Kwasy i zasady
1. Wstęp Większość kwasów ma kwaśny smak. Niektóre z nich są trujące, niektóre mogą wywołać poważne poparzenia skóry, inne natomiast są całkowicie nieszkodliwe. Są też takie, które można spożywać. Spożywamy kwas cytrynowy zawarty w cytrynach...
Występowanie i zastosowanie metali lekkich, ciężkich, szlachetnych i fluorowców
Metale Szlachetne Złoto – cywilizacja odnalazła złoto w 3000 r. p. n. e. Złoto jest miękkim jasnożółtym metalem. Niczym nie zanieczyszczone, jest najbardziej miękkie, kowalne i ciągliwe ze wszystkich metali. Bardzo łatwo rozbija je się na...
Węgiel
Węgiel jest pierwiastkiem najczęściej występującym w przyrodzie. Węgiel (carbon) jest to niemetal o liczbie atomowej równej 6, masie atomowej równej 12,01. Pierwiastek ten należy do IV grupy układu okresowego. Należy do grupy węglowców, jest...
Aminy
1. Budowa i nazewnictwo Aminy to związki organiczne – pochodne amoniaku, o wzorze ogólnym R-NH2, w których jeden lub kilka atomów wodoru jest zastąpionych rodnikami alkilowymi (aminy alifatyczne) lub arylowymi (aminy aromatyczne)....
Alkiny, alkeny, alkany. Chemia węglowodorów - spalanie i reakcje utleniania różnych gazów węglowodorowych
Etan: - Całkowite spalanie: \[2 C_2H_6 + 7O_2 \rightarrow 4CO_2 + 6H_2O\] - Półspalanie: \[2 C_2H_6 + 5O_2 \rightarrow 4CO + 6H_2O\] - Niecałkowite spalanie: \[2 C_2H_6 + 3O_2 \rightarrow 4C + 6H_2O\] Pentan: - Całkowite...
Budowa atomu
John Dalton na początku XX wieku ogłosił atomistyczną teorię budowę materii z następującymi założeniami: 1. najmniejsze cząstki materii to atomy 2. atomy mają kształt kulisty 3. atomy łączą ze sobą w trakcie reakcji chemicznych tworząc...
Izotopy
Izotopy są to odmiany tego samego pierwiastka o takiej samej liczbie atomowej Z, ale różnej liczbie masowej A. Atomy tego samego pierwiastka muszą mieć taka samą liczbę neutronów, ale mogą mieć różną liczbę protonów. Izotopy dzielimy na Izotopy...
Szybka powtórka - Kwasy
I. KWASY 1. Kwasy beztlenowe: a.) Przykłady: HF – kwas fluorowodorowy HCl - kwas chlorowodorowy HB – kwas borowodorowy HJ – kwas jodowodorowy H2S – kwas siarkowodorowy b.) Otrzymywanie: wodór +...
Woda niezwykła substancja
Woda - bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina. Potrzebuje jej i słoń, i bakteria; nie można jej niczym zastąpić....
Dwutlenek węgla
Dwutlenek Węgla 1. Dwutlenek węgla jako składnik powietrza. 2. Badanie właściwości CO2. 3. Występowanie dwutlenku węgla w przyrodzie. 4. Rola CO2 w przyrodzie (fotosynteza, efekt cieplarniany) 5. Wykrywanie dwutlenku węgla za pomocą wody...
Zastosowanie izotopów w różnych dziedzinach życia
Izotopy to atomy o takiej samej liczbie protonów w jądrze, lecz o różnej liczbie neutronów. Radioizotopy to izotopy, które ulegają rozpadowi promieniotwórczemu, w wyniku którego ilość substancji promieniotwórczej w czasie maleje. Radioizotopy...
Przeróbka węgla kamiennego
Węgiel jest pierwiastkiem najczęściej występującym w przyrodzie. Historia wydobycia węgla liczy już ponad półtora wieku, a w 1993 r. jego łączna produkcja osiągnęła 3655 mln ton. Natomiast łączne wydobycie do 1980 r. ocenia się na 140 mld ton,...
