Diagnostyka społeczna i pedagogiczna

Diagnostyka społeczna i pedagogiczna

Diagnoza dziecka krzywdzonego:

Każde dziecko potrzebuje bezpiecznego domu i kochających rodziców, którzy w trudnej sytuacji pomogą, przygotują do samodzielnego życia, zaspokajając jego potrzeby. W rodzinie dysfunkcjonalnej domownicy domownicy przeżywają koszmar wzajemnych pretensji, napięć konfliktów, a ich ofiarą najczęściej jest dziecko. Sfrustrowani rodzice nie umieją poradzić sobie ze swoimi problemami dopuszczając się wobec swoich dzieci krzywdzenia fizycznego, częściej psychicznego, a niekiedy wykorzystywania seksualnego dziecka bądź zaniedbują swe dzieci, składając na nie własne obowiązki opiekowania się młodszym rodzeństwem pozbawiając je tym samym dzieciństwa i radosnych przeżyć z tego okresu.

Formy traumatycznego krzywdzenia dzieci:
- przemoc fizyczna
- p. psychiczna
- p. seksualna
- zaniedbanie.
Przemoc fizyczna wobec dziecka
Obejmuje ona zachowanie, mogące przybierać formę czynną lub bierną. Czynne formy przemocy fizycznej to przede wszystkim bicie.
Przemoc emocjonalna:
Jest to najczęściej występująca przemoc, polegająca na niszczeniu słowem, poprzez używanie obraźliwych określeń, upokarzających uwag, stosowania nadmiernych wymagań. Negatywne komunikaty, często powtarzane dziecku stają się „samo spełniającym się proroctwem”.
Przemoc seksualna:
Wiele przypadków takich zachowań zdarza się w rodzinie, a sprawcami bywają rodzice, krewni lub przyjaciele rodziny, domu
Zaniedbanie:
Ten rodzaj krzywdzenia polega głównie na niezaspokajaniu potrzeb dziecka i może się przejawić od niewłaściwego odżywiania dziecka po porzucenie go.

Korczak
Lekarz, pedagog. Zbieranie informacji o dziecku dla Korczaka to jest poznawanie dzieci i obserwowanie ich jak najdokładniej. Dokumentuje wszystko, to co umknie jest podstawą błędu, Korczak jako lekarz naciskał na fizyczną sferę. Uważał, że zdrowe zadbane dziecko ma podstawę dobrze funkcjonować.
Umiętności:
- widzenia
- mówienia
- wnioskowania
- badania (Korczaka)

Diagnoza indywidualnego przypadku:

Metoda ta została zapoczątkowana w latach 20-tych XXw. W Stanach Zjednoczonych przez Mary Richmod i stała się początkiem zmian udzielania pomocy zagrożonym lub wykolejonym. Rozpoznanie przyczyn trudności oraz umiejętności postępowania, wyprowadzając jednostkę z trudności, stał się punktem wyjścia do opracowania teorii pracy socjalnej nad indywidualnym przypadkiem. W metodzie tej chodzi nie tylko o poradę, konkretną pomoc materialną, moralne wsparcie. Celem jej jest dążenie do wypracowania wspólnie z daną jednostką możliwie optymalnych dla niej warunków rozwojowych. Kształtowanie społeczne osobowości, korektę zaburzeń.
Amerykańska koncepcja koncentrowała się na psychoterapii, tzn. że warunkiem wyjścia człowieka z sytuacji kryzysowej jest wszechstronne rozpoznanie jej przyczyn, pomoc obejmującą środki materialne, jego psychicznej zaradności wiary we własne siły i możliwości.
W Polsce metodą indywidualnych przypadków zapoczątkowały: Halina Radlińska w pedagogice społecznej i Maria Grzegorzewska w pedagogice specjalnej.
leksander Kamiński A
Zalicza metodę indywidualnych przypadków do metod jakościowych, twierdzi, że metoda jest sztuką, w której wiedza życiowa i nauka są użyte w celu zmobilizowania sił w jednostce. Kamiński twierdzi, że przedmiotem tej metody powinny być nie tylko osoby dotknięte przez los (biedni, niezaradni, wykolejeni), ale także jednostki potrzebujące porady, doraźnego wsparcia w kryzysowej sytuacji.
Diagnoza pedagogiczna indywidualnego przypadku ujmowana jest zawsze w kontekście środowiskowym. Społeczne uwarunkowania losów jednostek znajdują się w ich najbliższym środowisku, głównie w rodzinie, szkole, grupie koleżeńskiej, miejscu pracy, miejscu zamieszkania.
Cele:
Podstawowym celem tej metody jest możliwe pełne poznanie i ocena rozwoju jednostki, aktualnego poziomu tego rozwoju i podejście odpowiedniego działania wzmagającego , jeśli się nie stwierdza określonych zaburzeń.
Czynności w metodzie indywidualnego przypadku:
Przygotowawcze, prawidłowe postawienie problemów i hipotez, opracowanie szczegółowego planu badań i dobór odpowiednich metod i technik badawczych, analizę i interpretację zebranego materiału.
Etapy w diagnozie indywidualnego przypadku:
„case study”- badanie indywidualnego przypadku,
„cosework”- prace z indywidualnym przypadkiem,
„case management”- cały system
Zasady pracownika prowadzącego:
- akceptacja jednostki takiej jaka jest,
- wiara w jednostkę,
- pomoc jednostce w dostrzeganiu tego co wartościowe w niej i u jej bliskich,
- powodzenie diagnostyczne i rewalidacyjne zależą od życzliwości pomiędzy prowadzącym, a jednostką
- chęć i umięjętność słuchania wypowiedzi jednostki
- zmieżanie do takiego nastawienia jednostki, aby zapragnęła sama skorygować swoje życie.
Zasady akceptacji:
- zasadę samoświadomości- umiejętności oddzielania pomocy potrzebującemu od osobistych preferencji i upodobań.
- zasadę komunikacji- uczestnicy procesu pomocy mają prawo się ze sobą nie zgadzać, lecz musza nawzajem rozumieć swoje intencje wypowiedzi,
- zasadę indualizacji- polegającą na zrozumieniu specyfiki sytuacji danego człowieka
- zasadę uczestnictwa- podopieczny musi od sanego początku aktywnie i świadomie uczestniczyć w proceśie działania korygującym i naprawczym
- zasadę zaufania i poszanowania prywatności.
Techniki do metody indywidualnego przypadku:
- wywiad środowiskowy,
- obserwacja uczestnicząca,
- analiza dokumentów osobistych,
- analiza wywiadów.

