Nike

NIKE - bogini zwycięstwa, nieznana Homerowi, po raz pierwszy wymieniona przez Hezjoda; jako córka tytana Pallasa i Styksu, siostra Zelosa, Kratosa i Bii, wraz z nimi szanowana przez Zeusa, gdyż walczyła po stronie bogów przeciw tytanom. Jest tu jeszcze abstrakcyjnym symbolem zwycięstwa bogów. Później staje się boginią wszelkiego zwycięstwa: w bitwie, w zawodach atletycznych, konkursach muzyki, mistrzostwa w rzemiośle, piękności kobiet. Przedstawiana jako młoda kobieta ze skrzydłami, z wieńcem albo gałązką palmową w ręku; rzymskim odpowiednikiem Nike jest Viktoria.

NIKE Z DELOS - słynny posąg z okresu archaicznego, Ateny Muzeum Narodowe

NIKE Z OLIMPII - posąg Pajonisa z Mende około 420 rok. p.n.e. Pajonis w sposób mistrzowski rozwiązał problem przedstawienia bogini sfruwającej z nieba na tym arcydziele oparto większość późniejszych prób przedstawienia aniołów w locie.

NIKE APTEROS - grecka, bezskrzydła, poprawna nazwa Ateny Nike greckiej zwycięskiej.

MAŁA NIKE - wynalezienie typu małej, fruwającej Nike pozwoliło artystom na użycie jej jako atrybutu innych bogów. W tym kształcie pojawia się na rzeźbach Fidiasza ATENY PARTENOS i ZEUSA OLIMPIJSKIEGO. Arcydzieła te zaginęły, podobnie jak późniejsze malowidła Nokomachosa i Apellesa.

RELEIFY BALUSTRADY - bastionu na Akropolu, przedstawiają prawdopodobnie Nike ze świty Ateny Nike; dziś w Muzeum na Akropolu w Atenach: DWIE NIKI PROWADZĄCE KROWĘ I NIKE WIĄŻĄCĄ ROZLUŹNIONY SANDAŁ. Jej wizerunek kreśli Stanisław Wyspiański w NOCY LISTOPADOWEJ, 1, 122-130, przypisując ją, zresztą błędnie Fidiaszowi.

NIKE Z SAMORTAKI - słynny hellenistyczny posąg z 1 połowy II wieku p.n.e., Paryż, Luwr; dziś pozbawiony głowy, rąk, stopy, przedstawia boginię na dziobie okrętu.

WARSZAWSKA NIKE - poprawna nazwa Pomnika Bohaterów Warszawy z 1964 roku ze składek społecznych na polu Tetralnym. Nazwa wynikła z nieporozumienia: twórca rzeźby, Marian Konieczny, użył kryptonimu "Nike" wysyłając swój projekt na konkurs.