Porównaj wizje zaświatów w "Trenach" J.Kochanowskiego, "Boskiej komedii" D.Alighieri, "Biblii" oraz "Urszuli Kochanowskiej" B.Leśmiana.

Wizja zaświatów w „Trenach” Jana Kochanowskiego to rozmyślanie nad miejscem pobytu córki poety, po jej śmierci. Autor poszukuje córki w niebie chrześcijańskim i pogańskim, mitologicznym, a nawet w baśniowych krainach.
W „ Trenie X” zastanawia się czy jego córka trafiła do nieba wśród aniołków bądź do czyśćca, czy może do raju lub na szczęśliwą wyspę, czy też Charon wiózł ją przez rzeki Lete, by zapomniała o życiu ziemskim. Bierze także pod uwagę możliwość reinkarnacji „ Czy, człowieka zrzuciwszy i myśli dziewicze, Wzięłaś na się postawę i piórka słowicze?”. Ostatecznie rozważa ewentualność udania się Urszulki po śmierci do miejsca, którego konkretnie nie nazywa. Jest to miejsce, w którym jego córka miała przypuszczalnie przebywać przed swoimi narodzinami: „Czyś po śmierci tam poszła, kędyś pierwej była, Niżeś się na mą ciężką żałość urodziła?
W „Trenie XIX” występuje opis zaświatów stworzony przez Kochanowskiego, a w utworze wypowiedziany przez jego nieżyjącą matkę. Miejsce przebywania Urszuli po śmierci zostało przedstawione tu jako miejsce rozkoszy, wiecznego szczęście, bez trosk i pracy. Miejsce gdzie nie zdarzają się nikomu żadne nieszczęścia, przykre wypadki, nikogo nie spotykają choroby ani też starość, a „śmierć, łzami karmiona, nie ma już wolności”. Dzień trwa wiecznie, a zmarli mogą oglądać Pana Boga w jego pełnym majestacie, „Czego wy, w ciele będąc, prózno upatrzacie”.
Według Starego Testamentu śmierć była kresem każdego istnienia. Utożsamiano ją niejako ze snem, w który zapada każdy umarły. Po śmierci człowiek mógł trafić do piekła, czyśćca bądź nieba.
Piekło jest to miejsce przebywania lub stan duszy zmarłych, którzy po śmierci zostali potępieni za grzechy lub winy popełnione wobec Boga za życia. Miejsce to było umiejscowione pod ziemią i martwi, przebywający tam, doznawali w nim kar na wzór doczesnych cierpień człowieka takich jak: głód, pragnienie, tortury itp., o czym mówi nam m.in. cytat z Księgi Malachiasza: „"Wtedy wszyscy zuchwali i wszyscy, którzy czynili zło, staną się cierniem. I spali ich ten nadchodzący dzień - mówi Pan Zastępów - tak, że im nie pozostawi ani korzenia, ani gałązki.".
Kolejnym miejscem, a właściwie w tym przypadku stanem, do którego mogą trafić umarli, jest czyściec. Dusza ma tam możliwość oczyścić się z grzechów i osiągnąć formę doskonałej miłości, który potrzebny jest do osiągnięcia szczęścia w Niebie. Ciężar kary czyśćcowej zależy od rodzaju oraz liczby popełnionych grzechów. Oczyszczenie dokonuje się przez "ogień", który nie jest fizycznej natury, lecz jest bólem duchowym wynikającym z uświadomienia sobie miłości Boga i własnych niedoskonałości. Jednak cierpienie czyśćcowe różni się od tego w Piekle.
Dusza po śmierci może osiągnąć stan wiecznej szczęśliwości tylko w mitycznej krainie zwanej Niebem. Miejsce gdzie zmarli mogą obcować z Bogiem i wieść pozagrobowe bez zmartwień i wszelkich trosk. Według Biblii trafiały tam dusze nieżywych, którzy za życia wiedli życie zgodne z Bogiem, którzy wystrzegali się grzechu.
"Przeze mnie droga w miasto utrapienia, Przeze mnie droga w wiekuiste męki, Przeze mnie droga w naród zatracenia. Jam dzieło wielkiej, sprawiedliwej ręki. Wzniosła mię z gruntu potęga wszechwłodna, Mądrość najwyższa, Miłość pierworodna; Starsze ode mnie twory nie istnieją, Chyba wieczyste - a jam niepożyta! Ty, który wchodzisz, żegnaj się z nadzieją". Napis informuje nas o charakterze zaświatu opisanego w „Boskiej komedii” Dantego Alighiery. Według niego jest to miejsce gdzie dusze ludzkie doznają utrapienia, które ma trwać wiecznie. Świat makabryczny, przerażający, budzący strach i przerażenie. To wyobrażenie miało przestrzegać ludzi średniowiecznych przed czynami grzesznymi. Piekło stworzone było z 9 kręgów, im dalszy krąg tym poważniejsze grzechy i większa kara.
Natomiast piękno raju ukazuje się tu w postaci całkowicie zdematerializowanej. Jest to gra dźwięków i jasnych, świetlistych barw. To królestwo niebieskie charakteryzuje połączenie światłości, miłości, dobra i radości.
W „Urszuli Kochanowskiej” Leśmiana, autor uzmysławia nam jak bardzo człowiek przywiązany jest do rzeczy ziemskich, które dają mu szczęście. Dla Urszuli wartościowsze i ważniejsze było życie na ziemi niż w niebie. Jednak w niebie dostała od Boga to, czego najbardziej jej brakowało w życiu wiecznym – dom w Czarnolesiu, który bardzo pragnęła mieć przy sobie, lecz mimo cierpliwego wyczekiwania nie doczekała się przybycia rodziców, za którymi tęskniła najbardziej. Więc raj nie został tu przedstawiony jako coś doskonałego, dającego pełnie szczęścia.
Chociaż wizje zaświatów opisane w wyżej wymienionych utworach różnią się od siebie, jednak stereotypy, co do standardowych cech nie zmieniały się na przestrzeni wieków. Nadal raj uznawany jest za miejsce pełne radości, miłości i nieskończonych przyjemności, natomiast piekło jako siedziba zła, cierpienia i wiecznych zmartwień.