Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
1.Charakterystyka zjawiska Sarmaty na podstawie „Pamiętników” J. Ch. Paska i utworów W. Potockiego. Ideologia sarmatyzmu oparta była na tezie renesansowych kronikarzy – historyków Miechowity i Marcina Bielskiego, którzy przypisywali polskiej...
Człowiek- istota krucha;jedyna potęga to Bóg;religijność;metafizyka;mistycyzm;przemijanie Descrates- KARTEZJUSZ-twórca racjonalizmu Blaise Pascal ,,człowiek jest tylko trzciną, ale trzciną myślącą” Sonet- gatunek zawsze składa się z 14 wersów...
Na podstawie utworów literackich i fragmentów wydziałów filozoficznych przedstaw jak zmieniła się na przełomie renesansu i baroku wizja człowieka i świata. Treść w załączniku.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...
Zapewne każdy z nas zastanawiał się kiedyś jak wyglądali jego przodkowie żyjący na ziemiach polskich przed laty. Jak się ubierali, jakie wyznawali poglądy oraz w jakim otoczeniu przyszło im się rozwijać. Bardzo dużo możemy się dowiedzieć z...
Wstęp: Biblia najwyższym autorytetem moralnym i źródłem kultury europejskiej Rozwinięcie: Przywołanie motywów biblijnych - motyw Mesjasza, umierającego męczeńską śmiercią na krzyżu o „Żale Matki Boskiej pod krzyżem” – Maryja cierpi, gdyż...
Barok to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI. Nazwa Barok pochodzi prawdopodobnie od portugalskiego słowa "barocco" oznaczającego rzadką i cenną perłę o nieregularnym...
Sarmatyzm Kulturę, światopogląd i obyczajowość szlachty polskiej od schyłku XVI do połowy XVIII w. określa się pojęciem sarmatyzmu. Po łacinie Sarmata oznacza 'członek koczowniczych plemion irańskich, zamieszkujących w starożytności stepy...
DOSKONAŁOŚĆ, czyli jak podaje definicja: * „najwyższy stopień cech dodatnich, bycie doskonałym, brak wad; idealność, wzorowość”, tak naprawdę nie może odnosić się do człowieka. Nie można użyć tego określenia, gdy mówimy o nas – ludziach, gdyż...
1. Wacław Potocki (1621-1696) pochodził ze średniozamożnej szlachty, wykształcenie zdobył przy zborze ariańskim w Raciborzu. Pod groźbą edyktu z 1658 r., skazującego arian na wygnanie, przeszedł na katolicyzm, lecz mimo to pozostał wierny swej...
Barok ma dwa podstawowe nurty tj.: dworkowy i dworski. Ten pierwszy oparty na sarmatyźmie, czyli typie kultury szlacheckiej ukształtowanej w okresie baroku, chociaż zapoczątkowanej w latach 80-tych XVI w. Jego podstawą było uznanie, że...
1. Horacjański ideał życia W odzie „O co poeta prosi Apollina” zaprezentował swoją postawę filozoficzną. Swoje poglądy oparł na dwóch szkołach filozoficznych: epikurejczykach (szukali szczęścia i celu życia w zaspokajaniu przyjemności duchowych)...
1. Wacław Potocki Nierząd Polski Zwyczaj był, który w prawo obrócił się z laty, Między starymi, jako czytamy, Sarmaty, Że choć się kto szlachcicem w ojczyźnie swej rodził, Dotąd w złotym pierścieniu na palcu nie chodził, Ale nosił żelazny,...
Jak podaje encyklopedia pospolite ruszenie jest to ?ogół lub określona część ludności kraju zdolna do noszenia broni, powoływana pod broń w czasie wojny?. Zarówno Henryk Sienkiewicz w ?Potopie? jak i Wacław Potocki w swym wierszu opisuje...
Starożytność 1. Na czym polega uniwersalność greckich mitów? 2. Przedstaw motyw niezawinionego cierpienia, odwołując się do Księgi Hioba i mitu o Prometeszu. 3. Na czym polega konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa? 4. Rozważ przesłania...
Odrodzenie, inaczej renesans, to okres w historii kultury polskiej i europejskiej, kiedy w nauce i sztuce zaczęto twórczo nawiązywać do starożytności, w opozycji do światopoglądu średniowiecznego. Odrodzenie zaczęło się w XIV-XV w. We Włoszech, a...
