Pozytywista czy jednak romantyk? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie na temat Wokulskiego

Stanisław Wokulski to główny bohater powieści Bolesława Prusa pt. "Lalka".

Dorosły już mężczyzna jest wywodził się z zubożałej rodziny szlacheckiej. Od lat młodzieńczych Wokulski był zmuszony przez ojca do pracy. Pracował w winiarni u Hopfera, a jednocześnie uczył się w Szkole Przygotowawczej.Naukę przerwał udział w powstaniu styczniowym, po którym zesłano go na Syberię. Po powrocie do Polski zatrudnił się w sklepie u Mincla, a po jego śmierci ożenił się z wdową Minclową, aby odziedziczyć po niej sklep. Gdy jego żona zmarła odziedziczył po niej majątek, który umiejętnie pomnożył. W jego mniemaniu pieniądze miały mu służyć do zdobycia serca Izabeli Łęckiej. Więc zadając sobie pytanie; "Pozytywista czy jednak romantyk?" czy odpowiedź będzie jednoznaczna?

Pozytywistyczny aspekt osobowości Wokulskiego wyraża się poprzez jego fascynację naukami przyrodniczymi, ideą postępu i wynalazkami. Wokulski jest niespełnionym naukowcem, stąd jego zainteresowanie ludźmi oddanymi nauce, takimi jak profesor Geist czy Julian Ochocki. Część jego pieniędzy przeznacza na książki, ponieważ lubił się dokształcać. Bohater to zdolny, bardzo inteligentny i niezwykle ambitny człowiek, czego dowodzą jego liczne sukcesy, które osiąga niemal na każdym możliwym polu.Jego niezwykłą pracowitość autor przedstawia w postaci czerwonych rąk, które są pozostałością po przymusowym wyjeździe na Syberię. Tam również został doceniony jako wspaniały naukowiec. Wokulski cały czas dążył do wyznaczonych celów i w szybkim czasie robi postępy. Rozbudowa sklepu oraz założenie spółki, która miała wspomóc handel ze Wschodem świadczyło o jego kreatywnym i praktycznym myśleniu. Wokulski swoje pozytywistyczne poglądy przejawia podczas wyjazdu do stolicy Francji. Przenośnia, której używa porównując Paryż do sprawnego organizmu, jest odnośnikiem do założeń pozytywizmu, którego głównym hasłem, była praca organiczna.Wokulski wyraźnie zazdrości i podziwia postawę francuzów, którzy wydają się być szczęśliwi, głosząc swoją wolną wolę i jednocześnie pracując tworząc. Wokulski jest zwolennikiem na wskroś nowoczesnych poglądów w kwestiach emancypacji kobiet, asymilacji Żydów, rozwoju społeczeństwa i dostępu do edukacji, a świadczy o tym jego tolerancja i zaufanie wobec Szlangbauma. Jedynym kryterium oceny ludzi są dla niego:uczciwość, rzetelność i pracowitość.Dostrzega wagę równomiernego rozwoju wszystkich warstw społecznych dla przyszłych losów Polski.

Jednocześnie Stanisław, pomimo swojego zafascynowania nauką, nie potrafi być obojętny wobec ojczyzny i postanawia wziąć udział w powstaniu styczniowym. Był bardzo oddany i starał się pomagać uboższym. Wokulski dobrze wie, że jest bogatym człowiekiem, a jego majątek daje mu władzę i stanowi przepustkę do arystokratycznego świata. Pozostaje jednak wiernym i oddanym przyjacielem, o czym świadczy fakt, że przy przeprowadzce do nowego sklepu urządza pokój Rzeckiego w identyczny sposób jak jego poprzednie mieszkanie.Po powrocie do kraju, doznaje niezwykłego uczucia do Izabeli Łęckiej. Idealizował wybrankę, był ślepy na jej wszystkie wady. Wszelkie swoje działania podporządkowywał jednemu celowi – zdobyciu ukochanej.Miota się pomiędzy karierą naukowca, która od zawsze go fascynowała i dawała mu poczucie spełnienia oraz samorealizacji, a miłością do Izabeli. Nie rozumie jednak kobiet jako ogółu i nie jest w stanie pojąć ich prawdziwej natury. Zanim poznał Izabelę, nie interesował się nimi w ogóle i ignorował zaloty ze strony wielu kobiet, które były nim zainteresowane.Prawdziwe szczęście dają mu jedynie pozytywne reakcje bohaterki na jego zaloty bądź też nauka i wynalazki, jednak z nich rezygnuje na rzecz uczucia do Łęckiej.
.Ale pomimo zgody ukochanej na małżeństwo nie zdobywa szczęścia, zdradzony, a emocje, które go w tamtym momencie przepełniały prowadzą do próby samobójczej.O jego wrażliwości i głębi psychologicznej świadczy zdolność do uniesień emocjonalnych i przemyśleń społecznych, politycznych oraz historycznych. Wokulski często zastanawia się nad własnym życiem i celowością ludzkiej egzystencji. Odczuwa poczucie wewnętrznej pustki, rozmyśla nad otaczającym go światem, diagnozuje stan polskiego społeczeństwa i potrafi dokładnie analizować rzeczywistość, czego najlepszy dowód daje podczas pobytu w Paryżu. Na końcu postać znika, ponosi klęskę w sferze miłosnej, co dało mu do zrozumienia, że to pora uciec. Niestety nie przedstawiono nam dalszych losów bohatera, a ta nutka tajemniczości jest przejawem cech romantyzmu.

Podsumowują Stanisława Wokulskiego uważam, że jest to postać, której ciężko przypisać jedną z łatek przedstawionych w pytaniu. Bohater w całym swoim życiu przechodzi wiele zmian, cechuje się skomplikowaną konstrukcją psychologiczną i posiada wiele, często wykluczających się twarzy oraz kilka różnych tożsamości. Wokulski to człowiek z pogranicza epok, który nie pasuje ani do romantyzmu, ani do pozytywizmu. Na tle innych osobowości literackich jest niepowtarzalnym i fascynującym bohaterem, u którego można dopatrywać się wielu wad i zalet.