Czasownik - gramatyka
Czasownik - odmienna część mowy określająca czynność lub stan. Odpowiada na pytania: "co robi?" i "co się z nim dzieje?". 1. Czasownik odmienia się przez: a) czasy: teraźniejszy, przyszły, przeszły b) osoby: pierwsza (ja), druga (ty),...
Pisownia "u" i "ó" - tabela
Pisownia „ó” Pisownia „u” Pisownia ó obowiązuje w trakcie odmiany lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na samogłoski: a, o, e: mówić — mawiać, skrócić — skracać, wrócić — wracać; dróżka — droga, lód — lodem, móc — mogę,...
Zaimek - definicja, podział zaimków
Zaimek jest to samodzielna część mowy, której główną funkcją jest zastępowanie innych wyrazów w zdaniu. Typy zaimków ze względu na funkcję , jaką pełnią i to, jakie części mowy zastępują: - Rzeczowne - zastępują rzeczowniki np. ja, ty,...
Gramatyka - podstawowe informacje
1. Podmiot kto? co? 2. Orzeczenie co robi? co się z nim dzieje? w jakim jest stanie? 3. Dopełnienie (wszystkie przypadki oprócz mianownika). 4. Przydawka jaki? jaka? jakie? czyj? który? ile? czego? z czego? 5. Okolicznik : -...
Budowa wypowiedzeń złożonych
Wypowiedzenie złożone zawiera dwa lub więcej orzeczeń. Zdania wchodzące w skład wypowiedzenia złożonego nazywają się zdaniami składowymi. Zdaniem składowym może być zdanie pojedyncze lub równoważnik zdania. Zdanie złożone podrzędnie składa się...
Zaimek
Zaimek to odmienna i samodzielna część mowy. Wskazuje na osoby, cechy, lecz bez dokładnego ich określenia. To znaczy, że pełni w zdaniu taką samą rolę jak rzeczownik, przymiotnik, liczebnik czy przysłówek i, co najważniejsze, może je zastępować....
Liczebnik
Liczebnik jest odmienną i samodzielną częścią mowy , wyrażającą liczbę lub kolejność rzeczy, osób, zwierząt itp. (dwa, drugi). Liczebniki mogą odmieniać się przez przypadki (dwa - dwóch, drugi - drugiego), liczby (drugi - drudzy) i rodzaje (druga...
Osobowe i nieosobowe formy czasownika
1. Czasownik może przybierać nieosobową formę czasownika: - bezokoliczniki np. jeść, iść - formy zakończone na: -na, -to, np. umyto - niektóre konstrukcje z "się", np. mówi się o wojnie - imiesłowy 2. Imiesłowy dzielimy na: a)....
Tryby czasownika
Omówimy trzy rodzaje trybów, które za pomocą formy osobowej wyrażają, jak przedstawia się czynność (lub stan): Tryb orzekający , bo orzeka, informuje o czynnościach (lub stanach), które mają miejsce w teraźniejszości, zaistniały w przeszłości...
Środki poetyckie - wyjaśnienia pojęć.
Aliteracja - powtarzanie tych samych liter lub sylab na początku kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers, służące do uwydatnienia treści wyrazów i całych wypowiedzi, np. Bura burza od boru. Onomatopeja - wyrazy dźwiękonaśladowcze;...
Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
1. Zdanie złożone - zdanie zawierające przynajmniej dwa człony (zdania składowe) i co najmniej dwa orzeczenia. 2. Zdanie składowe - jest to człon zdania złożonego, w budowie przypomina zdanie pojedyncze (jedno orzeczenie). 3. Zdanie...
Odmiana rzeczownika
1) Rodzaj rzeczownika Rzeczowniki występują w jednym z trzech rodzajów: męskim, żeńskim lub nijakim, np. (ten) mały chłopiec, (ta) mała dziewczynka, (to) małe dziecko. Najczęściej możemy rozpoznać rodzaj rzeczownika na podstawie jego...
