profil

Kultura i nauka w starożytnym Rzymie

poleca 50% 107 głosów

Kultura starożytnego Rzymu tworzy jedność z dorobkiem materialnym i duchowym starożytnej Grecji. Począwszy od II-I wieku p.n.e. starożytni Rzymianie czerpali z dorobku starożytnej Grecji i ulegali wpływom jej kultury.

Wyrazem owych wpływów może być uznanie przez rzymskich historyków języka greckiego za język literacki oraz włączenie nauki owego języka do kanonu edukacji wykształconych warstw społeczeństwa. Pod wpływem kontaktów z Grecją w Rzymie zapoczątkowano również twórczość pisarską, która osiągnęła apogeum w dobie upadku republiki rzymskiej i wczesnego cesarstwa (poeci: Wergiliusz, Horacy, Owidiusz; filozofowie: Seneka; historycy: Sallustiusz, Pliniusz, Tacyt, Swetoniusz; prawnicy: Cyceron).

W wyniku kontaktów z kulturą hellenistyczną nastąpił w Rzymie rozwój budownictwa. Wykorzystując nowe techniki, zapożyczone częściowo ze Wschodu (cegła, zaprawa murarska, sklepienia, kopuły), Rzymianie (począwszy od III wieku p.n.e.) rozpoczęli rozbudowę Rzymu. Do najwspanialszych osiągnięć starożytnych Rzymian w dziedzinie budownictwa zaliczyć należy: system dróg, akweduktów, czyli wodociągów sprowadzających wodę do miast, termy oraz amfiteatry.

Oryginalną zasługą Rzymian jest rozwój prawa. Prawo rzymskie zostało skodyfikowane na polecenie cesarza Justyniana w latach 528-534. Przepisy prawne stworzone przez starożytnych Rzymian stały się podstawą obecnego europejskiego systemu prawnego.

Rozwój nauki w starożytnym Rzymie był ściśle podporządkowany celom praktycznym. Działalność naukowa miała charakter opisowy i porządkujący.

Pozostałości kultury starożytnego Rzymu przetrwały długo po upadku tego państwa, np. łacina pozostawała do XVI wieku językiem dyplomacji, a do XVIII wieku językiem warstw wykształconych w Polsce i na Węgrzech.

Akwedukt w Segovia – Hiszpania
Akwedukt w Segovia – Hiszpania

Warto pamiętać

Jednym z najznakomitszych mówców i filozofów rzymskich był Marek Tuliusz Cycero (106-43 rok p.n.e.). W swych mowach politycznych bronił ustroju republikańskiego, zaś w pismach filozoficznych rozwijał zasady i idee filozofii greckiej.
Breve tempus aetatis satis longum est ad bene honestumque vivendum. (Krótki okres życia jest dostatecznie długi na to, aby żyć dobrze i uczciwie).
Właściwością człowieka jest błądzić,
głupiego w błędzie trwać.
Argumentów nie należy liczyć, lecz ważyć.
Marek Tuliusz Cycero

Pojęcia

akwedukt – wodociąg, którym sprowadzano wodę z odległych często gór do miast
łacina – język indoeuropejskich ludów Lacjum, a następnie język starożytnego Rzymu. Język ten przetrwał upadek państwa rzymskiego i stał się w średniowieczu oficjalnym językiem Kościoła chrześcijańskiego, nauki i administracji. Znaczenie języka łacińskiego w dyplomacji utrzymało się do czasów Ludwika XIV

Literatura

Mała encyklopedia kultury antycznej A-Z. Warszawa 1990.
Cz. Jędraszko: Łacina na co dzień. Warszawa 1988.

Daty

III wiek p.n.e. - początek rozbudowy Rzymu

Oś czasu

VII wiek p.n.e. - pojawienie się wielkich statków handlowych
ok. 535 p.n.e. - pierwsze przedstawienie teatralne w Grecji
478/7 p.n.e. - powstanie pierwszego Związku Morskiego(Delfijskiego)

Podoba się? Tak Nie