Liczby kwantowe, reguła Hunda, powłoki elektronowe
1. Główna liczba kwantowa - kwantuje energię elektronu (tzw. energię orbitalną) En Cechy i zastosowanie głównej liczby kwantowej: · oznacza się ją literą "n" · Energię orbitalną określa się wzorem: gdzie: - n - główna liczba kwantowa -...
Dymitr Mendelejew i układ okresowy pierwiastków
Dymitrij Mendelejew urodził się w 1834 r. A zmarł w 1907.Był on rosyjskim cemikiem. Od 1864 r. był profesorem Instytutu Technologicznego w Petersburgu, w latach 1865-1890 był profesorem uniwersytetu w Petersburgu.Od 1892 roku kierował Głównym...
Wyższe kwasy karboksylowe i mydła
Wyższe kwasy tłuszczowe to kwasy o kilkunastu atomach węgla w cząsteczce, np. - kwas palmitynowy C 15 H 31 COOH i - kwas stearynowy C 17 H 35 COOH oraz - kwas oleinowy C 17 H 33 COOH. Kwasy karboksylowe wchodzą w skład tłuszczów, wiec...
Ogniwo galwaniczne, elektrolizer i różnice między nimi
OGNIWO GALWANICZNE Jest to źródło energii prądu, w którym energia ta powstaje w wyniku reakcji elektrochemicznych, Każde ogniwo składa się z 2 półogniw. Półogniwo to elektroda metaliczna zanurzona do odpowiedniego roztworu. Na elektrodach...
Metale szlachetne
Metalami szlachetnymi nazywamy metale, które nie wypierają wodoru z kwasów tzn. stoją za wodorem w szeregu napięciowym. Należą one do grupy metali ciężkich. Wśród metali szlachetnych wyróżnia się srebro, złoto i platynę oraz inne metale z grupy...
9 sposobów otrzymywania soli
Otrzymywanie soli 1. Reakcja zobojętniania: KWAS + ZASADA ---> SÓL + WODA 2. Reakcja tlenków metali z kwasami: TLENEK METALU + KWAS ---> SÓL + WODA 3. Reakcja metali z kwasami: METAL + KWAS ---> SÓL + WODÓR 4. TLENEK KWASOWY + ZASADA --->...
Ropa naftowa i gaz ziemny
Ropa naftowa Ropa naftowa, mieszanina węglowodorów, kwasów karboksylowych, fenoli, azotowych związków heterocyklicznych, żywic, związków metaloorganicznych. Skład ropy naftowej jest zmienny i zależy od miejsca wydobycia. Głównymi...
Krzem
1. Historia, czas odkrycia Ten pólmetaliczny pierwiastek zostal odkryty w 1823r przez szwedzkiego chemika Jonsa Jakoba Berzeliusa, przez redukcje czterofluorku SiF4 metalicznym potasem. 2.Pochodzenie nazwy i symbolu Łacinska nazwa pochodzi...
Izotopy i ich zastosowanie
Izotopy to odmiany tego samego pierwiastka różniące się liczbą neutronów w jądrze. Izotopy posiadają te same właściwości chemiczne, natomiast różnią się nieznacznie właściwościami fizycznymi (np. gęstością, temperaturą wrzenia i topnienia, oporem...
Metale ciężkie - rodzaje, znaczenie i ich rola wśrodowisku i życiu człowieka
Metale ciężkie to pierwiastki o masie właściwej większej od 4,5 g/cm,3 które w reakcjach chemicznych wykazują tendencję do oddawania elektronów, tworząc proste kationy. W stanie stałym i ciekłym charakteryzują się dobrą przewodnością cieplną i...
Wodór - podstawowe wiadomosci
Nazwa polska: Wodór Nazwa łacińska: Hydrogenium Symbol: H Liczba atomowa: 1 Data odkrycia: 1766 Odkrywca: Cavendish Henry Masa atomowa: 1.00797[u] Typ przewodnika: Niemetal Rodzina: Potasowce Wartościowość: +1 Temperatura topnienia:...
