profil

Samotność

poleca 29% 21 głosów

Aż zobaczyli ilu ich, poczuli siłę i czas,
I z pieśnią, że już blisko świt szli ulicami miast;
Zwalali pomniki i rwali bruk – Ten z nami! Ten przeciw nam!
Kto sam – ten nasz najgorszy wróg!
A śpiewak właśnie był sam.

Patrzył na równy tłumów marsz
Milczał wsłuchany w kroków huk,
A
mury rosły, rosły, rosły,
Łańcuch kołysał się u nóg.

(Jacek Kaczmarski, Mury)

Samotność – cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi?
Gdzie człowiek, co z mej pieśni całą myśl wysłucha,
Obejmie okiem wszystkie promienie jej ducha?
Nieszczęsny, kto dla ludzi głos i język trudzi

(Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III)

I ci, ginący, samotni,
Już zapomniani od świata
Język nasz stał się im obcy
Jak język dawnej planety.

(Czesław Miłosz, Campo di Fiori)

Nie ja zrobiłam
swoje ciało.
Donaszam łachy po rodzinie,
obcy mózg, owoc przypadku, włosy
obcy mózg, owoc przypadku, włosy
po babce, nos
zlepiony z kilku umarłych nosów.
Co mnie łączy z tym wszystkim?
Co mnie łączy z tobą, który lubisz
moje kolano, cóż ja
mam wspólnego ze swoim kolanem?

(Anna Świrszczyńska, Grube jelito)

Samotność jest ulubionym tematem epoki romantyzmu. Inaczej pojmowana, staje się też gorącym tematem współczesności.

poleca b/d

Samotność nieszczęśliwego kochanka/kochanki

N ajwięcej słów o samotności wypowiadają chyba nieszczęśliwie zakochani, porzuceni, opuszczeni, zdradzeni ludzie i ci, którzy stracili ukochaną istotę. Samotny jest odrzucony przez żonę innego Werter ( Cierpienia młodego Wertera Goethego). Samotny jest także podmiot liryczny mówiący w wierszu Adama Mickiewicza: Niewdzięczna! Gdy ja dzisiaj, w tych podniebnych górach Spadający w otchłanie i niknący w chmurach, Wstrzymuję krok, wiecznymi utrudzony lody, I oczy przecierając z lejącej się...

poleca 34% 3 głosy

Samotność buntownika

Wielu nieszczęśliwych kochanków zabija się, wielu znajduje sobie szczytne cele. W III części Dziadów „kochanek Maryli” staje się „kochankiem ojczyzny”, z nieszczęśliwie zakochanego młodzieńca przeradza się w buntownika i bojownika o wolność kraju (badacze literatury nie są zgodni, czy Gustaw z IV części Dziadów i Gustaw-Konrad to ta sama, czy tylko podobna postać o tak samo zawikłanej romantycznej biografii, faktem jednak pozostaje, że bohater III części dramatu przechodzi wewnętrzną...

poleca b/d

Samotność mściciela

Samotni są też mściciele, np. Giaur – tytułowy bohater powieści poetyckiej Byrona, który musi być sam, by dokonać zemsty za zabicie Leili, a potem trzymać w ukryciu swą zbrodnię i pokutować za nią. Samotny jest też Hamlet– bohater największej tragedii wszech czasów, napisanej przez Williama Szekspira,pragnący pomścić podstępnie zabitego ojca. Konieczność ciągłego spiskowania pociąga za sobą konieczność odgrodzenia się nawet od kochanych istot (matki, Ofelii) i od wrogów (Klaudiusz, jego...

poleca b/d

Samotność tyrana

Samotny pozostaje w swych poczynaniach tyran Klaudiusz żyjący w ciągłym niepokoju. Mając świadomość, że jest winien zbrodni, a Hamlet depcze mu po piętach, musi przy innych robić dobrą minę do złej gry, za plecami snując intrygi: wysyła Hamleta w podróż, potajemnie pisząc list do innego władcy, by go zgładził, gdy podstęp jednak się nie udaje i Hamlet wraca, próbuje w inny sposób zamordować księcia (trucizna). Podobnie samotny jest Kreon, wydający wyrok na Antygonę. Ma przeciwko sobie syna i...

