Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Okres staropolski obejmuje trzy wielkie epoki historyczno - literackie: średniowiecze, renesans, barok. W każdej z nich ukształtował się odrębny pogląd na temat Boga, człowieka, życia i śmierci. W średniowiecznej literaturze dominowały trzy wzorce...
Już w średniowieczu powstawały utwory zawierające w swej treści motyw wsi i jej problemy. Jednym z najwcześniejszych jest „Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem” Mikołaja Reja. Jest to jak gdyby zapis rozmowy pomiędzy...
Stwierdzenie zawarte w temacie zmusiło mnie do zastanowienia się nad pewną rzeczą, a mianowicie, co musi być spełnione, żeby motto to rzeczywiście było hasłem poetów i publicystów? Co muszą zawierać ich dzieła, aby potwierdzały te słowa? Wydaje mi...
Człowiek wyzwolony, odważny w poszukiwaniu prawdy, uniwersalny, wszechstronnie wykształcony i znający języki to typowy renesansowy humanista O tym jak wyglądał, jakie cechy posiadał i przede wszystkim jak żył człowiek renesansu pisali Jan...
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
1) Wprowadzenie, sformułowanie tezy. 2) Argumenty za: a) W Średniowieczu. b) W Renesansie. 3) Podsumowanie, potwierdzenie tezy. Jako, że interesuję się literaturą, podczas przeglądania starych kartek papieru, znalazłem...
"Umysłowość europejska , nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Starożytnym zawdzięczamy niemało, zarówno na polu życia...
Renesans inaczej odrodzenie antyku i przede wszystkim człowieka, rozwijał się pod wpływem prądów umysłowych: humanizmu i reformacji. Przeświadczenie, że "nic, co ludzkie", nie może być obce człowiekowi, połączone z dążeniem do...
"Żywot ..." nie jest samodzielnym utworem. Stanowi część "Zwierciadła". W "Żywocie..." Rej zawarł swoje rozważania o życiu szlachcica od narodzin aż do śmierci. Zastanawia się nad edukacją i wychowaniem dzieci szlacheckich, nad późniejszymi...
Renesans jest poszukiwaniem świeżości i czasem fascynacji nowością. Po średniowieczu, okresie narzuconych kanonów oraz wyidealizowanych wzorów, człowiek nagle skupił się na sobie. Odkrył na nowo swoje piękno, z bliska przyjrzał się codziennemu...
U Kochanowskiego motyw arkadii pojawia się w pieśni Panny XII. Poeta wyraża tu pochwałę życia wiejskiego i stworzonego przez ten model typ egzystencji ludzkiej. Jest to ideał szlachcica, który prowadzi samowystarczalny pod względem materialnym...
Pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej. Urodził się w 1505 r. w Żurawnie pod Haliczem. Ojciec przeniósł się z Nagłowic (w Krakowskiem; Mikołaj pisał się: z Nagłowic) na Ruś. W późniejszych latach pisarz majątek rodzinny znacznie pomnożył; pod...
Mikołaj Rej urodził się w 1505 roku, w zamożnej rodzinie szlacheckiej. W młodo?ci nie zdobył odpowiedniego wykształcenia, gdyż wolał zabawiać się polowaniem i rozrywkami w gronie przyjaciół, niż trudzić się nauk. Dopiero jako dwudziestoletni...
1.1 DOKONANIA 1.1.1 DANTE ALIGHIERI (1265-1321) „Boska komedia” Obszerny poemat w stu pieśniach i podzielony na trzy części (Piekło, Czyściec, Raj). Dante podróżuje, a jego przewodnikiem jest Wergiliusz, potem przez raj prowadzi go Beatrycze...
Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...
„ Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje; Raczyż błogosławieństwo...” Słyszę ciche, nieporadnie wymawiane przez moją siostrę słowa Kochanowskiego, w tle szemrze muzyka – toccata Bacha. Tak, barok i renesans, w XXI wieku inne epoki mogą...
Współczesny czytelnik postawiony przed wyborem lektury - czy to na długie, zimowe wieczory, czy też do czytania w tramwaju - z pewnością nie może narzekać na ubogą ofertę tytułów proponowanych mu przez księgarnie i biblioteki. Przeprowadzone...
