywa polemika. Tematem sporu nie była twórczość rodzima, lecz obca, francuska, reprezentująca nowy kierunek...
Upadek powstania styczniowego przyniósł konsekwencje świadomościowe: przekonanie, że bez sprzyjającej sytuacji międzynarodowej nie ma szans na powodzenie powstania zbrojnego, stąd zwrot w stronę problematyki gospodarczo - społecznej i...
Zapewne najdonioślejszym dziełem polskiej dziewiętnastowiecznej literatury jest powieść pt.: „Lalka” napisana przez Bolesława Prusa. Książka została wydana w 1890 roku i stopniowo, przez lata zdobywała sobie coraz to większe rzesze czytelników....
Człowiek jest jedyną istotą ziemską, która potrafi myśleć abstrakcyjnie. A natura ludzka jest bardzo złożona. Wielokrotnie próbowano ją opisać, przedstawić. Jedną z lepszych takich prób literackich jest „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego,...
- „Praca jest dobrodziejstwem, praca jest błogosławieństwem, praca jest ratunkiem” - Aleksander Watt -Nowele: Pozytywiści głosili hasło pracy organicznej, według której każdy człowiek powinien działać użytecznie, tylko wtedy całe...
2 poł. XIX w., zabór rosyjski. W wójtowej kancelarii we wsi Barania Głowa pisarz gminny Zołzikiewicz namawia wójta Burka, aby zamiast jego syna oddał do wojsk chłopa, Warzona Rzepę. Młoda Rzepowa podoba się pisarzowi. Udaje się więc do zagrody...
Jak sądzisz, dlaczego Honoriusz Balzak opisując świat posłużył się reguła opisu, która ukazuje rzeczywistość w szczegółach.Jakie to ma przełożenie na idee pozytywistyczne:scientyzm,organicyzm i ewolucjonizm? Honoriusz Balzac jest autorem...
(Określ funkcję tej sceny w ideowej wymowie powieści). Atmosfera w czasie żniw w utworze Elizy Orzeszkowej pt." Nad Niemnem" w znacznym stopniu odbiega od dzisiejszej. Zamiast wesołego śpiewu i śmiechu pracujących osób słychać warkot...
"Gloria victis" to opowiadanie relacjonujące przebieg jednego z epizodów powstania styczniowego. Autorka składa hołd poległym i wyraża przekonanie, że poniesione ofiary nie były daremne, a przyszłość doceni ich wielkość. O losie grupy...
Stefan Kieniewicz „Praca organiczna” Na wstępie autor wyjaśnia pochodzenie terminu „praca organiczna”. Zaczął on być używany po upadku powstania styczniowego. Wtedy to prasa burżuazyjna widziała ją jako jedyną drogę ratowania polskości....
I. Streszczenie. Pewnego dnia przepadł gdzieś latarnik z Aspinwall, niedaleko Panamy; prawdopodobnie fala zabrała go ze skalistego brzegu wyspy. Szybko zaczęto szukać jego następcy. Na szlaku między Panamą i Nowym Jorkiem panował duży ruch...
Zbrodnia, którą popełnił Raskolnikow na lichwiarce, Alonie Iwanownie i jej jej młodszej siostrze Lizawiecie Prokofiewnie nie była zbrodnią w afekcie. Bohater doskonale ją sobie zaplanował, obmyślił każdy detal, przeanalizował wszystkie...
„Syzyfowe prace” były jedną z pierwszych powieści Stefana Żeromskiego. Początkowo książka miała mieć tytuł „Andrzej Radek, czyli Syzyfowe prace”. Jakie były tego powody? Dlaczego pisarz to zrobił? Lektura ukazała się w 1897 roku, ale jej...
Racja, jestem. Jestem, ale o czym mam pisać? Wszyscy napiszą, że są beztroscy, że nie przejmują się przyszłością, że ich problemy są „innego kalibru” niż problemy dorosłych. I wszyscy... będą mieli rację. A gdyby spojrzeli na ten temat trochę...