Cegła

Cegla, sztuczny material budowlany wykonany najczesciej z gliny z dodatkiem innych surowców mineralnych, z reguly w ksztalcie prostopadloscianu, uzyskujacy wytrzymalosc i trwalosc wskutek wypalenia w piecu, dzialania pary wodnej lub wysuszenia na sloncu. Cegla suszona znana jest od przelomu V i IV tys. p.n.e., a wypalana od okolo polowy III tys. p.n.e. Dzieki obfitosci wystepowania, taniosci surowca, latwosci wykonania i trwalosci cegla jest powszechnie stosowana w budownictwie od starozytnosci do dzis. Uzywana glównie jako podstawowy material budowlany, ale takze w celach dekoracyjnych. Formowana mechanicznie, a niegdys recznie (tzw. palcówka). Do okladzin sciennych uzywano czesto cegly glazurowanej.
W zaleznosci od stopnia wypalenia wyróznia sie nastepujace rodzaje cegly: niedopalke, wisniówke, zendrówke i klinkier. Najstarsze obszary budownictwa ceglanego to Bliski Wschód (Mezopotamia, Egipt), Indie, Chiny, basen Morza Sródziemnego i prekolumbijska Ameryka. Od renesansu konstrukcje ceglane pokrywano warstwa tynku lub okladziny kamiennej (stosowanej takze wczesniej). W róznych okresach i rejonach rózne byly wymiary cegly.
Najstarsze cegly mialy ksztalt szescianu, w antycznym Rzymie uzywano cegiel plaskich, od sredniowiecza weszla w uzycie cegla prostopadloscienna o wymiarach okolo 26-30 cm x 12-14 cm x 8-9 cm. W przypadku cegly produkowanej od XIX w. stosunek wymiarów dluzszego boku (tzw. wozówki) do krótszego (tzw. glówki) i grubosci cegly wynosil 1:2:4; obecnie produkowana cegla ma wymiary 25 cm x 12 cm x 6 cm. Obecnie wyrabia sie takze specjalne typy cegly, np. dziurawke, sitówke, kratówke, szamotowa, cementowa czy silikatowa.

Cegla, sztuczny material budowlany wykonany najczesciej z gliny z dodatkiem innych surowców mineralnych, z reguly w ksztalcie prostopadloscianu, uzyskujacy wytrzymalosc i trwalosc wskutek wypalenia w piecu, dzialania pary wodnej lub wysuszenia na sloncu. Cegla suszona znana jest od przelomu V i IV tys. p.n.e., a wypalana od okolo polowy III tys. p.n.e. Dzieki obfitosci wystepowania, taniosci surowca, latwosci wykonania i trwalosci cegla jest powszechnie stosowana w budownictwie od starozytnosci do dzis. Uzywana glównie jako podstawowy material budowlany, ale takze w celach dekoracyjnych. Formowana mechanicznie, a niegdys recznie (tzw. palcówka). Do okladzin sciennych uzywano czesto cegly glazurowanej.
W zaleznosci od stopnia wypalenia wyróznia sie nastepujace rodzaje cegly: niedopalke, wisniówke, zendrówke i klinkier. Najstarsze obszary budownictwa ceglanego to Bliski Wschód (Mezopotamia, Egipt), Indie, Chiny, basen Morza Sródziemnego i prekolumbijska Ameryka. Od renesansu konstrukcje ceglane pokrywano warstwa tynku lub okladziny kamiennej (stosowanej takze wczesniej). W róznych okresach i rejonach rózne byly wymiary cegly.
Najstarsze cegly mialy ksztalt szescianu, w antycznym Rzymie uzywano cegiel plaskich, od sredniowiecza weszla w uzycie cegla prostopadloscienna o wymiarach okolo 26-30 cm x 12-14 cm x 8-9 cm. W przypadku cegly produkowanej od XIX w. stosunek wymiarów dluzszego boku (tzw. wozówki) do krótszego (tzw. glówki) i grubosci cegly wynosil 1:2:4; obecnie produkowana cegla ma wymiary 25 cm x 12 cm x 6 cm. Obecnie wyrabia sie takze specjalne typy cegly, np. dziurawke, sitówke, kratówke, szamotowa, cementowa czy silikatowa.