Kiedy myślimy o Polakach z epoki staropolskiej czy oświeceniowej, przed oczami stają nam waleczni rycerze w błyszczących zbrojach z rycin średniowiecznych czy Sarmaci z sumiastymi wąsami, niczym ci z barokowych portretów trumiennych, piękne...
Tematyka rustykalna ("rusticus", po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania...
Pierwsze przejawy humanizmu w kulturze polskiej obserwujemy już w połowie XV wieku w życiu i działalności wybitnych mężów stanu, polityków, dyplomatów, niektórych profesorów Akademii Krakowskiej. Wpływ idei humanistycznych odnajdziemy bez trudu i...
Człowiek współczesny wraca myślami w przeszłość. Zastanawia się nad początkiem swego istnienia, skąd pochodzi, jacy byli jego przodkowie, jak kształtowało się jego życie. Powraca do literatury, która powstała przed jego narodzeniem. Pragnie...
Okresowi renesansu charakteryzującemu się poczuciem piękna i harmonii towarzyszyło nieodmienne i powszechne przekonanie, że stan ziemiański jest stanem szczęśliwym, zapewniającym człowiekowi prawdziwe powodzenie i radość. Radości płynące z...
9. Motywy patriotyczne w literaturze polskiej Patriotyzm to wielkie słowo, wielkie a zarazem bliskie sercu każdego człowieka i obywatela. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, rodzinnej ziemi, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu....
Epoka, w dziejach kultury zwana renesansem, rodowodowo związana z Włochami,nosi nie włoskie, lecz francuskie miano renaissance, co oznacza dokładnie odrodzenie. Nazwą tą, jako terminem historyczno-literackim, posłużyli się świadomie dopiero...
Biblia Mitologia Homer „ Iliada ” i „ Odyseja ” Starożytność V wiek ( 475 r.n.e. ) Średniowiecze Średniowiecze w Polsce od chrztu Polski – 966 r XV wiek Jan Kochanowski Renesans Mikołaj Rej ( odrodzenie ) Sęp Szarzyński...
Filozofia Renesansu Renensans w poszczególnych krajach Renesans w Polsce Główni przedstawiciele w Polsce Filozofia Renesansu Mimo że wielu filozofów renesansowych postrzegało swoją działalność jako radykalny przełom...
Chłopi to w Polsce wyjątkowy stan. Współczesnym rodakom utrwalił się obraz chłopów, którzy popierając Leppera blokują drogi, domagając się zaprzestania eksportu żywności i surowców z Europy. Czy dziś "chłop potęgą jest"? Otóż nie, sprawy polskich...
Człowiek będąc istotą rozumną odbywa podczas życia niekończącą się wędrówkę w poszukiwaniu odpowiedniej drogi – sensu i wartości swego bytowania. Zdaje sobie sprawę z własnego istnienia oraz ogółu czynników składających się na nie. Jest poniekąd...
Poeta, prozaik, dramatopisarz. Urodził się w Żórawnie pod Haliczem na Rusi, zmarł w założonym prawdopodobnie przez siebie miasteczku Rejowiec. Pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej, której siedzibą stały się Nagłowice. Krótko studiował w...
ODRODZENIE (RENESANS) od 1492 do lat 30-tych XVIIw. RENESANS (fr. renaissance - odrodzenie)- zjawisko odrodzenia literatury antycznej i odnowienia studiów starożytnych. Ośrodkiem zainteresowań był otaczający świat. HASŁO „ Homo sum”...
Średniowiecze Średniowiecze to pierwsza polska epoka literacka (X - XV w.). Na zachodzie Europy trwa już od IV/V wieku. W 476 roku upadło cesarstwo zachodniorzymskie, Rzym natomiast został podbity przez plemiona germańskie. Stopniowo...
Literatura od samego początku zastanawiała się czym jest szczęście. W wielu utworach znajdujemy odpowiedzi na to pytanie. Jednak nie zawsze możemy się z nimi zgodzić, gdyż dla jednych szczęściem będzie rodzina, dom, własne cztery kąty, a dla...
W literaturze renesansu możemy odnaleźć dwa ujęcia polskiej wsi. Pierwsze z nich reprezentują Jan Kochanowski i Mikołaj Rej w utworach: „Żywot człowieka poczciwego”, ”Świetojańsa pieśń o Sobótce”, „Na lipę”, „Na dom w Czarnolesie”. Przedstawiają w...
