Pedagogika społeczna (zarys historyczny, działy pedagogiki społeczne, pedagogika społeczna i inne nauki, Helena Radlińska)

Pedagogika społeczna wyodrębniła się z pedagogiki ogólnej na początku XIXw. Prekursorami byli: Aleksander Kamieński, Helena Radliska, Ryszard Wroczyński, Irena Leparczyk. Interesuje się siłami środowiskowymi, aktywnością. Mówi o wielu środowiskach (miejskich, wiejskich, regionalnych, podwórkowych itp.)

I OKRES
Okres …………… prekursorów i Heleny Radlińskiej.

Jest to okres różnorodnych wpływów płynących przede wszystkim ze strony nauk społecznych, rozwijających się w tym okresie. Syntetyczne ujęcie pedagogiki społecznej inspirowanej tymi wpływami w swoich pracach daje Helena Radliska.

1935 – „Stosunek wychowawczy do środowiska społecznego” – pierwsza praca zwarta poświęcona pedagogice społecznej autorstwa Heleny Radlińskiej.

1945 – utworzenie pierwszej Katedry Pedagogicznej w Uniwersytecie Łódzkim.

do 1950 – kontynuacja dotychczasowego dorobku pedagogiki społecznej.

II OKRES 1945 – 1989
Pedagogika społeczna okresu PRL

1950 – likwidacja pedagogiki społecznej

1954 – śmierć Heleny Radlińskiej

1957 – utworzenie Katedry Pedagogiki Społecznej w Uniwersytecie Warszawskim

1961 – reaktywowanie Katedry Pedagogiki Społecznej w Uniwersytecie Łódzkim.

Główny kierunek tego okresu to pedagogika środowiskowa

Działy pedagogiki społecznej:
- wychowanie pozaszkolne
- kształtowanie pomocnicze
- oświata dorosłych
- praca kulturalno oświatowa
- rekreacja, czas wolny
- szkoła otwarta, środowiskowa
- planowanie i organizowanie środowiska wychowawczego
- edukacja równoległa
- praca socjalna
- praca opiekuńcza

3 sektor pozarządowy – organy, które nie są opłacane przez rząd, są tworzone przez społeczeństwo. To społeczeństwo jest aktywne, podejmuje działalność edukacyjną w tych regionach gdzie samorząd sobie nie radzi. Dążą do poprawienie bytu, losu, zdrowia ludzi.

Pedagogika społeczna i inne nauki:
- pedagogika ogółna
- filozofia
- teoria wychowania
- socjologia, socjologia wychowania
- psychologia, psychologia społeczna
- polityka społeczna


Helena Radliska urodziła się 2 maja 1889. Żyła w Warszawie w zaborze rosyjskim, gdzie nie było polskiej edukacji. Żyła w rodzinie inteligencji, jej rodzice należeli do elity warszawskiej. Ludwik Reichman (brat) był wybitnym profesorem bakteriologii. Piastował urząd prezesa UNICEF. Jej mąż był profesorem chirurgii. Jej krąg tworzyli ludzie przebywający na salonach jej rodziców, należeli do nich Henryk Sienkiewicz, Stefan Żeromski, Maria Konopnicka, Stanisław Lenz, Reymont,
1893 – rozpoczęła działalność w tajnych kółkach szkolnych
1897 – egzamin rządowy nauczyciela szkoły prywatnej i w tym roku pisze książkę
Uczyła historii i języka polskiego. Działa w ruchu pielęgniarskim. Prowadziła orzywioną działalność w towarzystwach społecznych.
1905 – należała do grona strajku szkolnego
Jej mąż został zesłany na Syberię w 1906. Ona udałą się za nim. Jej mąż jako chirurg pomagał tubylcom, Polakom. Dzięki temu przeżyli i po roku dzięki pomocy innym uciekli. Osiedlili się w Krakowie. Zaczęła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim – historię. Brała udział w II Kongresie Pedagogicznym we Lwowie.
1919 – uczestniczy w sejmie nauczycielskim
1925 – habilituje się
1927 – mianowana na profesora nadzwyczajnego historii
1929 – „Książka wśród ludzi” – podstawowa wiedza jak gromadzić, wypożyczać książki, jak zachęcić do czytania i pisania.
1935 – „Stosunek wychowania do środowiska społecznego” – zawiera zarys koncepcji pedagogiki społecznej Hleny Radlińskiej
1937 – „Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych” – publikacja ukazuje badania przeprowadzone przez Helenę Radlińską na dwóch obszarach Polski: Łódź (Widzew) i Warszawa (Wola) w środowiskach robotniczych. Podstawowym pytaniem jej jest czy przyczyny niepowodzeń w szkole są endogenne (w dziecku) czy egzogenne (społeczeństwo)
Przykładowe pytania:
• Ile osób śpi w jednym łóżku?
• Ile masz odzieży?
• Czy masz buty?
• Czy masz książki?
• Czy rodzice pracują?
Wniosek: Dzieci upośledzonych w środowiskach robotniczych jest tyle samo ile w innych warstwach społecznych. Dzieci gorzej się uczą bo nie mają warunków, bodźców.