Części mowy możemy podzielić na: 1. ODMIENNE - należą do nich: - rzeczownik - przymiotnik - czasownik - liczebnik - zaimek (rzeczowny, przymiotny, liczebny) 2. NIEODMIENNE - należą do nich: - przysłówek - zaimek przysłowny -...
Rzeczowniki – imiona istot, zjawisk, stanów i pojęć, Rzeczownik odpowiada na pytanie: kto, co, Rzeczowniki dzielimy na różne kategorie znaczeniowe: • osobowe – ojciec, uczeń, sportowiec, Włoch, • nieosobowe – wszystkie poza nazwami osób, •...
1. Rzeczownik - odmienia się przez przypadki (tzw. deklinacja), liczby (liczba pojedyncza i mnoga) i rodzaje (męski, żeński, nijaki). 2. Czasownik - odmienia się przez osoby, liczby, czasy (przeszły, teraźniejszy i przyszły), tryby (orzekający,...
CZĘŚCI MOWY I. Odmienne 1. Rzeczownik - kto? co? np. malarz, artysta, zabawka, malowanie, czytanie 2. Czasownik - co robi? co się z nim dzieje? np. maluje, zachwyca się, śpi 3. Przymiotnik - jaki? jaka? jakie? np. wybitny,...
Metafora - inaczej przenośnia, jest to takie połączenie wyrazów które zmienia ich podstawowe znaczenie. Przykład serce z kamienia - serce nieczułe, niekochające, bez uczuć. Porównanie - porównujemy coś do czegoś, najczęściej używane...
Istnieją różne rodzaje formantów. Formanty, to tak jakby dodatek do podstawy słowotwórczej Wyróżniamy cztery rodzaje formantów: - Jeżeli dodajemy go przed podstawą słowotwórczą, to mówimy o przedrostku. - Jeżeli dodajemy go po podstawie...
Pisownia "-ji", "-i" w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku rzeczowników żeńskich zakończonych: 1) na "-ja" a) występującym po s, z, c, mają w tych przypadkach zakończenie "-ji" np. Rosja — Rosji,...
Imiesłów to forma gramatyczna utworzona od czasownika. 1. Imiesłowy, które odpowiadają na pytania przymiotnika nazywamy imiesłowami przymiotnikowymi. Imiesłowy przymiotnikowe podlegają odmianie przez przypadki i rodzaje. Imiesłowy...
1. Zdania złożone współrzędnie dzielą się na: - łączne; spójniki: i, oraz, ni, ani, jak, również, że; (_..._) - przeciwstawne; spójniki: ale, a, lecz, jednak, zaś, natomiast; (->... -) - wynikowe; spójniki: więc, zatem, toteż, dlatego;...
Części odmienne - rzeczownik, - przysłówek, - przymiotnik, - zaimek przysłowny, - czasownik, - przyimek, Części nieodmienne - liczebnik - spójnik, - zaimek: wykrzyknik, - rzeczowy; partykuła. - przymiotny; - liczebny....
Stawianie przecinków (reguły): - przed: "że", "ale", "gdyż","albowiem" Przykład: "W prognozie pogody mówili, że jutro będzie padał deszcz". - przed: "który" Przykład:...
Alegoria - rodzaj metafory, której znaczenie odczytujemy w sposób jednoznaczny poprzez odwołanie się do tradycji kulturowej, literackiej, religijnej. Na alegorii opierają się często bajki Przykład : lis - to spryt, zuchwałość. Aliteracja - to...
- Alfa i Omega: początek i koniec; - Ani mru-mru: wykrzyknienie mające skłonić do zachowania ciszy lub tajemnicy; - Achillesowa pięta (pięta Achillesa): to miejsce, które jest wrażliwe na śmierć; - Bać się jak diabeł święconej wody: unikać,...
Zdania złożone podrzędnie a) podmiotowe pytania: kto? co? np. Ten dostanie nagrodę, kto pierwszy zadzwoni. b) orzecznikowe pytania: kim jest? czym jest? jaki jest? jaka jest? jakie jest? np. Mróz był taki, że po Wiśle można było...
Środki stylistyczne ………………………………………. Imię i nazwisko Przeczytaj uważnie tekst wiersza, a następnie wykonaj polecenia z nimi związane. Powodzenia. Dzieci się kąpią Dzieci się kąpią! O, wodo i słońce! Srebrzyste pluski i swawolne...
We współczesnym języku polskim można dostrzec bardzo wiele faktów świadczących o niedbalstwie, nawet niechlujstwie i bezmyślności mówiących i piszących po polsku. Nie można jednak wywrzeć istotnego wpływu na rozwój języka przez samo wytykanie...
l. poj. Ja - zaczęłam/zacząłem Ty - zaczęłaś/zacząłeś On - zaczął Ona - zaczęła Ono - zaczęło l. mn. My - zaczęłyśmy/zaczęliśmy Wy - zaczęłyście/zaczęli Oni - zaczęli One - zaczęły W formach czasu przeszłego czasowników, które w...