poleca 23% 9 głosów

Samotność zbrodniarza

Samotność jest także konsekwencją każdej zbrodni. Samotna jest Balladyna,bohaterka dramatu Juliusza Słowackiego, przez pewien czas tylko sprzymierzona w swych zbrodniczych działaniach z Kostrynem, samotna jest pani, która zabiła pana z ballady Mickiewicza Lilije , samotni są Makbet i jego żona winni zbrodni królobójstwa, a potem kolejnych, będących jej konsekwencją. Ich chwilowymi powiernikami bywają pustelnicy, Makbeta wspiera żona, jednakże ostatecznie każdy z bohaterów pozostaje sam ze...

poleca 32% 25 głosów

Samotność chorego

Odrębnym rodzajem samotności jest samotność człowieka chorego. Wyizolowany,cierpiący, często odrzucony przez społeczeństwo sam musi radzić sobie ze swoim cierpieniem, niepełnosprawnością, a niekiedy i z poczuciem ciągłego zagrożenia śmiercią. Taką postacią jest Hiob, a także bohater opowiadania Wieża Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, trędowaty Lebbroso, czy chory na AIDS bohater filmu Filadelfia oraz stający w obliczu epidemii dżumy mieszkańcy odizolowanego od świata Oranu ( Dżuma Alberta...

poleca 15% 7 głosów

Samotność napiętnowanego, obcego

Jeszcze innym rodzajem odrębności jest poczucie opuszczenia związane z przynależnością do jakiejś narodowości, rasy czy związane z wyznawaniem religii. Napiętnowani są chrześcijanie w starożytnym Rzymie ( Quo vadis ), Żydzi w dobie faszystowskiego totalitaryzmu (filmy Europa, Europa , Jeszcze tylko ten las , Lista Schindlera , powieść Początek , pamiętnik Pianista czy wspomnienia Dziewczynka w czerwonym płaszczyku ), napiętnowani są także Niemcy w powojennym Gdańsku ( Hanemann...

poleca b/d

Samotność emigranta

Takim napiętnowanym lub nawet nienapiętnowanym, ale wyobcowanymi przez to samotnym bywa emigrant. Rozterki romantycznego emigranta dokumentuje np. słynny Hymn Juliusza Słowackiego. O biedzie emigrantów i ich żałosnej śmierci bez godnego pogrzebu traktuje inny wiersz tego poety– Pogrzeb kapitana Meyznera . Rozterki współczesnych emigrantów, nie mogących się odnaleźć w świecie Europy Zachodniej czy Ameryki,oddaje np. tom wierszy Stanisława Barańczaka Widokówka z tego świata , sztuka...

poleca 45% 9 głosów

Samotność poety

Warto też wspomnieć o samotności twórcy. Już sam zawód artysty pociąga za sobą konieczność izolowania się i znoszenia samotnej twórczej męki. Przyczyną samotności jest geniusz, ale i niejednokrotnie szczególna misja twórcy, np. Gustaw-Konrad jest bezwzględnie samotny w swej walce toczonej z Bogiem o szczęście narodu. Samotna jednostka, samotny geniusz bierze na siebie odpowiedzialność za cały naród i bez współpracy z nim, jako osoba sprawująca rząd dusz chce osiągnąć swój cel:...

poleca 50% 4 głosy

Samotność geniusza

Istotną cechą śpiewaka, barda, wieszcza (z Murów czy Wielkiej Improwizacji ) jest geniusz. Ów geniusz porywa tłumy, ale i odcina wybitną jednostkę od szarej gawiedzi.O samotności niepokornego geniusza, stworzonego do wyższych celów, łamiącego ko nwencje społeczne pisali, na przekór filistrom, symboliści francuscy czy twórcy młodopolscy, eksponując jego samotność i talent, ale także jego nieprzystawalność do społecznych wzorców, okupioną cierpieniem; wolność, niejednokrotnie okupioną...

