Pojęcie rozwoju osobniczego (ontogeneza) człowieka określamy jako przemiany rozwojowe organizmu, które zachodzą od chwili poczęcia ( tzn. zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik – powstanie zygoty) do kresu życia w starości ( śmierci). Cały...
Nazwa tkanki Występowanie Cechy charakterystyczne Funkcje Skórka Skórka pokrywa młode części rośliny. - Pokrywa młode części - Nie posiada chloroplastów - Przezroczysta - Pokryta kutykulą - Jednowarstwowa -...
Do mechanizmów regulujących zachowanie się człowieka należą potrzeby, uczucia oraz motywy. Działania człowieka, prowadzące do osiągnięcia pożądanych celów, reguluje jego osobowość. Cele działalności człowieka wynikają z jego relacji ze...
Krokodyl nilowy (Crocodylus niloticus), gad z rodziny krokodyli właściwych rzędu krokodyli, z nadrzędu gadów naczelnych. Krokodyl nilowy występuje w środkowej i południowej Afryce. Zamieszkuje duże jeziora, rzeki i rozległe tereny...
Drapieżnicy lasu równikowego to w większości małe zwierzęta, ponieważ żyje tu za mało dużych roślinożerców, którzy zapewnialiby wystarczającą ilość pożywienia dużym drapieżcom. Wyjątkami są duże koty takie jak jaguar i tygrys, które polują na...
Grupa ptaków brodzących to ptaki zamieszkujące całą kulę ziemską, z wyjątkiem obszarów podbiegunowych. Część gatunków żyje w koloniach, a ich pisklęta są gniazdownikami. Są to przeważnie ptaki duże, o długiej szyi i nogach przystosowanych...
Znaczenie ptaków w naturze i gospodarce człowieka - Maleńki koliber na przykład żywi się nektarem z kwiatów, przy czym pijąc nektar z jednego przenosi pyłek na następny, z którego się pożywi. Bierze więc udział w zapylaniu kwiatów. -...
Występowanie, siedliska Prawie cały obszar Afryki, północne Indie. Lwy żyją na otwartych równinach, sawannach na których żyją również ssaki kopytne, na terenach półpustynnych, krzaczastych, a także górskich ( w Etiopii na wysokości nawet...
nazwa przedstawiciel charakterystyka gąbki gąbka Gąbki mają prostą budowę, żyją na dnie oceanów, mórz i jezior, tworzą kolonie. Mają kształt worka, rurki, lub kielicha z otworem u góry. Odżywiają się drobnym pokarmem....
Roślina Organizm samożywny, najczęściej wielokomórkowy, zawierający zielony barwnik w chloroplastach 1. Organy roślin i ich funkcje: a) organy podstawowe: - korzeń – utrzymanie rośliny; pobieranie wody z solami mineralnymi - łodyga –...
Opisy niektórych ssaków drapieżnych występujących w Polsce. Wilk Wilki występują głównie na północy, wschodzie i południowych wschodzie, ale pojedyncze osobniki spotyka się na całym obszarze Polski. Żyją w stadach przewodzonych przez silną...
- kość osiowe to klatka piersiowa , kręgosłup i czaszka - czaszka: kości parzyste: - kość czołowa - kość klinowa - kość ciemieniowa - kość skroniowa - kość potyliczna kości nieparzyste: - kość nosowa - kość jarzmowa - szczęka...
Nasiona nasion muszą zostać rozsiane dla zachowania zróżnicowania w przyrodzie. Gdyby każda roślina rozsiewała kwiaty tylko wokół siebie, nie mielibyśmy możliwości obserwowania tak wielu różnych roślin zgromadzonych w jednym skupisku....
Układ nerwowy pracuje bez przerwy i ciągle musi odbiera różne bodźce z otoczenia. Jeśli na nasz organizm działa jednocześnie zbyt wiele czynników, mogą one wywołać stres. Jest to reakcja, która dostosowuje organizm do nowej sytuacji wymagającej...
Każdy człowiek w swoim życiu przechodzi kilka etapów rozwoju. W dobie dzisiejszej można wyróżnić ich około 9. Każdy z nich ma cechy charakterystyczne i niezmienne dla wszystkich ludzi. Są jednak procesy, które zachodzą w różnych organizmach w...
Klimat równikowy stwarza roślinom idealne warunki do rozwoju. Tylko w tej jednej strefie nie ma pór roku. Powietrze jest wilgotne, ponieważ naturalne zbiorniki wodne, bagna i lasy intensywnie parują. Średnie temperatury powietrza wszystkich...
