Konfederacja targowicka

Konfederacja Targowicka

Przywódcy stronnictwa hetmańskiego:
 Seweryn Rzewuski
 Ksawery Branicki
 Sczęsny Potocki
zawiedzeni w swych rachubach politycznych udali się na emigrację do Rosji. W Petersburgu z Katarzyną II ułożyli plan obalenia konstytucji i przywrócenia dawnego ustroju w Polsce. W 1792 r. spisali tam akt konfederacji, który następnie ogłosili w Targowicach. Akt konfederacji głosił, że spisek w Polsce obalił podstawowe prawa Rzeczpospolitej, co miało skłonić i skłoniło obywateli do zwrócenia się o pomoc do cesarzowej Rosji.
Katarzyna II, jako sojuszniczka targowiczan, wysłała do Polski 100 tysięczna armię. Na Ukrainie, zastąpiły jej drogę wojska dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego, który w bitwie pod Zieleńcami (1792r.) pokonał oddziały rosyjskie.
Mimo tego sukcesu liczebna i strategiczna przewaga była po stronie Rosjan. Na ich rzecz stanęła także słabość króla, który nie wierzył w powodzenie oporu. W miesiąc po bitwie Stanisław August podjął decyzję o przystąpieniu do konfederacji targowickiej. Władzę w pokonanej Polsce przejęli przywódcy konfederacji targowickiej. Odsunęli oni Stanisława Augusta od wpływu na przebieg wydarzeń i przystąpili do odwoływania zmian wprowadzonych przez Konstytucję 3 maja. Rzeczpospolita pogrążyła się w gospodarczym i politycznym chaosie. Część społeczeństwa stosowała opór, a część korzystając z protekcji rosyjskiej, szybko się wzbogacała. Nieudolność targowiczan i kłótnie pomiędzy hetmanami przekonały wkrótce cesarzową, że nie można liczyć na utrzymanie przy ich pomocy spokoju w Polsce. Zgodziła się więc z sugestie dyplomacji pruskiej, która nakłaniała ją do dokonania kolejnego rozbioru.

2 Rozbiór Polski

władcy ościennych państw zadecydowali o drugim rozbiorze Polski. Austria zaangażowana w wojnę z rewolucyjną Francją, nie wzięła w tym udziału. Jako uzasadnienie rozbioru podano szerzenie się w Rzeczpospolitej „zarazy jakobińskiej”.
Prusy zajęły: Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze, Gdańsk, Toruń - 58 tys. km2
Rosja zajęła: Białoruś, Wołyń, Podole, Ukrainę - 250 tys. km2
Okrojona Polska liczyła po rozbiorach zaledwie ok. 4mln ludności.
We wrześniu 1793 r. odbył się w Grodnie ostatni w dziejach Rzeczpospolitej sejm. Sejm rozwiązał konfederację targowicką.