Historia Myśli Ekonomicznej - Życie i twórczość: George J. Stigler oraz Fritz Machlup

GEORGE J. STIGLER, USA

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 1982 r.
Za badania nad sposobami działania rynków oraz nad przyczynami i skutkami ich regulowania przez państwo.
Urodził się 17 stycznia 1911 roku w Renton, Waszyngton, zmarł 1 grudnia 1991 roku w Chicago, Illinois. Studiował na uniwersytecie w Waszyngtonie (1931r), był uczniem Knighta. Obronił doktorat na uniwersytecie w Chicago (1938r.). Od 1947-1958 roku był profesorem Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku, następnie w latach 1958 – 1981 pracował na Uniwersytecie w Chicago. Od 1964 roku prezes Amerykańskiego Towarzystwa Ekonomicznego, a w 1977 roku założył w Chicago Center for the Study of the Economy and the State. Stworzył tzw. chicagowską szkołę w ekonomii.
Zajmował się przede wszystkim rynkiem pracy i wyborem publicznym. Poddał w wątpliwość pogląd, że regulacja rządowa gospodarki ma na celu tylko ochronę konsumenta, wskazując, że często chodzi o ochronę producentów. Wprowadził teorię Job search, według której źródłem części bezrobocia jest chęć dysponowania czasem koniecznym do znalezienia lepszego zatrudnienia niż posiadane. George Stigler uznawany jest za pioniera ekonomii informacji i ekonomii regulacji. Potraktował informacje jak standardowy towar, na który istnieje popyt, a podaż powstaje w wyspecjalizowanych ośrodkach. Opracował model poszukiwania informacji, który odpowiada cechom typowym dla postawy każdego konsumenta poszukującego najtańszego towaru. Kryterium w tym modelu jest równanie kosztów długotrwałości i intensywności poszukiwań z wysokością oczekiwanej korzyści z nabycia takiego towaru. Ekonomika informacji rozwinęła także pojęcie niepewności jako stopnia „niedoinformowania”. Więcej na ten temat możemy się dowiedzieć z artykułu Ekonomika informacji (The Economics of Information), który został opublikowany w „Jurnal of Political Economy” w 1961 roku. Twierdził, że regulacje prawne, ustanawiane z myślą o interesach konsumentów, służą w istocie producentom. Postawił ekonomiczną teorię regulacji, której poświęcił wiele ze swoich publikacji. Do najważniejszych można zaliczyć (według "Who's Who in Economics" 3 ed., 1999) :
„Production and distribution theories.” New York : Macmillan, 1941.- 392 s.; „The theory of price.” New York : Macmillan, 1947.- 340 s.; “Five lectures on economic problems.” London :London School of Economics; Longmans, Green and Co., 1949. - 65 s.; “Supply and demand for scientific personnel./.....,D.M. Blank. -New York : National Bureau of Economic Research, 1957.- 200 s.; “Teoria cen.” Poznań : Polskie Tow. Ekonomiczne , 1959 .- 411s. [Maszynopis powielany - z pierwszego wydania tłum. E. Taylor ]; ”Capital and rates of return in manufacturing industries.” Princeton, NJ : Princeton University Press, 1963 .- 229s.; „Essays in the history of economics.” Chicago: University of Chicago Press, 1965. - 391s.; “The organizations of industry.” Homewood Ill. : Richard D. Irwin, 1968.- 328s.; ”The behavior of industrial prices/......,” J K. Kindahl. New York : Columbia University Press, 1970.- 202s.; „The citizen and the state: essays on regulation.” Chicago : University of Chicago Press, 1975. -209s.
W swoich badaniach nad organizacją przemysłu, rolą oligopoli i ustaw antytrustowych analizował także skuteczność regulacji władz państwowych w różnych dziedzinach gospodarki amerykańskiej. We wspomnianym już wyżej zbiorze artykułów pt., „The citizen and the state: essays on regulation.” ( Obywatel a państwo: eseje o regulacji- 1975 rok), w którym to działalność ta została oceniona negatywnie dowiódł, że ingerencja rządu była na rękę tylko wielkim formom, których interesów władza skutecznie broniła. Według noblisty istnieje konkretny rynek polityczny, na którym wymienia się szczególne rodzaje dóbr i usług, a jednostki dążące do władzy politycznej zachowują się zgodnie z wzorcem typowym dla przedsiębiorstw. Tworząc koalicje i grupy interesów, zabiegają o korzystne regulacje prawne. Rozwinął teorię oligopoli, wskazując na role zmowy w tworzeniu i funkcjonowaniu koalicji i grup interesów. Tworzył modele służące mierzeniu tzw. korzyści skali (economiec of scale) i testowaniu różnych teorii organizacji przemysłowej.
Uhonorowany nagrodą Nobla w 1982 roku za nowatorskie badania nad strukturami przemysłowymi, funkcjonowaniem rynków oraz przyczynami i skutkami ingerencji państwa. Podczas uroczystości 8 grudnia wygłosił wykład na temat rozwoju gospodarki i procesów w niej zachodzących ("The process and progress of economics").
Stigler jako historyk myśli ekonomicznej jest znany przede wszystkim dzięki książce „Production and Distribution Theories” – 1941r. ( „Teorie produkcji i podziału”). W książce tej autor poddał krytycznej ocenie dorobek twórców kierunku marinalistycznego, zwracając uwagę na możliwość empirycznej weryfikacji ich twierdzeń. Sam, bowiem opowiadał się za koniecznością weryfikacji nawet pozornie oczywistych hipotez.


