Czym różniła się koncepcja natury klasyków i sentymentalistów? Porównaj wiersz "Balon" Naruszewicza z utworami Karpińskiego i Kniaźnina.

Oświecenie zdominowali klasycy, jednak pod koniec tej epoki literackiej pojawił się nurt zwany sentymentalizmem. Różnił się on znacznie od poprzedzającego go nurtu. Głównego miejsca nie zajmował już rozum, lecz miłość i prostota. Zniesiono suchy i wzniosły ton, zwracając uwagę na melodyjność i śpiewność wiersza oraz pogłębiono analizę psychologiczną postaci. Miejsce zachwytu nad dobrodziejstwami zajął zaś zachwyt nad pięknem przyrody. Stolicą sentymentalizmu zostały zielone Puławy w miejsce murowanej Warszawy-stolicy klasycyzmu. Miejsce ogrodów francuskich-o uporządkowanej formie i kolorystyce zajęły ogrody angielskie- naśladujące naturalne obrazy krajobrazu.
Sposób ukazywania motywu natury w literaturze klasyków różnił się znacznie od sposobu sentymentalistów. Na postawie utworu „Balon” Adama Naruszewicza możemy przekonać się o podrzędnym miejscu w kanonie klasyków. Traktowali ją bowiem oni, jako coś, co można pokonać i zlekceważyć („zwalczywszy natury prawa”). Ukazuje, że dzięki pracy i uporowi ludzkiemu można wzbić się w powietrze i pokonać naturę („choć Cię Natura troistym grodzi za stali murów opasem, rozum człowieczy wszędy przechodzi, niezłomny pracą i czasem”). Ważniejszy więc od natury jest rozum ludzki. Wiersz jednak pokazuje, że natura jest uporządkowana, ma swoje prawa i zasady, które powinny być przestrzegane. Możemy zauważyć to na podstawie tego samego fragmentu (ten co ostatnio). Człowiek nie może latać- tak jest stworzony świat i takie są prawa natury- twarde i konsekwentne. Jest ona zimna i nieprzejednana („choć Cię Natura troistym grodzi za stali murów opasem”). Ukazywane jest oddalenie człowieka od niej.
Zupełnie inaczej natura przedstawiana jest w sentymentalizmie. W utworze Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę.” wiosna, a zarazem natura ukazana jest jako pora miłości i uczuciowości. Podmiot liryczny mówi, iż jest to pora w której najlepiej się zakochać, która w swą kondycję wpisane ma zakochanie. Ukazuje ją jako porę budzenia się do życia („już się i zboże do góry wzbiło”, „już słowik w sadzie zaczął swe pieśni”) oraz kolorów („w różne się barwy łąka przybrała”). Ukazany jest zachwyt nad różnorodnością natury, która jest bliska człowiekowi- tak jak ona budzi się do życia, tak serce podmiotu lirycznego budzi się do miłości. Również wiersz Franciszka Dionizego Kniaźnina „Dwie lipy” jest potwierdzeniem poglądów sentymentalistów. Ukazuje on dwa drzewa, które pragną bliskości, tak jak dwoje sobie bliskich ludzi. („gałęźmi siebie tykają”). Kniaźnin wyraża za pomocą obrazu natury temat swego wiersza, pokazując, jak ważna i podobna do nas jest natura („Skłonność im tylko zostawił, lecz się nie złączą na wieki, tak mówił wierny Koryl zbłąkany, o wiernej myśląc Izmenie”).
Reasumując powyższe argumenty możemy zauważyć, że te dwa oświeceniowe prądy artystyczne różnią się znacznie wyrażając w utworach naturę. Klasycy traktują ją jako pełną ładu, zimną i wyrachowaną, natomiast sentymentaliści jako bliską człowiekowi, beztroską i uczuciową.