"Impresja, Wschód słońca" - opis obrazu

„Impresja, wschód słońca” to najbardziej znany obraz pędzla Claude`a Moneta. Od nazwy tego dzieła powstał nowy nurt w malarstwie – impresjonizm. Obraz ten został namalowany w 1872 r. techniką olejną na płótnie o wymiarach 48×63 cm. Można go zobaczyć w paryskim muzeum malarstwa impresjonistycznego – Musée Marmottan Monet.

Dzieło to po raz pierwszy pokazano na wystawie w 1874 r. w Atelier Nadara. Niestety obraz Moneta nie otrzymał uznania ze strony krytyka Louisa Leroy`a, który określił całą wystawę jako „Wystawa Impresjonistów”, nadając w ten sposób nazwę nowemu nurtowi w sztuce.

Jedną z inspiracji do powstania „Impresji, wschodu słońca” pędzla Claude`a Moneta były japońskie drzeworyty, modne w tamtym okresie.

„Impresja, wschód słońca” przedstawia zatokę portową we francuskim mieście Le Hevre. Monet ukazał zasnuty poranną mgłą port z lekko przebijającym się i wschodzącym słońcem. Na pierwszym planie widać ciemne sylwetki dwóch rybackich łodzi, które wypływają na poranny połów. W jednej z łódek można dostrzec siedzące w niej osoby. W oddali natomiast zostały ukazane wyrastające na tle nieba maszty przycumowanych okrętów i dźwigi portowe. Najbardziej przykuwającym uwagę punktem na obrazie jest pomarańczowa kula słońca rzucająca na wodę swoje odbicie. W wodzie odbijają się także znajdujące się w porcie statki oraz refleksy promieni słońca układające się zygzakiem wzdłuż linii prostej, które pełnią jednocześnie funkcję pionowej osi kompozycji obrazu.

Ten dający początek impresjonizmowi obraz posiada najistotniejsze cechy tego rodzaju malarstwa, czyli uchwycenie pejzażu w szczególnej chwili, otwartość kompozycji, nakładanie obok siebie zlewających się plam czystego koloru, wybranie natury jako motywu przewodniego dzieła i tworzenie w plenerze ze względu na potrzebę wykorzystania naturalnego oświetlenia. Woda ukazana na „Impresji, wschodzie słońca” wydaje się migotać oraz mienić różnobarwnymi refleksami, zaś wschodzące słońce zaciera kontury.

Celem Moneta nie było wierne oddanie detali, ale utrwalenie na płótnie ulotności chwili, w tym przypadku – niezwykłego oświetlenia portu o świcie. Dlatego też artysta posłużył się tu szkicową, ujednolicającą techniką malowania, swobodnie kładąc pędzlem plamy barwne. Monet skupił się na kilku głównych kolorach: pomarańczowym, czarnym, żółtym, zielonym, niebieskim i szarym. Barwy te wydają się zmieniać pod wpływem światła.

Technika rozmytych i zlewających się ze sobą plam barwnych dała efekt niezwykłej gry świateł oraz kolorów. Monet analizując współzależność światła i koloru, wprowadził do malarstwa zasadę dywizjonizmu oraz ograniczenia palety kolorystycznej do barw widma słonecznego. Jednocześnie skupiał się on na zacieraniu konturów, tworząc na wpół abstrakcyjne formy, które składały się z drobnych barwnych plam. Tego rodzaju sposób używania kolorów oraz ich nanoszenie na płótno stało się wyznacznikiem impresjonizmu w sztuce.