Dziewczęta Faza dziecięca - trwa od 8. do 12. roku życia, brak wówczas wyraźnych oznak dojrzewania. Faza zwiastunów pokwitania - zaczyna się pomiędzy 8. a 14. rokiem życia (przeciętnie w 11. roku życia). Następuje wówczas gwałtowny...
Samotny tryb życia wśród zwierząt jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim i związany jest m.in. z ilością pokarmu potrzebną zwierzętom. Samotnie żyjące zwierzę trudniej zauważyć, łatwiej podejść mu do ofiary, a zdobycz ma tylko dla siebie. Zwierzęta...
Problem badawczy Gęstość występowania receptorów dotyku w skórze. Hipoteza W niektórych miejscach, skóra powinna być bardziej wrażliwa na dotyk, a w innych mniej. Przeprowadzenie doświadczenia Osobę poddaną badaniu, delikatnie...
Tropikalne lasy deszczowe, zwane także lasami równikowymi są jednym z najstarszych i najbogatszych w gatunki środowisk naturalnych naszej planety. Mimo iż zajmują zaledwie sześć procent powierzchni Ziemi, są środowiskiem życia ponad połowy...
"Choroby genetyczne" – nazwa pochodzi z języka greckiego "genetes’ inaczej powiemy "wrodzony’ czy "rodzic’. Jak sama nazwa mówi są to choroby, które nabywamy przy urodzeniu. Możemy je podzielić na tzw. "choroby genetyczne niedziedziczące się"...
Koty to zwierzęta występujące na całym świecie z wyjątkiem stref podbiegunowych, które potrafiły przystosować się zarówno do wilgotnych lasów tropikalnych, do sawanny i półpustynni, a także do wysokich gór. Jedyny z kotowatych, udomowiony przez...
1. Związki organiczne wchodzą w skład organizmów żywych np. białka, tłuszcze, cukry. Mają one skomplikowaną budowę, można je spalić, głównym budulcem jest węgiel. 2. Związki nieorganiczne mają prostą budowę, nie ulegają spalaniu, wchodzą w...
Układ mięśniowy (ok. 600 mięśni – 40-45% masy ciała): - Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana (buduje mięśnie szkieletowe; skurcz tych mięśni jest Szybki i zależny od naszej woli). - Tkanka mięśniowa głodka (buduje mięśnie gładkie; występują...
Sarna jest najmniejszym przedstawicielem żyjącej u nas zwierzyny płowej. Sylwetka sarny ma w sobie coś z delikatności, a nawet z elegancji, w szczególności kiedy jest w ruchu. Sarna ma drobną i proporcjonalną budowę z tym, że wyższy ma zad niż...
Rozmieszczenie liści na łodydze: - skrętoległe - naprzeciwległe - okółkowe Modyfikacje liści: - czepne; groszek - wabiące; poinsecja - pułapkowe; dzbanecznik - ciernie; kaktusy - magazyny wody; litopsy - spichrzowe; cebulaFunkcje...
Naczynia, u kręgowców wyróżniamy naczynia krwionośne i limfatyczne, natomiast u bezkręgowców występuje jeden typ naczyń przewodzący hemolimfę. Naczynia wysłane są śródbłonkiem lub utworzone są tylko ze śródbłonka (naczynia włosowate) oraz mięśni...
WSTEP: Zdrowie- stan prawidłowo funkcjonującego, niedotkniętego chorobą, żywego organizmu Choroba- jedno z podstawowych pojec medycznych , ogólne określenie każdego odstępstwa od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu. Choroba polega...
Korzeń dzieli się na kilka odcinków tak zwanych stref, różniących się budową i pełnionymi funkcjami. Przyrost korzenia na długość następuje w strefie zwanej STOŻKIEM WZROSTU. Składa się ona z drobnych komórek, które stale się dzielą. Stożek...
Stawonogi są dziś największą grupą zwierząt zarówno pod względem liczby gatunków jak i biomasy. Występują praktycznie we wszystkich dostępnych zwierzętom środowiskach- od głębokich mórz po bezwodne pustynie. Nieliczne bywają nawet wewnętrznymi...
Nazwa "skorupiaki" wzięła się oczywiście od twardych, wapiennych płytek, tworzących ochronną skorupę pokrywającą ciała tych zwierząt. Skorupiaki należą do tych stawonogów, wraz z owadami i pajęczakami. Z innymi stawonogami łączy je fakt...
Liście Ustawione naprzeciwlegle, dłoniastodzielne, złożone z 5–9 listków na długich ogonkach. Kwiaty Obupłciowe lub rozdzielnopłciowe w tym samym kwiatostanie, zazwyczaj zebrane w okazałe, wyprostowane wiechy o wys. do 30 cm, w kolorze...
