Analizując i interpretując wiersze Tadeusza Różewicza "Ocalony" i Józefa Barana "Mam dwadzieścia pięć lat", porównaj poetyckie kreacje doświadczeń pokoleniowych i egzystencjalnych.

Wiersze Tadeusza Różewicza ?Ocalony? oraz Józefa Barana ?Mam dwadzieścia pięć lat? obrazują odmienne spojrzenie na świat oraz przedstawiają różne doświadczenia życiowe naznaczone przez historię, która wywiera mocny wpływ na ludzką psychikę.
Różewicz napisał swój wiersz pod wpływem wspomnień wojennych, koszmaru niebezpieczeństwa i brutalizmu. Utwór ukazuje sytuację ludzi, którzy przeżyli okupację i nie mogą się uporać z przeszłością.

Drugi wiersz jest dedykacją dla przedstawiciela pokolenia Kolumbów. Jednak w przeciwieństwie do pierwszego, opisuje on zwykłe, monotonne życie, pełne rutyny i braku perspektyw na zmianę.

W obu wierszach występuje podmiot osobowy, noszący cechy podmiotu autorskiego. Bohater ?Ocalonego? ma dwadzieścia cztery lata. Jest przerażony wojną i masowością śmierci. Reprezentuje swoje czasy i głos pokolenia. U bohatera Barana poznajemy typowe doświadczenia egzystencjalne, czyli miłość, życie codzienne i śmierć. Pojawia się tu postawa refleksyjna, samoświadomość, próba spojrzenia wstecz i w przyszłość. Jego bohater ma dwadzieścia pięć lat, więc oba podmioty łączy podobny wiek.

Podobieństwem jest również motyw poszukiwania sensu życia. W wierszu Różewicza występuje kryzys wartości i dramatyczne poszukiwanie celu w życiu. Bohater nie godzi się na zaistniały porządek świata. Poszukuje jego ładu i prosi o ponowne stworzenie świata. Jego doświadczenia są bardzo intensywne i drastyczne. Pamięta ?furgony porąbanych ludzi?, a on sam ocalał ?prowadzony na rzeź?.

W ?Mam dwadzieścia pięć lat? pojawia się topos ?życia - snu?, jak sam bohater mówi ?był to bardzo dyskretny sen?. Jego życie jest pełne fałszu, a prawdziwe są tylko przebudzenia. Biernie trwa, jest niechętny zmian, ukochał sobie wygodę, lecz niestety sam siebie oszukuje. W jego życiu panuje beznadziejna monotonia, rutyna, stagnacja, marazm. Wszystko się powtarza i czuje się odizolowany w swoich myślach i odczuciach.
W obu wierszach występuje forma monologu, wyznania, a nagromadzenie czasowników daje efekt ich dynamizacji . Utwór ?Ocalony? jest zamknięty w klamrze kompozycyjnej. Poeta konkretnie obrazuje treści, oszczędzając słowa. Wypowiedź ma charakter patetyczny, podniosły i emocjonalny.
U Józefa Barana wyraźnie widać nawiązania intertekstualne; tytuł jest parafrazą pierwszego wersetu wiersza ?Ocalony?, a pod tytułem znajduje się dedykacja dla Różewicza. ?Mam dwadzieścia pięć lat? jest dwudzielną kompozycją. Cząstki pierwsza i druga oraz czwarta i piąta są symetryczne, a wyeksponowaniu została poddana cząstka trzecia.
Wiersze Tadeusza Różewicza i Józefa Barana posiadają uniwersalną wymowę. Zawierają refleksje nad własnym życiem. Odmienność postaw bohaterów jest bardzo wyraźna. U Różewicza jest to bunt i poszukiwanie, natomiast u Barana pojawia się bierna zgoda na to, by życie przelatywało między palcami. Bohaterowie mają inne doświadczenia życiowe, co jest zdeterminowane ich własną historią.