„Naród streszcza się w swojej literaturze i żyje przez nią” (Henryk Sienkiewicz) „Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie zrozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury” (Adam Mickiewicz) RENESANS...
"Nie miecz, nie tarcz - bronią języka, lecz - arcydzieła." zgodnie z tym stwierdzeniem tworzyło wielu autorów, nie tylko ci, którzy żyli po Norwidzie, lecz również artyści wcześniejszych epok. W dorobku literatury polskiej możemy...
Można w tym cytacie odczytać głęboką myśl i symboliczne przesłanie. Bogatym w znaczenia jest znak księgi. Z pewnością chodzi tu o spis dziejów. Księga to zbiór wiadomości, streszczenie wiedzy na jakiś temat. Jeśli przyjmiemy, że księga jest...
Termin sarmatyzm pojawił się w połowie lat 60-tych XVIII wieku (początek czasów stanisławowskich). Twórcy oświecenia nadali mu zabarwienie pejoratywne i określali nim polską kulturę szlachecką ukształtowaną w końcu XVI i na początki XVII wieku, a...
Sarmatyzm określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Sarmatyzmowi przypisuje się również swoisty sposób bycia bujność obyczaju czy mentalność polskiej szlachty....
W XVII wieku, w okresie baroku Polaków jednoczyło poczucie wspólnoty narodowej, potęgi własnego kraju, jego ustroju i gospodarki. Świadomość tradycji rodowej i wrodzonego sarmatyzmu, dawało im wrażenie pochodzenia od starożytnych Sarmatów. Wraz z...
Patriotyzm Polaków – mit czy cecha narodowa? Uzasadnij swój sąd odwołując się do wybranych przykładów literackich z różnych epok. Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego...
Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Obejmuje ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczpospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI aż po czasy rozbiorów. Pojęciem tym określa się również swoisty sposób bycia ? rubaszność, bujność...
„Zbytki polskie” to jeden z wielu wierszy jednego z najwybitniejszych poetów literatury sarmackiej – Wacława Potockiego. Pisał on wiersze często komiczne i ironiczne. Lubił pisać utwory krótkie, np. fraszki czy anakreontyki. I tak właśnie „Zbytki...
Patriotyzm renesansu Weźmy pod uwagę poważnego człowieka renesansu w mianowicie Piotra Skargę- gorliwy patriota, to właśnie jemu na sercu leżało dobro Rzeczpospolitej. Świadczy o tym zbiór „Kazań Sejmowych”, gdzie ukazywał społeczeństwu problemy...
Wacław Potocki to jeden z najsłynniejszych polskich poetów moralistów. W swoich wierszach poeta zawsze bez złudzeń, gorzko patrzy na otaczający go świat. Posługuje się zawsze bardzo plastycznym językiem, którym atakuje wyobraźnię czytelnika....
Motyw snu pojawił się w XVII w. w filozofii, nauce, sztuce i literaturze. W XVII w. wolność była owocem zakazanym, ograniczały ją reguły poetyki klasycystycznej, przyznanie rozumowi dominującej roli w procesie powstania świata, reguły władzy...
Jan Andrzej Morsztyn (1613-93) - twórca poezji dworskiej, mistrz konceptu w poezji, polski marinista. Przypisano mu metkę “błahej treści w wyszukanej formie”, bo opisywał dworski flirt, miłość zmysłową, grę miłosną, a lubował się w...
Wacław Potocki należy do nurtu sarmackiego XVII w. W swoich utworach porusza problemy polityczne i społeczne Polski, krytykuje pewne ówczesne zachowania. "O tym szlachta, panowie, o tym myślą księża, choć się co rok w granicach swych...
„Kto mocniejszy ten lepszy” to kolejny wiersz Wacława Potockiego krytykujący postawę ludzi i zasadę zawartą w tytule. Potocki z wyznania był arianinem i głęboko oddany był swojemu wyznaniu do czasu 1658 roku, kiedy to wprowadzono akt o banicji...
Każda epoka począwszy od starożytności a skończywszy na czasach współczesnych miała swój własny styl i własne ideologie. Tak było również w przypadku renesansu i następującej po nim epoce barokowej. Epoka renesansowa pełna była wielu nowych...