Części zdania
PODMIOT rodzaje podmiotów: - gramatyczny (kto? co?) np. Dziewczyna śpiewa. - logiczny (kogo? czego?) np. Zabrakło chleba. - szeregowy np. Kasia i Piotr poszli do kina. - domyślny np. (Ja) poszedłem na spacer. Występują zdania bezpodmiotowe,...
Środki poetyckie.
Alegoria - postać, motyw lub fabuła mające poza znaczeniem dosłownym stały umowny sens przenośny, np. sowa to alegoria mądrości, pięta Achillesa to alegoria słaby punkt kogoś lub czegoś Symbol - środek stylistyczny, który ma jedno znaczenie...
Opisz swój wymarzony świat
W mojej etopii, nie istnieje żadna zaraza jaką jest współczesna technologia. Świat nie jest zepsuty przez maszyny, chamstwo a ludzie nie są uzależnienie od technicznych nowinek. U mnie w świecie ludzie są ku...
Cechy imiesłowów
Do nieosobowych forum czasownika, prócz bezokolicznika i form zakończonych na -no i -to, należą imiesłowy które dzielimy na: 1. Imiesłów przymiotnikowy - nieosobowa forma czasownika odpowiadająca na pytania jaki? jaka? jakie? i odmieniająca...
Odmiana rzeczownika, liczebnika i przymiotnika.
1. Rzeczowniki, przymiotniki, liczbniki to odmienne części mowy. 2. Deklinacja to odmiana przymiotnika, rzeczownika, liczbnika przez przypadki. 3. Przypadki: Mianownik (M.) kto? co? (jest) Dopełniacz...
Gramatyka co z głowy nie umyka
Śpioch Tuz pod dębem, w ciemnym borze spał raz borsuk w ciemnej norze. sowa stuka stuku - puku. Co tam słychać mój borsuku? -śpię - śpisz - śpi Rozszumiały się...
Czemu imiesłowy przysłówkowe współczesne nie mogą zostać utworzone od czasowników dokonanych, a imiesłowy przysłówkowe uprzednie od czasowników niedokonanych?
Nie da się robić współcześnie czynności (teraz), która już się zakończyłą. Imiesłowy przysłówkowe współczesne nie mogą zostać utworzone od czasowników dokonanych ponieważ nie można mówić o innej czynności wykonywanej w czasie trwania drugiej...
Błąd fonetyczny
Błąd fonetyczny to niezgodna z zasadami języka wymowa wyrazów. Błędy fonetyczne polegają m.in. na: * niepoprawnym wymawianiu głosek ę i ą (np. w wyrazach: lubię, męski, łabędź, drogą, wąski) jako [e], [en], [eń], [om], [on], a także wymowie...
Zdania złożone
Zdania złożone : 1. Współrzędnie : Łączne (spójniki : i,a,oraz,ani,ni,tudzież,jak również,również,też,także,zarazem) ___________........__________ Rozłączne (spójniki :albo,lub,bądź,czy) __________<.........>_________ Przeciwstawne...
Niesamodzielne części mowy
1. Nie odmieniają się. 2. Nie pełnią funkcji w zdaniu. 3. Nie wchodzą w związki składniowe. SPÓJNIK PRZYIMEK PARTYKUŁA WYKRZYKNIK SPÓJNIK 1. Nie stawiamy przecinka: a) i, oraz, ani, ni, a (zdania współrzędne łączne)...
Problemy z powtarzającymi się wyrazami
Powtarzające się wyrazy to problem dotyczący wszystkich, którzy piszą po polsku. W innych językach nie trzeba na to zwracać uwagi. Język polski jest jednak językiem bardzo bogatym w synonimy, którymi możemy zastąpić powtarzające się wyrazy oraz...
Związek Zgody
W związku zgody łączy się rzeczownik (podmiot) z czasownikiem (orzeczeniem) i rzeczownik z: przymiotnikiem, zaimkiem przyimkowym, liczebnikiem, imiesłowem przymiotnikowym czynnym lub biernym oraz rzeczownikiem. Wyraz nadrzędny (określany) i...
Kłopotliwa kropka, czyli jak zapisywać skróty?