FRITZ MACHLUP, Austria

Wybitny specjalista w zakresie teorii międzynarodowych stosunków finansowych i analizy procesów konkurencji oraz tworzenia się monopoli.
Urodził się 15 grudnia 1902 roku w Wiener Neustadt (Austria) jako syn drobnego przedsiębiorcy, zmarł 30 stycznia 1983 roku w Princeton, New Jersey, USA. W 1920 roku rozpoczął naukę na Uniwersytecie Wiedeńskim, pod kierunkiem Friedrich von Wiesera i Ludwig von Misesa, gdzie już w 1923 roku doktoryzował się. Jego praca na temat standardów wymiany pieniądza zyskała wielkie uznanie – a w 1923 roku szczegółowo rozwinięta pod kierunkiem von Misesa. W końcu opublikowana w 1925 roku jako Die Goldkernwahrung. W tym samym roku Machlup ożenił się z Marianne (Mitzi) Herzog. Miał syna i córkę.
Dzięki swojemu zapałowi i zdolnościom został partnerem w firmie ojca (1922 rok). Rozszerzył jej działalność na terenie Austrii i Węgrzech (1923rok). W 1927 zostaje członkiem Austriackiego Kartelu Tektury. Machlup zostaje również skarbnikiem a w latach późniejszych sekretarzem Austriackiego Stowarzyszenia Ekonomicznego. Machlup uczestniczył również w sławnym seminarium von Misesa oraz interdyscyplinarnym seminarium - Geistkreis. Pisał szeroko na temat liberalizacji ekonomicznej, rekompensatach wojennych, oraz o giełdzie i tworzeniu kapitału.
Jako naukowiec akademicki wydaje w 1927 roku książkę na temat zastosowania standardów wymiany pieniądza w Europie, publikuje również na temat skutków wypłat odszkodowań po wojnie oraz pisze książkę na temat rynku papierów wartościowych i formacji kapitałowych w 1931 roku. W momencie, kiedy Austria i cały świat pogrąża się w głębokiej depresji, Machlup pisze 150 artykułów popierających liberalną politykę gospodarczą.
W 1933, Machlup przyjmuje ofertę współpracy z Towarzystwem Rockefellera, skutkiem, czego wyjeżdża z Austrii do Stanów Zjednoczonych i tam odwiedza uniwersytety Columbia, Harvard, Chicago i Stanford. Stwarza mu to szerokie możliwości współpracy z czołówką amerykańskich ekonomistów. W latach 1935 1947 zostaje profesorem Uniwersytetu w Buffalo, a gościnnie w Cornell University (1937 8), Northwestern University (1939), University California w Berkeley (1939), University Michigan (1941) oraz dorywczo Harvard (1936 & 1938-39) i Stanford (1940 & 1947). Podczas wojny Machlup służy jako specjalny doradca w Departamencie ds. Problemów Powojennych z Bezrobociem przy Amerykańskim Ministerstwie Pracy (1942 43) oraz w Biurze ds. Własności Obcokrajowców, podczas gościnnych wykładów na American University (1943-46). Jego obszerne publikacje dały się poznać jako krytyka Johna Maynarda Keynesa (krytyka ograniczeń na temat dewiz oraz dochodu narodowego). W tym czasie napisał obszernie prace na temat podaży i popytu na walutę obcą. W 1946 roku, Machlup obronił ekonomiczną teorię w badaniach nad organizacją przemysłową i zarysował problemy używania kwestionariuszy w badaniach empirycznych.
W 1947, Machlup zostaje profesorem ekonomi politycznej na uniwersytecie Johns Hopkins University, pisząc wpływowe książki na temat kwotowań i organizacji przemysłowej. Gościnnie zostaje profesorem w Columbia University (1948), UCLA (1949), uniwersytetach w Kyoto i Doshisha w Japoni (1955) oraz zostaje członkiem Fundacji Rozwoju Forda (Ford Foundation Research) (1957-58). Działał również w ramieniu uniwersytetu, w Princeton od 1960 do 1971 (między innymi jako dyrektor finansowy).