Elementy komunikacji językowej: - nadawca komunikatu - odbiorca wypowiedzi - kanał komunikacyjny (bezpośrednia rozmowa, list, rozmowa telefoniczna) - tekst (wypowiedź ustna lub pisemna) - intencja komunikacyjna - sytuacja komunikacyjna -...
Dopełnienie – określenie czasownika, uzupełniające jego treść (kogo? Czego? Komu? Czemu? Kogo? Co? Kim? Czym? O kim? O czym?) Orzecznik – (jaki jest? Jaka jest? Jakie jest? Kim jest? Kim był? Kim się stał? Kim został?) Okolicznik – określenie...
Odmiana rzeczowników: (deklinacja) przez przypadki (mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik, miejscownik, wołacz) w l. poj. i l. mn. Rzeczowniki występują w zdaniu samodzielnie lub w połączeniu z przyimkami w różnych częściach zdania...
Związki frazeologiczne o tematyce rycerskiej: - "śpiący rycerz" - "polegaj jak na Zawiszy" - "błędny rycerz" - "czyn rycerski" - "rycerz na białym koniu" - "walka z wiatrakami" -...
Rzeczownikowe określenia czasowników występują w przypadku wymaganym przez te czasowniki. Możemy powiedzieć, że czasownik rządzi przypadkiem określającego go rzeczownika. Wiele czasowników wymaga określenia rzeczownikowego w bierniku, np....
Czasownik - odmienna część mowy określająca czynność lub stan. Odpowiada na pytania: "co robi?" i "co się z nim dzieje?". 1. Czasownik odmienia się przez: a) czasy: teraźniejszy, przyszły, przeszły b) osoby: pierwsza (ja), druga (ty),...
Aby poprawnie sporządzić wykres zdania złożonego, należy: *w analizowanym zdaniu podkreślić orzeczenia Krytyk obejrzał przedstawienie i napisał recenzję. ------------ ----------- Krytyk obejrzał...
Grupa I 1. W którym szeregu znajdują się wyrazy tylko o znaczeniu obojętnym? a) dom, zupa, łycha b) klasa, szkoła, sprawdzian c) mamusia, siostra, słodycze d) tato, dziadek, milutki 2. Uzupełnij tabelę i podkreśl formanty w wyrazach...
Działy nauki o języku: a) Fonetyka – głoski i litery b) Słowotwórstwo – powstawanie nowych wyrazów c) Składnia – budowa i rodzaje zdań d) Fleksja – części mowy Powstawanie nowych wyrazów: a) Tworzenie nowego wyrazu od dwóch słów np. sam +...
Słowotwórstwo - dział nauki o języku, zajmujący się analogiczną budową wyrazu oraz opisem sposobu ich tworzenia. Wyraz podstawowy - tworzymy od niego nowy wyraz, jest niepodzielny słowotwórczo. Wyraz pochodny - wyraz utworzony od...
Partykuła jest nieodmienną częścią mowy. PARTYKUŁY - przeczenie: nie, np. Biegnij no szybciej, bo nie zdążymy przed nocą. - wzmocnienie: -ż, no, -że, to, ci np. Kiedyż będziemy mogli usiąść przy ognisku? - pytanie: czy, li np....
Zdanie podrzędne zastępuje lub rozwija jedną z części zdania nadrzędnego i odpowiada na takie samo pytanie jak część zdania, które zastępuje. I. Zdania podrzędne podmiotowe (odpowiadają na pytania: kto? co?) W zdaniu nadrzędnym podmiotem...
Definicja - Zdania złożone to zdania, które są na wspólnym rzędzie Przykłady 1. Jestem w szkole, więc muszę się dobrze zachowywać. 2. Przechodzę przez ulicę i muszę uważać. 3. Rycerz jedzie na wojnę, więc bierze ze sobą giermka. 4. Karol...
1. Pisownia partykuł: a) łączna: -że, -ż, -li -by z czasownikami osobowymi, partykułami, spójnikami b) rozdzielna: no, niech, nie, czy -by po czasownikach bezosobowych, wyrazach funkcji czasownikowej: można, niepodobna, trzeba, warto, wolno...
Wypowiedzenie złożone zawiera dwa lub więcej orzeczeń. Zdania wchodzące w skład wypowiedzenia złożonego nazywają się zdaniami składowymi. Zdaniem składowym może być zdanie pojedyncze lub równoważnik zdania. Zdanie złożone podrzędnie składa się...
Czym są upodobnienia grup spółgłoskowych? Rzecz najistotniejsza przy temacie upodobnień: sprawa dotyczy dwóch spółgłosek sąsiadujących ze sobą, np. spółgłoski dźwięcznej i bezdźwięcznej. Upodobnienie to zmiana jednej z nich, dostosowanie się do...
Rodzaje podmiotów a) Podmiot gramatyczny - wyrażony rzeczownikiem w mianowniku lub zaimkiem rzeczownym również w mianowniku np: - kto? co? NAUCZYCIELKA DYKTUJE NOTATKĘ - Kto?co? Oni piszą notatkę. b) Podmiot domyślny - poznajemy go...
