profil

Polska na mapie geologicznej Europy

poleca 85% 123 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Polska leży na granicy trzech dużych jednostek geologicznych Europy. Są to – prekambryjska platforma wschodnioeuropejska, strefa fałdowań paleozoicznych (platforma paleozoiczna) i strefa fałdowań alpejskich.

Platforma wschodnioeuropejska jest najstarszą i największą jednostką geologiczną. Jej zachodnia część obejmuje północno-wschodnią część Polski. Platforma ta zbudowana jest z prekambryjskich skał magmowych i metamorficznych. Na nich znajduje się pokrywa skał osadowych złożona z osadów paleozoiku, mezozoiku i kenozoiku. Podłoże krystaliczne ma urozmaiconą powierzchnię, tworzy wyniesienia, np. mazursko-suwalskie, Sławatycz i obniżenia nadbużańskie, podlaskie, nadbałtyckie. Zachodnią granicą platformy jest niecka brzeżna, w której prekambryjskie podłoże zapada się do głębokości ponad 10 km.

Platforma paleozoiczna rozciąga się na zachód od platformy wschodnioeuropejskiej oraz na północ od Karpat. Podłoże wschodniej części zostało sfałdowane podczas orogenezy kaledońskiej, a zachodniej części podczas orogenezy hercyńskiej. Podczas orogenezy alpejskiej platforma podzieliła się na nieckę brzeżną, wał środkowopolski, niecki: szczecińską, mogileńską i nidziańcką oraz monoklinę przedsudecką. Na północno-wschodniej części platformy znajdują się Góry Świętokrzyskie, a na zachodniej Sudety.
W Sudetach występują najstarsze skały Polski m.in. prekambryjskie gnejsy sowiogórskie. Występują także skały magmowe i metamorficzne wieku paleozoicznego.
Góry Świętokrzyskie zbudowane są ze skał paleozoicznych. Skały te zostały sfałdowane podczas orogenezy hercyńskiej, a całe góry podczas orogenezy alpejskiej.
Zapadlisko śląsko-krakowskie jest wypełnione osadami karbońskimi, w obrębie których znajdują się grube pokłady węgla kamiennego.

Strefa fałdowań alpejskich zajmuje południową część Polski. Znajdują się tam najmłodsze jednostki kenozoiczne – Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Są one zbudowane z osadów mezozoicznych i trzeciorzędowych.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 1 minuta