Charakterystyka Jacka Soplicy.

Jacek Soplica (ksiądz Robak) jest głównym bohaterem utworu Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Jest bratem Sędziego i ojcem Tadeusza.

Jacek to ubogi szlachcic zawadiaka. „I ja zawadyjaka sławny w Litwie całej” – mówi o sobie. „Kłótnik”, który dzięki odwadze i tupetowi zdobył uznanie i przyjaźń okolicznej szlachty. Nazywano go „Wojewodą”, gdyż miał duży wpływ na szlachtę. Był ceniony przez magnatów, m.in. przez Stolnika, ponieważ umiał przekonać szlachtę do swoich racji. Był to przystojny szlachcic „z wąsami od ucha do ucha”, odważny i wesoły.

Jacek to człowiek o wielkim temperamencie. Często działa w nieprzemyślany sposób (zabójstwo Stolnika). Opowiada: „Chwytam karabin Moskala, ledwiem przyłożył, prawie nie mierzył – wypala!” W życiu nie kieruje się rozumem, ale uczuciami. Targają nim silne emocje, takie jak: miłość do Ewy, nienawiść do Stolnika. Jest szlachcicem niezwykle odważnym, ale i pysznym, zarozumiałym i pewnym siebie, dlatego nie może wytrzymać lekceważenia jego starań o rękę Ewy. Jest pozbawiony patriotyzmu, nie dba o dobro ojczyzny, troszczy się tylko o własne interesy.

Ze względu na jego pozycję w polityce zwraca uwagę na niego „pierwszy pan w powiecie, bogacz i familiant” Stolnik Horeszko. Zaprasza Soplicę do zamku i liczy na jego poparcie. Jacek jest ufny i serdeczny w przyjaźni. „Stolnik zapraszał często mnie na biesiady; zdrowie moje znaszał, krzyczał nieraz, (…) że nie miał przyjaciela nad Jacka Soplicę”.

Jacek w młodości starał się o rękę córki Stolnika – Ewy. Miłość do niej została odwzajemniona. W stosunku do wybranki swojego serca był czuły, subtelny, wrażliwy. Mówił o niej: „Lecz ona biedna! tak ją rodzice pieścili, słaba lękliwa! (…) Wiosenna gąsieniczka! i tak ją zagrabić, dotknąć ją zbrojną ręką – byłoby ją zabić!” Niestety, Stolnik odmówił Jackowi jej ręki, co spowodowało jego moralny upadek.

Po zamążpójściu Ewy Jacek całkiem się załamuje. Stara się przezwyciężyć uczucia panujące w jego duszy. Pragnie zapomnieć o Ewie. Jest mściwy, gdyż nie daruje Stolnikowi, że skrzywdził jego i Ewę. W końcu popada w alkoholizm. Staje się pośmiewiskiem dla szlachty. „Zemsty opętany biesem, zły, opryskliwy, znaleźć nie mogłem pociechy w niczym na świecie – i tak z grzechów w nowe grzechy… zacząłem pić”. Jest okrutny i bezwzględny wobec matki Tadeusza – doprowadza ją do śmierci. W końcu zabija Horeszkę. Cierpi z powodu nazwania go zdrajcą.

Jacek w pewnym momencie swego życia zmienia się nie do poznania, przeżywa głęboką przemianę. Jako ksiądz Robak jest cichy, rozważny i pełen pokory. Jest emisariuszem. Był więziony przez zaborców, przygotowuje powstanie na Litwie. Powściąga swój wybuchowy temperament. Imponuje opanowaniem, staje się uparty i konsekwentny, a jego działania odnoszą skutek. Staje się odpowiedzialny i opiekuńczy, chce dobrze dla Zosi i Tadeusza. Życie poświęca ojczyźnie, próbuje zjednoczyć szlachtę, aby pomóc w odzyskaniu niepodległości. Znów cieszy się szacunkiem.

Jacek Soplica jako jedyny spośród mickiewiczowskich bohaterów odnosi sukces. Dzięki temu można go uznać za bohatera reprezentatywnego dla losu patriotów Polski porozbiorowej.