Cukry proste, dwucukry i wielocukry.
Cukry, skrobia i celuloza należą do grupy związków chemicznych zwanych węglowodanami. Ich cząsteczki zbudowane są z atomów węgla, wodoru i tlenu występujących w przybliżonym stosunku ilościowym: jeden atom węgla : dwa atomy wodoru : jeden atom...
Dysocjacja elektrolityczna
Dysocjacja elektrolityczna – inaczej zwana jonową. Jest to rozpad cząsteczek wody na jony pod wpływem wody. Dysocjacji elektrolitycznej ulegają cząsteczki związku o wiązaniu jonowym lub atomowym spolaryzowanym. Dysocjacja elektrolityczna nadaje...
Właściwości fizyczne i chemiczne wody
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych w przyrodzie. Jest cieczą bezbarwną, bez smaku i zapachu, ma interesujące anomalie o dużym znaczeniu biologicznym. Od 4 o C, w miarę obniżania temperatury, jej gęstość maleje....
Twarda woda
Twardość wody Określenie twardości wody pierwotnie było rozumiane jako, że jest ona miarą własciwości wody, która uwidacznia się w zużywaniu mydła, bez wytwarzania piany przy skłócaniu. Mydło jest wytrącane głównie przez jony wapniowe i...
Białka - występowanie, podział, właściwości, znaczenie
Angielska nazwa białek - proteins, pochodzi od greckiego słowa - protos, co oznacza „pierw-szy”. Nazwa trafnie oddaje znaczenie białek, gdyż ze wszystkich związków chemicznych one właśnie zajmują pierwsze miejsce, pod względem różnorodności...
Budowa atomu
BUDOWA ATOMU Atomistyczno cząsteczkowa teoria budowy materii Pojęcie atomu pojawiło się w IV w p.n.e. Wprowadził je grecki filozof Demokryt z Abdery. Pochodzi ono od greckiego słowa „atomas” (niepodzielny). W XIX wieku dokonano odkryć...
Maria Skłodowska-Curie
Maria Skłodowska urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie, w domu przy ul. Freta 16. Była piątym, najmłodszym dzieckiem w rodzinie Skłodowskich. Rodzice Marii byli nauczycielami. Ojciec - nauczał fizyki i matematyki w szkołach średnich,...
Polimery i polimeryzacja
Polimery są to związki, których cząsteczki składają się z bardzo wielu mniejszych, powtarzających się ugrupowań atomowych zwanych merami. Polimery dzieli się na: a) naturalne np. białka, celuloza, kauczuk b) syntetyczne. Ze względu na ogólną...
Kwasy beztlenowe
Kwasy beztlenowe to ogólna nazwa kwasów, które w swojej reszcie kwasowej nie posiadają atomu tlenu. Najprostsze z kwasów beztlenowych składają się z atomów wodoru i atomu niemetalu, choć niektóre z nich mają bardziej złożoną strukturę. Do...
Akleny, alkany, alkiny
Węglowodory-związki chemiczne zbudowane z atomów węgla i wodoru. Alkany- węglowodory łańcuchowe nasycone, których cząsteczki zawierają wiązania pojedyncze pomiędzy atomami węgla. Szereg homologiczny-szereg związków organicznych o podobnej...
Tworzywa sztuczne i ich wpływ na środowisko naturalne
Geneza nazw tworzyw Tworzywa sztuczne to ogólnie i powszechnie przyjęta nazwa materiałów, których podstawowym (a nieraz wyłącznym) składnikiem są substancje wielkocząsteczkowe. Ich dawną nazwą jest masa plastyczna, ale i obecnie stosowany...
Odczyn pH
Odczyn wody to cecha roztworu elektrolitu określana przez wartość stężenia jonów wodorowych; jeżeli przeważają odszczepione w procesie dysocjacji elektrolitycznej wolne jony wodorowe (H+), mówimy o odczynie kwaśnym, jeżeli wodorotlenowe (OH-) - o...
Roztwory - teoria i zadania.
W ściądze znajdują sie liczne symbole chemiczne, dlatego też została ona zapisana w formacie .doc.