Humanizm był najważniejszym prądem umysłowym epoki renesansu. Hasło tego prądu zaczerpnęli humaniści ze stwierdzenia rzymskiego komediopisarza (Terencjusza): "Jestem człowiekiem i nic, co ludzkie nie jest mi obce". Ten kierunek umysłowy...
Celem tej rozprawki będzie rozwinięcie następującej sentencji: ”Błąd w mowie, to jak tłusta plama na fotografii matki, którą bardzo kochasz.” To cytat z wiersza Janusza Korczaka, który w zrozumiały sposób przedstawił swoja opinię na temat...
Żeby najpełniej określić, kim i jakim był człowiek w twórczości renesansu i baroku należy najpierw odpowiedzieć na pytanie, kim właściwie jest człowiek. Niewątpliwie jest to istota żywa, tak bardzo podobna do wielu innych, a przecież tak od nich...
1. IDEAŁ ZIEMIANINA w "Pieśni Świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego i w "Żywocie człowieka poczciwego" M. Reja. a) ziemianin jest przedstawiony jako człowiek szczęśliwy, wesoły i samowystarczalny. Człowiek ten żyje zgodnie z naturą i...
Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Literatura polska jest prawdziwą szkołą uczuć patriotycznych, bo niemal od początku swego istnienia wyrażała głęboką troskę o...
Ideał stworzony przez Reja w żywocie; pokazuje, jak należy wychować nasz ideał, nauczyć go moralności, ogłady towarzyskiej (np. przy pomocy wyjazdu zagranicznego, pobytu na dworze magnata), nie konieczne są studia (Rej nie był wykształcony),...
ODRODZENIE - NOWA EPOKA, NOWE IDEAŁY 1. Nazwa epoki - Odrodzenie = renesans - z francuskiego `renaissance` (re ` znów` `na nowo` la naissance `narodziny`) - Renesans to epoka w dziejach kultury europejskiej następująca po średniowieczu,...
Sześćset lat temu Włochy składały się z wielu odrębnych państw. Ich władcy rywalizowali między sobą, płacili artystom, by dla nich pracowali. Wkrótce Włochy zapełniły się dziełami sztuki. Renesansowe wzory często były nową wersją antycznych,...
Motyw odpowiedzialności J. Bedier "Dzieje Tristana i Izoldy" Tristan, rycerz bez skazy, poczuwa się do odpowiedzialności za grzeszną miłość do...
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Od najdawniejszych czasów literatura stawiała sobie określone zadania :uczyć, bawić, wychowywać. Homer pouczał o wszystkim ,o zajęciach ludzi podczas wojny i pokoju, o zawodach, polityce, dobrych obyczajach i obowiązkach. Tyrtajos głosił, że...
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Mikołaj Rej słusznie został nazwany "ojcem literatury polskiej". Jego dzieła są oryginalne, bo odbija się w nich życie narodu, zaś utwory adresowane są do przedstawicieli tego narodu. Czytała go przede wszystkim szlachta - wówczas była to warstwa...
Mikołaj Rej żył w epoce renesansu. Należał do ludzi lubiących towarzystwo, choć czasem pragnął porozmyślać miłego i uprzejmego człowieka, którego zawsze można poprosić o pomoc. Mikołaj Rej był pierwszym pisarzem tworzącym w języku polskim. Uważał,...
Pojęcia - Humanizm - zespół poglądów w którym umacniało się przekonanie o potrzebie kształtowania osobowości i o potędze twórczych możliwości człowieka - Reformacja - działania zmierzające do odnowienia Kościoła i chrześcijaństwa -...
Mikołaj Rej z Nagłowic – urodzony 4.II.1505 w Żurawinie pod Haliczem, zmarł ok. 4.X.1569 prawdopodobnie w Rejowcu, poeta, prozaik, tłumacz. Przez rok studiował w Akademii Krakowskiej (1518). Rzecznik reformacji w Polsce; od 1525 na dworze...
Od najdawniejszych lat literatura podejmowała problemy narodowe i społeczne. Wielu twórców kultury charakteryzowała troska o losy ich Ojczyzny i o przyszłość jej obywateli. Swoją twórczością pragnęli wpłynąć na ludzi, którzy mieli decydujący wpływ...