Bezkręgowce te są pokarmem dla innych zwierząt wodnych. Przykładem mogą być wieloszczety. Organizmy takie nazywamy konsumentami. Niektóre gatunki pierścienic są wykorzystywane jako nawozy np. nereidy japońskie. Faktem jest, że organizmy te...
Kończyna górna i bark Aparat ruchu człowieka jest podatny na różnego typu wady lub zniekształcenia. Część z nich może być wrodzona, ale zdecydowaną większość powodują: nieprawidłowa postawa podczas wykonywania...
Do narządów zmysłu należą: oczy, uszy, jama nosowa, język i jama ustna oraz skóra. Wzrok- zdolność do odbierania bodźców ze środowiska i ogół czynności związanych z analizą tych bodźców czyli widzenie. Narząd wzroku składa się z gałki...
Mszaki są niewielkimi roślinami lądowymi. Rosną w miejscach zacienionych i wilgotnych. Zbudowane są z chwytników, łodyżki ulistnionej, łodyżki bezlistnej, która kończy się zarodnią, która może być przykryta wieczkiem, w środku znajdują się...
Kręgosłup składa się z 33 – 34 kręgów. W zależności od okolicy ciała, kręgosłup dzieli się na następujące odcinki: - Szyjny albo karkowy, składający się z 7 kręgów (c1-c7) - Piersiowy algo grzbietowy - 12 kręgów (th1-th12) - Lędźwiowy – 5...
Fotosynteza - proces syntezy węglowodanów z CO2 i H2O przy udziale energii świetlnej i chlorofilu. Fotosynteza zachodzi w ciałkach zieleni. 6CO2 6H2O energia ----> C6H12O6 6O2 Niezbędne warunki do przebiegu procesy fotosyntezy: ~...
Modyfikacjom ulegają również lodygi nadziemne. Mogą one być wykształcone jako: - ciernia czyli silnie zdrewniałe, sztywne i ostre struktury chroniące przed roślinożercami, od kolcy różniące się trwalszym połączeniem z wiązkami przewodzącymi...
Ptaki to gromada czworonożnych kręgowców stałocieplnych o przednich kończynach przekształconych w skrzydła i ciele pokrytym piórami. Mimo że podobnie jak płazy i gady składają one jaja, to równocześnie potrafią je chronić i wysiadują w zbudowanych...
TKANKI ROŚLINNE *TWÓRCZE występuje przede wszystkim na stożkach wzrostu łodygi i korzenia oraz między łykiem a drewnem *STAŁE TKANKA MIĘKISZOWA jednorodna tkanka roślinna, która wypełnia znaczną część organizmów roślin. Zbudowana z...
Higiena- nauka badająca wpływ czynników środowiska na zdrowie. W praktyce dąży do usuwania z otoczenia czynników ujemnych, a wprowadzania dodatnich, w celu ochrony zdrowia oraz zapewnienia jednostce i społeczeństwu najlepszych warunków rozwoju...
Proces zamiany energii świetlnej na chemiczną wiązań asymilatów dzielimy na dwie wyraźne fazy: 1. Fazę Jasną Przebiega on w gronach chloroplastów i polega na wytwarzaniu siły asymilacyjnej czyli ATP i NADPH2. Fotony światła padając na...
Budowa dżdżownicy świadczy o przystosowaniu do życia w glebie. Cechy: - wydłużony kształt ciała - umożliwiają poruszanie się w szczelinach gleby - przód w kształcie klina i drążenie korytarzy. - nabłonek pokrywający ciało, który...
Wiek drzew – określa się na podstawie przeliczania słojów (przyrostów rocznych) drewna na pniakach (oraz dodaniu liczby lat niezbędnych do osiągnięcia przez młode drzewko wysokości pniaka) ściętych drzew lub na podstawie średniej liczby okółków...
Układ krwionośny człowieka jest układem zamkniętym, co oznacza, że krew krąży w systemie naczyń krwionośnych, a serce jest pompą, która wymusza nieustanny obieg krwi. Naczynia to żyły, tętnice oraz włosowate naczynia krwionośne. Krew wypływa z...
KWIAT jest organem rozmnażania płciowego. Występuje tylko u roślin nasiennych. Wytwarza nasiona. Kwiat jest skróconym, przekształconym pędem. Jego części to przekształcone liście. BUDOWA KWIATU OKWIAT to zewnętrzna część kwiatu, która...
Krew jest szczególnym rodzajem tkanki łącznej. Składa się z płynnej substancji między komórkowej nazywanej osoczem. Całkowita obj. Krwi wynosi ok.5,5l. Krew dociera do wszystkich tkanek i narządów organizmu. *Transportuje różne substancje....