Cegla, sztuczny material budowlany wykonany najczesciej z gliny z dodatkiem innych surowców mineralnych, z reguly w ksztalcie prostopadloscianu, uzyskujacy wytrzymalosc i trwalosc wskutek wypalenia w piecu, dzialania pary wodnej lub wysuszenia na sloncu. Cegla suszona znana jest od przelomu V i IV tys. p.n.e., a wypalana od okolo polowy III tys. p.n.e. Dzieki obfitosci wystepowania, taniosci surowca, latwosci wykonania i trwalosci cegla jest powszechnie stosowana w budownictwie od starozytnosci do dzis. Uzywana glównie jako podstawowy material budowlany, ale takze w celach dekoracyjnych. Formowana mechanicznie, a niegdys recznie (tzw. palcówka). Do okladzin sciennych uzywano czesto cegly glazurowanej.
W zaleznosci od stopnia wypalenia wyróznia sie nastepujace rodzaje cegly: niedopalke, wisniówke, zendrówke i klinkier. Najstarsze obszary budownictwa ceglanego to Bliski Wschód (Mezopotamia, Egipt), Indie, Chiny, basen Morza Sródziemnego i prekolumbijska Ameryka. Od renesansu konstrukcje ceglane pokrywano warstwa tynku lub okladziny kamiennej (stosowanej takze wczesniej). W róznych okresach i rejonach rózne byly wymiary cegly.
Najstarsze cegly mialy ksztalt szescianu, w antycznym Rzymie uzywano cegiel plaskich, od sredniowiecza weszla w uzycie cegla prostopadloscienna o wymiarach okolo 26-30 cm x 12-14 cm x 8-9 cm. W przypadku cegly produkowanej od XIX w. stosunek wymiarów dluzszego boku (tzw. wozówki) do krótszego (tzw. glówki) i grubosci cegly wynosil 1:2:4; obecnie produkowana cegla ma wymiary 25 cm x 12 cm x 6 cm. Obecnie wyrabia sie takze specjalne typy cegly, np. dziurawke, sitówke, kratówke, szamotowa, cementowa czy silikatowa.
Cegla, sztuczny material budowlany wykonany najczesciej z gliny z dodatkiem innych surowców mineralnych, z reguly w ksztalcie prostopadloscianu, uzyskujacy wytrzymalosc i trwalosc wskutek wypalenia w piecu, dzialania pary wodnej lub wysuszenia na sloncu. Cegla suszona znana jest od przelomu V i IV tys. p.n.e., a wypalana od okolo polowy III tys. p.n.e. Dzieki obfitosci wystepowania, taniosci surowca, latwosci wykonania i trwalosci cegla jest powszechnie stosowana w budownictwie od starozytnosci do dzis. Uzywana glównie jako podstawowy material budowlany, ale takze w celach dekoracyjnych. Formowana mechanicznie, a niegdys recznie (tzw. palcówka). Do okladzin sciennych uzywano czesto cegly glazurowanej.
W zaleznosci od stopnia wypalenia wyróznia sie nastepujace rodzaje cegly: niedopalke, wisniówke, zendrówke i klinkier. Najstarsze obszary budownictwa ceglanego to Bliski Wschód (Mezopotamia, Egipt), Indie, Chiny, basen Morza Sródziemnego i prekolumbijska Ameryka. Od renesansu konstrukcje ceglane pokrywano warstwa tynku lub okladziny kamiennej (stosowanej takze wczesniej). W róznych okresach i rejonach rózne byly wymiary cegly.
Najstarsze cegly mialy ksztalt szescianu, w antycznym Rzymie uzywano cegiel plaskich, od sredniowiecza weszla w uzycie cegla prostopadloscienna o wymiarach okolo 26-30 cm x 12-14 cm x 8-9 cm. W przypadku cegly produkowanej od XIX w. stosunek wymiarów dluzszego boku (tzw. wozówki) do krótszego (tzw. glówki) i grubosci cegly wynosil 1:2:4; obecnie produkowana cegla ma wymiary 25 cm x 12 cm x 6 cm. Obecnie wyrabia sie takze specjalne typy cegly, np. dziurawke, sitówke, kratówke, szamotowa, cementowa czy silikatowa.
CEGLA, material bud. najczesciej w ksztalcie prostopadloscianu (zwykle 25 12 6,5 cm) wytwarzany z gliny, piasku lub innych surowców miner. , uzyskujacy wytrzymalosc mech. i odpornosc na czynniki atmosf. w wyniku wypalania (cegla ceramiczna) lub dzialania pary wodnej pod cisnieniem (cegla wapienno-piaskowa). Cegly ceramiczne produkuje sie z glin, lupków latwo topliwych oraz piasku, pelniacego funkcje srodka schudzajacego (zmniejszajacego plastycznosc). Gline po rozdrobnieniu, wymieszaniu z piaskiem i nawilzeniu przenosi sie na prase pasmowa (ceglarke), gdzie metoda ciagnienia formuje sie surowa cegle (surówke). Surówke wykonuje sie równiez przez prasowanie w formach stalowych. Surówke sie suszy, a nastepnie wypala w temp. 850-950C. Zaleznie od stopnia wypalania rozróznia sie cegly: wisniówke, niedopalke stosowana do robót podrzednych, zendrówke uzywana do budowy fundamentów i obciazonych filarów, kopcialke. Do budowy lekkich scianek dzialowych stosuje sie cegly z róznego rodzaju otworami i kanalami, np.: dziurawke - wzdluzna i poprzeczna (otwory przelotowe wzdluz lub w poprzek cegly), kratówke (kwadratowe otwory prostop. do najwiekszej scianki), sitówke (duza liczba kanalów przechodzacych przez cala grubosc cegly), trocinówke (z domieszka trocin, które spalaja sie podczas wypalania). Produkuje sie tez cegly specjalne - o duzej wytrzymalosci (np. cegla klinkierowa, ? klinkier ) lub duzej ogniotrwalosci (szamotowa). Cegly wapienno-piaskowe (sylikatowe) produkuje sie z piasku i wapna palonego; w czasie mieszania skladników doprowadza sie pare wodna powodujaca gaszenie wapna; po uformowaniu cegly umieszcza sie ja w autoklawie i poddaje dzialaniu pary wodnej. Cegla suszona byla znana juz w VIII tysiacl. p.n.e., a wypalana w IV tysiacl. p.n.e.; cegle sylikatowa zaczeto wyrabiac w koncu XIX w.