Przyimek (łac. praepositio) – nieodmienna część mowy, która łączy się z wyrazem i nadaje mu inny sens; np. rzeczownik stół tworzy z przyimkami wiele zestawień: na stole, o stole, za stołem, obok stołu, po stole, pod stołem, zza stołu, koło stołu,...
Aliteracja - powtarzanie tych samych liter lub sylab na początku kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers, służące do uwydatnienia treści wyrazów i całych wypowiedzi, np. Bura burza od boru. Onomatopeja - wyrazy dźwiękonaśladowcze;...
Omówimy trzy rodzaje trybów, które za pomocą formy osobowej wyrażają, jak przedstawia się czynność (lub stan): Tryb orzekający , bo orzeka, informuje o czynnościach (lub stanach), które mają miejsce w teraźniejszości, zaistniały w przeszłości...
Pięta Achillesa - słaby, czuły punkt Pochodzenie: Matka Achillesa, bogini Tetyda, po urodzeniu syna wykąpała go w Styksie, aby uczynić jego ciało odpornym na zranienia. Trzymała go za piętę i ten fragment ciała Achillesa był nieodporny na...
Przymiotnik to część mowy służąca do określania cech i właściwości ludzi, zwierząt, roślin, rzeczy, zjawisk. W językach indoeuropejskich przymiotniki są zwykle odmienne przez liczby, rodzaje, a często też przypadki, podlegają stopniowaniu....
Zdanie pojedyncze a) w zdaniu pojedynczym przecinkiem rozdzielamy: - jednorodne części zdania, to jest podmioty lub określenia, zestawione bezspójnikowo np. Wierzby, topole, graby rosły tuż nad wodą. Szyby, grusze, jabłonie rosły w...
Olga XXXXXXXXX, bo tak brzmi jej imię i nazwisko, to wspaniała dziewczyna. Poznałem ją na moim osiedlu. Znamy się już bardzo długo. Olga ma wysmukłą sylwetkę, trzyma się zawsze prosto. Moja koleżanka ma interesującą twarz, w której dominują duże...
1). Faryzeusz - nieuczciwy, fałszywy, kłamliwy 2). Judasz - zdrajca 3). Niewierny Tomasz - niedowiarek 4). Trąba jerychońska - gapa, ciamajda 5). Wilk w owczej skórze - podstępny 6). Goliat - silny, potężny 7). Niebieski ptak - lekko duch...
1. Podmiot kto? co? 2. Orzeczenie co robi? co się z nim dzieje? w jakim jest stanie? 3. Dopełnienie (wszystkie przypadki oprócz mianownika). 4. Przydawka jaki? jaka? jakie? czyj? który? ile? czego? z czego? 5. Okolicznik : -...
PATOS - podniosłość, uroczystość HIPERBOLA - wyolbrzymienia, przesadnia WYRAZY POTOCZNE NIE MOŻNA TEGO DO KOŃCA WYTŁUMACZYĆ ALE MOŻNA PODAĆ PRZYKŁAD TAKI JAK: ŁEB, WARIAT I TO WŁAŚNIE SĄ WYRAZY POTOCZNE KONTRAST - zestawienie przeciwieństw...
Sprawdzian z fonetyki 1. Policz głoski w podanych wyrazach: (4 p.) nieszczęście - …. ognisko - … ostrzeżenie - … roziskrzyć - … posprzątalibyśmy - … dziennik - … uciszyć - … nici - … 2. Podziel podane wyrazy zgodnie z zasadami...
NIEODMIENNY - jak? gdzie? kiedy? WSPÓŁCZESNY (czynność trwa, ndk.) - ąc, np.: pisać: pisz - ąc, grać: graj - ąc, mieć: maj - ąc, malować: maluj - ąc, czyścić: czyszcz - ąc UPRZEDNI (czynność zakończona, dok.) - łszy (po...
Rzeczowniki to nazwy: - osób np. lekarz - zwierząt np. pies - roślin np. kwiat - rzeczy np. stół - cech np. mądrość - uczuć np. radość - czynności np. bieganie - pojęć np. synteza (łączenie) Odpowiadają na pytania: kto? co?
CZYM JEST FONETYKA? Fonetyka bada zjawiska dźwiękowe w mowie. To nauka o głoskach. Fonetyka wyjaśnia też, jaką funkcję pełnią poszczególne narządy mowy. Ogólnie zapamiętaj, że fonetyka zajmuje się dźwiękową stroną języka. CZYM SĄ NARZĄDY...
1. Rzeczowniki, przymiotniki, liczbniki to odmienne części mowy. 2. Deklinacja to odmiana przymiotnika, rzeczownika, liczbnika przez przypadki. 3. Przypadki: Mianownik (M.) kto? co? (jest) Dopełniacz...
Przypadki: - Mianownik Kto? Co? (jest) skrót M - Dopełniacz Kogo? Czego? (nie ma) skrót D - Celownik Komu? Czemu? (przyglądam się) skrót C - Biernik Kogo? Co? (lubię) skrót B - Narzędnik Z kim? Z czym? (chodzę) skrót N - Miejscownik O kim? O...