Czesław Miłosz.

Czesław Miłosz (1911-2004)
Polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz. Pseudonimy i kryptonimy m.in. Adrian Zieliński, B.B. Kuska, Jan M. Nowak, Jan Syruć, Ks. Jan Robak, Primas Aron. Laureat Nagrody Nobla 1980. Laureat Nagrody Nike'98.
1914-1918 podróżował po Rosji wraz z ojcem - oficerem saperów na terenach przyfrontowych. Studia prawnicze na Uniwersytecie Wileńskim 1929-1934.
Debiutował jako poeta w piśmie Alma Mater Vilnensis 1930. 1931 współzałożyciel grupy literackiej Żagary i współredaktor jej pisma pod takim tytułem.
1931 odbył pierwszą podróż po Europie Zachodniej 1934-1935 stypendysta Funduszu Kultury Narodowej w Paryżu. 1936 rozpoczął pracę w wileńskiej rozgłośni Polskiego Radia, skąd po usunięciu za lewicowe poglądy przeniósł się do rozgłośni warszawskiej w 1937.
Od 1940 woźny w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Brał udział w podziemnym ruchu kulturalnym, m.in. publikując zbiór Wiersze (1940, pod pseudonimem J. Syruć) i antologię Pieśń niepodległa (1942). Po upadku powstania warszawskiego przebywał w Goszycach i w Krakowie.
Od 1945 dyplomata w USA, 1946 w konsulacie generalnym w Nowym Jorku, 1947-1949 w ambasadzie w Waszyngtonie jako attach kulturalny. 1950 sekretarz ambasady w Paryżu. W 1951 poprosił o azyl polityczny i został emigrantem. Początkowo mieszkał w Maisons Laffitte pod Paryżem, od 1960 w USA. Od tegoż roku wykładowca, a następnie profesor na Wydziale Literatur i Języków Słowiańskich Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. 1981-1982 profesor Uniwersytetu Harvarda.
Otrzymał wiele prestiżowych nagród amerykańskich i międzynarodowych, np. Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Neustadta oraz doktoraty honorowe wielu Uniwersytetów, m.in. Jagiellońskiego i Harvarda. Od 1981 odwiedza Polskę.

Twórczość poetycka
Debiutował Poematem o czasie zastygłym (1933), który podobnie jak Trzy zimy. Poezje (1936), usytuował się w nurcie katastroficznym tzw. drugiej awangardy. Część przedwojennych wierszy oraz pisane w okresie II wojny światowej znalazły się w zbiorze Ocalenie (1945). Tomik Światło dzienne (Paryż 1953) zawiera m.in. tak znane wiersze, jak Dziecię Europy i Traktat moralny (pierwodruk w Twórczości 1948).
W najbardziej dojrzałym okresie twórczości poetyckiej Miłosza powstały zbiory Traktat poetycki (1957), Król Popiel i inne wiersze (1962), Gucio zaczarowany (1965), Miasto bez imienia (1969), Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada (1974), Utwory poetyckie (Ann Arbor 1976). Przez wiele lat publikowanie wierszy Miłosza było w PRL zakazane, a jego książki zaczęły się ukazywać w kraju na nowo od 1980. W swojej poezji łączy różne tradycje literackie i kulturowe, jak klasycyzm i pogłosy romantyzmu, ze współczesnymi prądami.

ESEISTYKA I PUBLICYSTYKA
Cechuje go etyczne spojrzenie na współczesny świat znieprawionej cywilizacji, co uwidacznia się również w eseistyce i publicystyce, np. Zniewolony umysł (1953), La prise du pouvoir (1953, wydanie polskie Zdobycie władzy, Paryż 1955) - przełożone na wiele języków i odznaczone Prix Littraire Europen, biograficzna Rodzinna Europa (Paryż 1959), Człowiek wśród skorpionów. Studium o Stanisławie Brzozowskim (Paryż 1962), Widzenia nad zatoką San Francisco (Paryż 1969), Ziemia Ulro (Paryż 1977), Ogród nauk (Paryż 1979).

PROZA
Powieść autobiograficzna Dolina Issy (1955), The History of Polish Literature (New York 1969, wydanie polskie 1993). Szkice i eseje literackie w zbiorach Kontynenty (Paryż 1958), Prywatne obowiązki (Paryż 1972), The Witness of Poetry (Londyn 1983, wersja polska Świadectwo poezji, Paryż 1983 i Warszawa 1987, 1990). Nadto m.in. Dzieła zbiorowe (tom 1-12, Paryż 1980-1986). Wiersze wybrane (1980), Poezje (Paryż, Warszawa 1981), Wiersze (tom 1-3, 1993).

PRZEKŁADY
Także liczne przekłady, np. Księga «Psalmów» (1979), utwory poetów anglosaskich oraz pisarzy polskich przełożone na angielski, jak Selected Poems Z. Herberta (1968, wraz z P. Scottem). Prace redakcyjne w rodzaju Mój wiek. Pamiętnik mówiony A. Wata tom 1-2, wywiad przeprowadził C. Miłosz, Londyn 1977).