Np. Napisz adres Jana Kowalskiego , który jest doktorem i mieszka przy ul. Lesniej 8 mieszkania 2 w Sulejowie nad Pilicą Sz.P. dr. Jan Kowalski ul. Leśna 8/2 Sulejów n. Pilicą Notatka : Kropki po skrocie nieuzywamy wowczas...
Test gramatyczny o formach czasownika
Test przeznaczony jest dla uczniów klasy I gimnazjalnej. Sprawdza funkcjonalne zastosowanie wiadomości i umiejętności dotyczących czasownika. Jest to sprawdzian poziomu zapamiętywania i rozumienia wiadomości oraz stosowania ich w sytuacjach...
Gramatyka
Gramatyki języków ewoluują w trakcie ich używania oraz separowania grup ludzkich. Po pojawieniu się pisma powstały również gramatyki normatywne, które są skodyfikowanym i ujednoliconym zbiorem reguł wyprowadzonym na podstawie obserwacji. Ponieważ...
Sposoby bogacenia słownictwa
1. Tworzenie wyrazów pochodnych (derywacja). Derywacja - proces tworzenia nowych wyrazów za pomocą przedrostków i przyrostków. Derywacja wsteczna - proces tworzenia nowych wyrazów przez odrzucenie przyrostka. za + pisać = zapisać...
Sprawdzian ze słowotwórstwa
Grupa I 1. W którym szeregu znajdują się wyrazy tylko o znaczeniu obojętnym? a) dom, zupa, łycha b) klasa, szkoła, sprawdzian c) mamusia, siostra, słodycze d) tato, dziadek, milutki 2. Uzupełnij tabelę i podkreśl formanty w wyrazach...
Cząstki bym, byś, by, byśmy, byście
Cząstki bym, byś, by, byśmy, byście występują także jako połączenie spójnika by z końcówkami -(e)m, -(e)ś, -(e)śmy, -(e)ście. Spójnik by jest równoważny spójnikom aby, ażeby, żeby, np. - Zaprosił go, by wystąpił z odczytem (= aby wystąpił z...
Dyktando "Quasi-uczta w niby-zoo"
Quasi-uczta w niby-zoo Szarobury niedźwiedź postanowił zaprosić na małe, co nieco do nowo wybudowanej wilii paru wybranych na łapu-capu gości. Wśród nich znalazł się jeden niby-Anglik wraz z jedną pół Holenderką, pół Polką, ich rzężący od...
Środki stylistyczne.
FONETYCZNE Wyrazy dźwiękonaśladowcze- używany w poezji środek artystyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów, że naśladują swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. np. I dudni, i stuka, łomocze i...
Części mowy
Rzeczownik co oznacza? - przedmioty, zwierzęta, osoby, pojęcia, rośliny, czynności, cechy. pytania - kto? co? odmienia się przez - liczby, przypadki cechy i właściwości - posiada rodzaje Przymiotnik co oznacza? - właściwości zwierząt,...
Imiesłów przymiotnikowy
ODMIENNY - jaki? czyj? który? CZYNNY (podmiot wykonuje czynność, która trwa) - ący, np.: pisać - piszący - ąca, np.: mówić - mówiąca - ące, np.: iść - idące BIERNY (podmiot jest bierny) - ny, na, ne, np.: przeczytać - przeczytany - ty,...
Podmiot (językoznawstwo)
Podmiot - to część zdania, która nazywa wykonawcę czynności np. Grzesiek kupił drzwi. Podmiot może być wyrażony: - rzeczownikiem (film był niezwykle ciekawy) - zaimkiem (on tego nie powiedział) - przymiotnikiem (wytrwały dostanie nagrodę)...
Środki stylistyczne.
- Homonimy - wyrazy jednakowe fonetycznie i ortograficznie, ale różne semantycznie i etymologicznie; np. para (wodna, zakochanych), klucz (do drzwi, znak muzyczny, zasada). Współcześnie rozróżniane wyłącznie na podstawie kontekstu zdania w jakim...
Dyktando - Na Hiszpańskiej ziemi
Karol Wielki, król Franków w legendach występuje jako wojownik za wiarę chrześcijańską, prowadzący świętą wojnę z Saracenami. Historycy uważają jednak, że tak naprawdę nie miał zamiaru mierzyć się z potęgą Islamu. W polityce Hiszpańskiej zależało...