Fritz Machlup zaczął badania nad pomysłami nowatorskimi oraz nauką w 1950 roku. Efektem jego prac jest książka „Economic Review Patent System” (1958). Kolejno pojawiają się ważne artykuły w 1958 i 1960 „The Production and Distribution of Knowledge in the United States” (1962), oraz “Education and Economic Growth” (1970). Publikuje on trzy tomową pozycję: „Information through the Printed Word: The Dissemination of Scholarly, Scientific, and Intellectual Knowledge” (1978) oraz pierwsze trzy tomy z serii dzesięciu: „Knowledge: Its Creation, Distribution, and Economic Significance” (1980, 1982, 1983).
Przez kolejne lata Machlup był gościnne profesorem na City University of New York (1963-64), New York University (1969-71), Osaka University (1970), University Melbourne (1970) oraz doradcą Ministerstwa Skrabu USA (1965-77). Pracował on nad międzynarodową ekonomią monetarną przez lata 50te i dzięki temu dostarczył wszechstronnej wyceny rodzących się międzynarodowych problemów monetarnych na początku lat 60tych. W 1963, utworzył organizację naukowców, nazwaną Bellagio Group. Organizacja miała zajmować się tym problemem, rozwinąć naukowe poglądy i zaoferować praktyczne rozwiązania. Jego sukces w tym przedsięwzięciu przyciągnął uwagę rządów i centralnych bankierów i skończył się opublikowaniem licznych książek i artykułów na temat kryzysu walut oraz jego rozwiązaniu. Robert Triffin nadał mu wymiar "niezaprzeczony intelektualny lider i mentor naszych próżnych wysiłków, dążący do reformy, kruszący międzynarodowy system monetarny."
W 1971 Machlup zaczął bliską współprace z New York University. Razem z Janem Tinbergen, Abram Bergson oraz Oskar Morgenstern opublikował w 1972 Optimum Social Welfare and Productivit.. Dalej jednak kontynuował projekt o międzynarodowym systemie monetarnym i wiedzy ekonomicznej, czemu daje kolejne świadectwo w opublikowanej A History of Thought on Economic Integration (1977) and Methodology of Economics and Other Social Sciences (1978).
Umarł w Princeton, New Jersey wkrótce po skończeniu trzeciego tomu Knowledge.

Należy, nadminic, że Machlup pełnił szereg funkcji w Austriackim Towarzystwie Ekonomicznym, jako prezes w Southern Economic Association (1960), wice-prezes (1956) oraz prezes (1966) w American Economic Association oraz prezes International Economic Association (1971 & 74). Był też aktywnym członkiem American Association of University Professors, pisząc artykuły do Bulletin na temat naukowej wolności, dzierżawie i biznesie edukacji oraz działając jako prezes Stowarzyszenia w latach 1962 - 1964. Fritz Machlup miał bardzo duży wpływ na rozwój ekonomii przez wkłady w prawie każdej dziedzinie oraz przez krytyczne i szczegółowe wyjaśnienia metodologii, teorii i polityki. Wielokrotnie komitet Noblowski wpisywał jego imię jako kandydata do nagrody. Noblista Theodore Schulz powiedział, że on był "ekonomistą w każdym calu."


http://www.wne.uw.edu.pl/smil/konspekty345/chrupek_machlup_1986.html
http://www.sgh.waw.pl/ogolnouczelniane/biblioteka/nobel/1982_George_Stigler/
http://pl.wikipedia.org/wiki/George_Stigler