Błędy w diagnostyce:

1. Błędy rozumienia:
- wnioskowanie z niedostatecznej liczby przesłanek,
- błąd fałszywej przyczyny,
2. Błędy antrybucji
- znaczenie wąskie- polegające na przypisywaniu zjawiskom cech , których nie posiadają.
- znaczenie szerokie- odmawia się zjawiskom cech które posiadają
3. Błąd schematyczności
4. Błąd pomieszania
5. Błędy techniczne (E. Mazurkiewicz)
- metody stawiania diagnoz
- właściwości diagnoz
- właściwości badawcze:
skrajny empiryzm, subiektywizm, postawa genetyczna, kultura pedagogiczna badacza.
a) skrajny empiryzm- polega na skrajnym stawianiu diagnoz za pomocą narzędzi diagnostycznych,
b) subiektywizm- stereotypy, uprzedzenia odnośnie naszego wyboru i zawodu oraz problemów wynikających z niego.
6. Błędy etyczne- pedagodzy błędnie interpretuję zakres tajemnicy zawodowej , zawężenie jej zakresu
7. Błąd żądania informacji w sytuacjach, kiedy badany czuje się niepewnie , zakłopotany.
8. Przeprowadzenie badań w sytuacji przymusowych- przymus jest jawny
9. Stosowanie wywiadu w błędnej sytuacji.
10. Stosowanie zasady pozornej anonimowości- kto jest autorem wypowiedzi
11. Stosowanie kwestionariuszy, ankiet wywołujących uboczne skutki.
12. Nie zużytkowanie całego materiału dla dobra badanych- badany musi wiedzieć do czego służy.

W skład rozwoju diagnozy wchodzi 5 aspektów diagnoz:
1) identyfikacyjny
2) genetyczny
3) fazy (diagnoza, stadium zjawiska)
4) celowościowa (jakie znaczenia mają objawy)
5) prognoza (co będzie ze zjawiskiem co się z nim stanie)

Diagnoza- wg Ziemskiego to rozpoznanie istoty, stanu rzeczy na podstawie jego cech czyli objawów w oparciu o znajomości, prawidłowości panujących w danej dziedzinie, to rozpoznanie badanego stanu rzeczy przez zaliczenie go do danego typu lub gatunku przez przyczynowe i celowościowe jego wyjaśnienie, określenie fazy obecnej i przewidywanie dalszego rozwoju.
Typy diagnoz:
- diagnoza indywidualnego przypadku,
- diagnoza grupy
- diagnoza środowiskowa
- diagnoza teoretyczna
Etapy diagnozy:
- opis i wyjaśnienie
- wartościowanie i ocena
- decyzja
Cechy diagnozy:
- własność (charakteryzująca rzecz w sensie materialnym)
- właściwość (coś specyficznego)
- cecha

Uporządkowanie cech wg Ziemskiego
cechy stałe cechy niestałe
cechy ewalucyjne przypadkowe
cechy dynamiczne statyczne
cechy typowe nietypowe
cechy istotne nieistotne
cechy podstawowe pochodne
cechy znamienne nieznamienne

Diagnoza społeczna (Diagnoza środowiskowa)

Za pomocą wywiadu środowiskowego pracownik socjalny wnioskuje o pomoc. Idzie do rodziny, która boryka się z jakimś problemem bada możliwość wyjścia z problemów. Ten plan pomocy może się zmienić w zależności od rodziny, tzn. czy wyrażają chęć wyjścia z problemów.