poleca b/d

Samotność twórcy niezrozumianego

Odrębne zagadnienie stanowi samotność twórcy nierozumianego przez swych współczesnych, np. poety niepoczytnego, niepopularnego, liczącego na zainteresowanie, podziw i zrozumienie przyszłych pokoleń. O takiej sytuacji pisze Cyprian Kamil Norwid: Piszę – ot! czasem... piszę n a  B a b i l o n D o  J e r u z a l e m – i dochodzą listy. To zaś mi mniejsza, czy bywam omylon Albo nie?... piszę – pamiętnik artysty, Ogryzmolony i w siebie pochylon –Obłędny!... ależ – wielce rzeczywisty!...

poleca 47% 13 głosów

Samotność umierającego

Szczególny rodzaj samotności to samotność umierających. O niej traktuje wiele dzieł, np. genialna sztuka Dowcip Margaret Edson, mówiąca o odchodzeniu chłodnej, surowej profesor umierającej na raka. Samotność umierającego pokazał też w swoim filmie Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową Krzysztof Zanussi. Upokorzenia, strachu, cierpienia umierających nie jest w stanie podzielić nikt. W znanym wierszu Campo di Fiori Czesław Miłosz– ukazując iskry i strzępy ubrań,...

poleca 78% 9 głosów

Samotność wobec Boga

Człowiek jest samotny także w swym oczekiwaniu na odzew Boga na jego modlitwy – zdają się mówić liczni twórcy. Dramat Samuela Becketta Czekając na Godota jest obrazem niezwykłej samotności ludzi, którzy oczekują na tytułowego Godota (przyjaciela? Boga? czy raczej bożka? – na co wskazywałoby tłumaczenie wyrazu). Na odzew Boga bezskutecznie czekają też Konrad z III części Dziadów czy bohater liryczny Kasprowicza z Hymnów , także złakniony kontaktu z Bogiem mówiący w wierszu Kazimierza...

poleca 20% 10 głosów

Samotność starej kobiety

Ważnym tematem tekstów kultury jest też samotność ludzi starych, często obłąkanych, żyjących we własnym, zamkniętym świecie, bez miłości i zainteresowania innych. Warto tu wspomnieć film Wożąc panią Daisy czy poezję Anny Świrszczyńskiej, w której akcentowana jest samotność starych kobiet, pogardzanych przez społeczeństwo, niekochanych, brzydkich, traktowanych z odrazą: Udręczona ż ądzą i szaleństwem chodzi po plantach stara Ofelia. Rozpuściła swe włosy, Kto zechce pokochać starą...

poleca 90% 10 głosów

Samotność kochanków

Zaskakujący aspekt samotności odkrywa Świrszczyńska w wierszach o miłości. Kreowani przez nią kochankowie są potwornie samotni, nieustannie rywalizują ze sobą, zdradzają się i ranią. Nawet akt miłosny jest próbą sił: Kochamy się Jak dwa drapieżne ptaki W gnieździe chwili Elektrycznej. Kochamy się Milcząc. (Anna Świrszczyńska, Jak język dzikiego kota ) Podobnie jest w wierszach Kochanków dzieli miłość , Bardzo smutna rozmowa nocą , Suka . Motyw obcości kochanków, a nawet...

poleca 71% 17 głosów

Samotność w świecie współczesnym

We współczesnych tekstach kultury samotność pojawia się w nowych, zaskakujących kontekstach: pracoholizmu, uzależnienia od komputera, anonimowości w Internecie oraz strachu przed miłością (zjawisko tzw. singli). Warto przywołać głośną polską powieść Janusza Wiśniewskiego Samotność w sieci czy zachodnie kultowe teksty Douglasa Couplanda ( Poddani Microsoftu ), traktujące o ludziach uzależnionych od pracy i komputera, którym nie starcza już czasu na normalne życie: miłość, przyjaźń,...

Podoba się? Tak Nie