W języku niemieckim wyróżniamy trzy rodzaje przeczeń: nein, kein, nicht, których polskim odpowiednikiem jest słowo nie.
• nein odnosi się do treści całego zdania i występuje
– samodzielnie
– przed zdaniem, które zaprzecza
Gehst du mit ins Kino?
Nein./
Nein, ich gehe nicht mit.
• kein stosujemy
– gdy w pytaniu przed rzeczownikiem występuje rodzajnik nieokreślony
Hast du eine Katze?
Nein, ich habe keine Katze.
– w liczbie mnogiej przed rzeczownikiem bez rodzajnika
Gibt es hier Blumen?
Ich weiß es nicht. Ich sehe keine Blumen.
– przed rzeczownikami materiałowymi
Trinkt ihr Tee?
Nein, wir trinken keinen Tee.
• nicht występuje
– po czasowniku (gdy odnosi się do całego zdania)
Ist Karen da?
Nein, sie ist nicht da.
– na końcu zdania lub przed drugą częścią orzeczenia (imiesłowem, bezokolicznikiem)
Er hat mich nicht angerufen.
Das Kind will heute nicht schlafen.
– przed innymi wyrazami, które chcemy zaprzeczyć
Ich war nicht heute im Kino, sondern gestern.
(Nie byłem dzisiaj w kinie tylko wczoraj.)
Ich war heute nicht im Kino, sondern im Café.
(Nie byłem dzisiaj w kinie tylko w kawiarni.)
Inne wyrazy oznaczające negację:
alles (wszystko) etwas (coś) nichts (nic)
- Hast du etwas zu verkaufen?
- Nein, ich habe nichts
jemand (ktoś) niemand, keiner (nikt)
- Ist jemand hier?
- Nein, niemand ist hier.
immer (zawsze) nie, niemals (nigdy)
Gabi geht nie ins Schwimmbad.
überall (wszędzie) nirgends (nigdzie)
Bernd hat überall nach seinem Autoschlüssel gesucht, aber er hat ihn nirgends / nirgendwo gefunden.
irgendwo (gdzieś) nirgendwo (nigdzie)
auf jeden Fall (na wszelki wypadek) keinesfalls (w żadnym wypadku)
Du musst sie auf jeden Fall anrufen
noch (jeszcze) nicht mehr / kein ... mehr (już nie)
Nico arbeitet hier nicht mehr.
Wir haben keine Tomaten mehr.
schon (już) noch nicht (jeszcze nie)
Warst du schon beim Arzt?
Nein, noch nicht.