Wykresy
Aby poprawnie sporządzić wykres zdania złożonego, należy: *w analizowanym zdaniu podkreślić orzeczenia Krytyk obejrzał przedstawienie i napisał recenzję. ------------ ----------- Krytyk obejrzał...
Podstawowe środki stylistyczne
Epitet – wyraz (najczęściej jest nim przymiotnik) określający rzeczownik: "brzydkie kaczątko", "słodki całus", "zły bandyta", epitet jest również środkiem poetyckim. Ma on wpływ na znaczenie wyrazu, do którego się...
Środki poetyckie.
Alegoria - rodzaj metafory, której znaczenie odczytujemy w sposób jednoznaczny poprzez odwołanie się do tradycji kulturowej, literackiej, religijnej. Na alegorii opierają się często bajki Przykład : lis - to spryt, zuchwałość. Aliteracja - to...
Analiza składniowa zdania
ZDANIE jest podstawową jednostką procesu komunikacji, zbudowane jest z kilku elementów składowych. Są to: 1). ORZECZENIE wyrażane czasownikiem w formie osobowej albo jako związek łącznika i orzecznika, który wyraża czynność, proces lub stan...
Imiesłowy
Imiesłowy to nieosobowe formy czasownika, które dzielimy na: - przymiotnikowe - przysłówkowe Przymiotnikowe dzielą się na: - bierne (zakończone końcówkami -ny, -ne, -na, -ty, -ta, -te, -one np. czytane, ucieszone), tworzymy je od...
Rymy i gramatyka
PATOS - podniosłość, uroczystość HIPERBOLA - wyolbrzymienia, przesadnia WYRAZY POTOCZNE NIE MOŻNA TEGO DO KOŃCA WYTŁUMACZYĆ ALE MOŻNA PODAĆ PRZYKŁAD TAKI JAK: ŁEB, WARIAT I TO WŁAŚNIE SĄ WYRAZY POTOCZNE KONTRAST - zestawienie przeciwieństw...
Gramatyka, części mowy.
1. Rzeczownik - odmienia się przez przypadki (tzw. deklinacja), liczby (liczba pojedyncza i mnoga) i rodzaje (męski, żeński, nijaki). 2. Czasownik - odmienia się przez osoby, liczby, czasy (przeszły, teraźniejszy i przyszły), tryby (orzekający,...
Gramatyka i informacje o tworzeniu gramatyk
Gramatyka - dział językoznawstwa zajmujący się badaniem reguł, które rządzą generowaniem wyrazów i zdań języka. W zakres gramatyki wchodzą: fonologia, morfologia, składnia. Terminem tym określa się także sam zbiór reguł określających zasady...
Błędy językowe
Błąd językowy to pojęcie z zakresu językoznawstwa normatywnego oznaczające odstępstwo od skodyfikowanej normy językowej. Kodyfikacja normy obejmuje istnienie gramatyki normatywnej, ortografii (zasad pisowni) i ortofonii (zasad wymowy starannej)....
Formanty
Istnieją różne rodzaje formantów. Formanty, to tak jakby dodatek do podstawy słowotwórczej Wyróżniamy cztery rodzaje formantów: - Jeżeli dodajemy go przed podstawą słowotwórczą, to mówimy o przedrostku. - Jeżeli dodajemy go po podstawie...
Przyimki
Jak nie mylić pojęcia przyimek z zaimkiem? Skojarz to z budą dla psa. Śmieszne, ale prawdziwe! Pomyśl, przyimki to np. w, na, do itp. WIĘC... Pies może być: W budzie NA budzie NAD budą OBOK budy POD budą PRZY budzie OBOK budy...
Nazwy rzeczowników
Rzeczowniki to nazwy: - osób np. lekarz - zwierząt np. pies - roślin np. kwiat - rzeczy np. stół - cech np. mądrość - uczuć np. radość - czynności np. bieganie - pojęć np. synteza (łączenie) Odpowiadają na pytania: kto? co?