Zinterpretuj wiersz J. A. Morsztyna „Do trupa’’ w kontekście konceptyzmu barokowego i poetyki tego okresu

Poetyka doby baroku była dość niejednolita pod względem tematyki. Przeplatały się wtedy bowiem różne nurty począwszy od metafizycznego poprzez sarmacki na dworskim kończąc. Przypadająca w tym okresie kontrreformacja ograniczyła możliwości tamtejszych twórców dlatego modnym stał się neutralny motyw miłości. Jeden z najwybitniejszych poetów polskiego baroku J. A. Morsztyn autor wielu tworów poświęconych tej tematyce w tym m.in. sonetu ?Do trupa?, w którym zestawił człowieka zakochanego z nieczułym i obojętnym na świat trupem. Gatunek , jakim jest kunsztowny w formie sonet, świadczy o artyzmie autora i wpisuje się w barokową manierę przewagi kunsztownej formy nad błahą treścią. Dwie pierwsze czterowersowe zwrotki mają charakter opisowy- poeta ukazuje podobieństwa nieszczęśliwie zakochanego do trupa. Podmiot stwierdza , że obaj nie żyją: ? Leżysz zabity i jam też zabity
Ty- strzałą śmierci, ja ? strzałą miłości?
Ponadto obydwaj są bladzi : ? Ty krwie , ja w sobie nie mam rumianości? i są niejako wtrąceni w ciemność, o czym świadczą słowa: ? Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty, Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności?
Tak więc osobą mówiącą jest człowiek zakochany, pochłonięty miłością, która nie pozwala mu racjonalnie postrzegać świata, rozpala w nim namiętności, burząc dotychczasowy spokój. Nie potrafi poradzić sobie z jej potęgą i zadaje sobie sprawę, że nie potrafi się jej oprzeć. Adresat wypowiedzi , leżąc na kościelnym katafalku jest bierny wobec tego co się wokół niego dzieje, skazany na innych, którzy narzucają mu swoją wolę, czego symbolem są związane ręce.
Druga część sonetu ukazuje różnice między podmiotem a trupem. Okazuje się , że trup milczy, a podmiot ? kwili?, trup nic nie czuje, a nieszczęśliwie zakochany ? cierpi ból srodze? i płonie wewnętrznym ogniem. Trup w końcu stanie się kiedyś prochem, a cierpiący kochanek nie zmniejszy swych męczarni
Wypowiedz podmiotu skonstruowano na zasadzie kontrastu, wymusza zastosowanie paradoksów, oksymoronów i antytez. PODAJ PRZYKŁADY! Mają one za zadanie stopniować napięcie i dowieść zadziwionemu odbiorcy, że lepiej być trupem niż nieszczęśliwie zakochanym. Środki te pełnią w utworze przede wszystkim rolę stylizacji wypowiedzi na przesadną, wyolbrzymioną. Taką stylistykę określano mianem ,,estetyki nadmiaru ,?? przeciwstawiając się stosowanej do tej pory zasadzie ,,złotego środka??, dzięki której sposób obrazowania miał być jasny i przejrzysty. Kontrast jako dominanta kompozycyjna składa się na koncept, czyli na pomysł mający zaskoczyć widza i zwrócić jego uwagę nie tylko na opisywaną sytuację liryczną, ale również na to jak poeta ją przedstawia. Jest to wyraźne nawiązanie do marianizmu czyli stylu dla którego charakterystycznym było właśnie zastosowanie konceptu, jako głównej zasady stylistyki wymowy i kompozycji utworu. W tym przypadku koncept polega na zadziwieniu czytelnika pomysłem podjęcia ? rozmowy? z trupem. Wraz z kolejnymi strofami emocje podmiotu zaczynają się potęgować, aby w ostatniej strofie znaleźć punkt kulminacyjny. Autor uzyskał taki efekty dzięki długim wyliczeniom Tak zastosowana tu gradacja przyczynia się do spotęgowania efektu na czytelniku. Sposób w jaki podmiot opowiada o trupie jest dosłowny , prosty, natomiast do przekazywania swoich uczuć posługuje się kunsztownymi metaforycznymi i określeniami. Dzięki licznym anaforom nadaje utworowi dynamiki i oddaje niecodzienne i trudne położenie bohatera.
Z utworu można jednoznacznie odczytać, że miłość ma największy wpływ na życie ludzkie. Ona staje się większości motorem działań człowieka i może miotać nim od skrajności w skrajność. Wydawałoby się, że poeta snuje całkiem pesymistyczną wizję uczucia jednak paradoksalnie przez taki jej obraz zachwyca się jej urokami. Przeżycie takich rozterek uważa za piękne i naturalne dla człowieka , a wręcz niezbędne, zgodnie z filozofią barokową, której ideę najlepiej oddają słowa ,,Żyłem źle, żyłem dobrze, dałem przykład z siebie To sztuka: zażyć świata ? a przecie być w niebie??