Tematem fragmentu powieści Henryka Sienkiewicza „Potop” jest woja szwedzka. Opowiada o zachowaniu szlachty podczas pospolitego ruszenia. Żołnierze stojący po stronie polskiej nie są odpowiednio przygotowany do owej bitwy. Nie mają doświadczenia,...
Za wzorzec pisarzy starożytnych kronikarze cudzoziemscy, a w ślad za nimi polscy (wśród nich Jan Chryzostom Pasek) na określenie obszarów obejmujących również ziemie dawnej Rzeczypospolitej używali często nazwy - Sarmacja, wywodzącej się od...
Literatura tego okresu wykazująca związki z eur. zjawiskami baroku, wywodziła się z rozmaitych nurtów kulturowych, czerpała wzory z tradycji renes. (J. Kochanowski) i kultury sarmackiej; u źródeł jej rozwoju był kryzys renes. wizji świata,...
Od zamierzchłych czasów twórcy wszelkiego rodzaju dzieł starają się przekazywać swoje wizje dotyczące recepty na życie. W zależności od epoki, w której tworzyli, jak również od indywidualnego podejścia do otaczającego ich świata napotykamy w ich...
Człowiek - "trzcina myśląca" - odzwierciedlenie niepokojów egzystencjalnych epoki baroku w literaturze. W renesansie człowiek postrzegał świat jako uporządkowane dzieło boskie, w którym miał on realizować swoje pragnienia, ambicje....
Polską szlachtę wieku XVII i XVIII cechowało poczucie narodowej potęgi, świadomość tradycji i przekonanie o pochodzeniu Polaków od starożytnych Sarmatów. Duma była nieodłączną cechą barokowej mentalności. Z czasem pojęcie sarmatyzmu nabrało...
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści i wartości. Dla jednego ojczyzna będzie miejscem w którym przyszło się mu urodzić. Kto inny będzie zdania, iż jest to miejsce na świecie, które uważa za swój dom i w którym...
Szlachta przez wiele wieków naszej historii była nie najliczniejszą, ale za to najważniejszą grupą społeczną, dbając o obronę granic, tworząc kulturę i tradycję narodową. Mimo to wielokrotnie była wówczas krytykowana i atakowana przez...
Na początku mojej pracy chciałam zadać jedno pytanie. Czy lustro mówi prawdę? W jakiejś części tak. Wiadomo, że zwierciadło odwraca strony. Strona prawa staje się lewą i odwrotnie. W tym przypadku, jak w każdym innym może mówić prawdę. Może tez...
Ludzie od zawsze musieli dokonywać wyboru pomiędzy własnym dobrem, a dobrem innych. Gdy wybierali dobro dla siebie, często dla innych kończyło się to tragicznie. Gdy zaś wybierali sprawy publiczne, czasem skazywali siebie na gorsze życie. Wybór...
Wizja świata i człowieka zmieniała się przez epoki. Można nawet powiedzieć że są jednym z wyznaczników jej cech. Człowiek w renesansie jest istotą żyjącą w harmonii ze światem. Wierzący czy nie – zawsze jest ufny w sens swego istnienia, zna...
Kochanowski urodził się w Sycynie, w województwie sandomierskim. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany. Wiadomo...
Literatura podmiotu 1) Konopnicka Maria: Mendel Gdański. Kraków: Wydawnictwo Greg, 2008. ISBN 978-83-7927-464-8 2) Krasicki Ignacy: Satyry. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1981. Pijaństwo, Żona modna s.110 3) Mickiewicz...
1. Julian Krzyżanowski- przedstawił podobieństwo epok. 2. Barok to okres w dziejach kultury, który rozpoczął się pod koniec wieku XVI trwała przez cały wiek XVII a w niektórych krajach nawet do połowy XVIII wieku. Słowo barok może pochodzić...
BAROK Problemy społeczne i narodowe w twórczości Wacława Potockiego. Wacław Potocki jest jednym z przedstawicieli literatury barokowej w Polsce. Był z wyznania arianinem, lecz po wydaniu edyktu królewskiego przeciw braciom polskim,...
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
W mojej wypowiedzi postaram się zaprezentować portret Sarmaty w literaturze i malarstwie baroku. W czasie pracy nad tematem zetknąłem się z różnymi wizerunkami tej postawy charakterystycznej dla Polskiego społeczeństwa XVII wieku, dlatego w swojej...