Smog
SMOG [ang.], utrzymujące się nad terenami wielkich miast i okręgów przem. zanieczyszczenia powietrza atmosf.; smog tworzą zanieczyszczenia pierwotne (pyły, gazy i pary emitowane przez zakłady przem., energ., silniki spalinowe pojazdów mech. itp) i...
Skutki dziury ozonowej
Niszczenie warstwy ozonowej prowadzi do zmniejszania się efektywności pochłaniania promieni UV. W wyniku tego organizmy są narażone na zwiększone promieniowanie ultrafioletowe. Nadmiar promieni UV może doprowadzić do zakłócenia równowagi całych...
Chromatografia
Chromatografia to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą (bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny) i fazę...
Alkohole i fenole
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
Sole - otrzymywanie, zastsowanie oraz właściwości fizyczne i chemiczne
Azotan srebra Azotan(V) srebra(I), AgNO3 - nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu azotowego i srebra. Związek ten został odkryty przez Alberta Wielkiego. Otrzymuje się go w reakcji stężonego kwasu azotowego z metalicznym srebrem zgodnie z...
Metanol, etanol,gliceryna,kwas metanowy,kwas etanowy
METANOL Zastosowanie: -jako rozpuszczalnik -do prod. formaliny -jako środek konserw. do przechowyw. tworzyw antonomicznych -do prod.barwników Właściwości fizyczne: - bezbarwna ciecz - charakt.zapach - b.dobrze rozpuszcalna...
Znaczenie i zastosowanie wybranych soli
PRACA KONTROLNA Znaczenie i zastosowanie wybranych soli ( proszę wybrać 3 z podanych: azotan sodu, azotan potasu, azotan wapnia, chlorek potasu, azotan srebra, siarczan VI wapnia, siarczan VI miedzi II, węglan sodu, węglan wapnia, węglan...
Atom i cząsteczka - pytania sprawdzające
Jak zbudowana jest materia? Materia ma budowę ziarnistą i składa się z maleńkich cząsteczek będących w ciągłym ruchu. Co to jest atom? Atom jest najmniejszą cząstką pierwiastka. Atom składa się z jądra i elektronów. Jądro zawiera...
Pozytywne i negatywne aspekty promieniotwórczośći
Promieniotwórczość - co to takiego? Promieniowanie jest to wysyłanie i przekazywanie energii na odległość. Promieniowanie dzieli się na dwie zasadnicze grupy: jonizujące oraz niejonizujące. Do tej ostatniej możemy zaliczyć promieniowanie...
Wodorotlenki, zasady i sole
WODOROTLENEK- związek chemiczny składający się z metalu i tylu grup wodorotlenowych ilu wartościowy jest metal 1. Wzór ogólny MeOH 2. Nazewnictwo stare i nowe Nowe nazewnictwo wodorotlenków. Do sowa wodorotlenek dodajemy nazw metalu w...
Kwasy, zasady i sole
Kwasy Są to substancje, których roztwory wodne zawierają charakterystyczne kationy wodorowe H+, niektóre z nich: HCl – kwas solny (chlorowodorowy) H2S – kwas siarkowodorowy HNO3 – kwas azotowy H2CO3 – kwas węglowy H2SiO3 –...
Obliczenia molowe
m = n ∙ M m – masa substancji (g) n – liczba moli (mol) M – masa molowa (g / mol) N = n ∙ NA N – liczba cząstek materialnych(at.) n - liczba moli (mol) NA – liczba Avogarda 6,023∙1023 atomów / mol 1u = 1,66∙10-24 kg mol – jest to ilość...
Zastosowanie procesów utleniania i redukcji
1. Utlenienie i redukcja. Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój...
Maria Skłodowska Curie - Biografia
Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867 r,.jako ostatnia z pięciorga dzieci. Ojciec - Władysław Skłodowski, matka- Bronisława Boguska. 1876 r. umiera matka Marii Skłodowskiej - Bronisława Boguska. 1882 r. Maria Skłodowska ukończyła gimnazjum ( w...