Znaczenie Zjazdu w Gnieźnie i chrztu dla państwa polskiego

"Pogański książę, bardzo potężny, siedząc w Wiśle, urągał chrześcijanom i szkody im wyrządzał. Posławszy, więc do niego, kazał mu św. Metody powiedzieć „Dobrze by było, synu abyś się dał ochrzcić dobrowolnie na swojej ziemi, bo inaczej będziesz w niewolę wzięty i zmuszony przyjąć chrzest na ziemi cudzej. Wspomnisz moje słowo!”
Żywot św. Metodego

Na początku swojego panowania Mieszko I toczył walkę ze słowiańskimi plemionami Wieletów, zamieszkujących obszar miedzy dolną Odrą a Łabą, i Wolinian na wyspie Wolin. Dodatkowo te silne plemiona wspomagali możni niemieccy. Państwo Mieszka I atakowane było przez Niemców także dlatego, że nie było krajem chrześcijańskim. Polska znalazła się w bardzo niekorzystnej sytuacji. Zagrożony Mieszko I zawarł przymierze z królem niemieckim i z księciem czeskim Bolesławem I. Dzięki temu przymierzu Mieszko I zawarł małżeństwo z córką władcy Czech Dobrawą. Mieszko I musiał jednak przyjąć chrzest od jakiegoś państwa graniczącego z Polską. Stosunki z Niemcami nie były zbyt dobre, poza tym władca Polski obawiał się, iż Niemcy dzięki temu zyskają w Polsce zbyt wielkie wpływy. Z Rusią Kijowską były natomiast zatargi o Grody Czerwieńskie, oprócz tego dochodzi do tego także to, że Polska przyjęłaby obrządek wschodni, co wiązałoby się z mniejszymi korzyściami dla kraju. Chęć zawarcia sojuszu z Czechami i korzyści wynikające z przyjęcia chrztu spowodowały, iż chrześcijaństwo przyjęliśmy z rąk Czechów. Wydarzenie z 996 roku miało ogromne znaczenie dla tworzącego się państwa polskiego. Przyjęcie chrztu było całkowitą metamorfozą w stosunku do wcześniejszego pogaństwa, jakie panowało na ziemiach polskich. Odejście od pogaństwa podniosło autorytet państwa. Nie byliśmy już traktowani jak jacyś barbarzyńcy, a nasz książę był w końcu na równi z innymi książętami. Miało to wpływ na lepsze zespolenie młodego organizmu państwowego, ponadto utworzenie hierarchii kościelnej pozwalało lepiej administrować krajem przez wykorzystanie struktury i dostojników Kościoła do zadań państwowych. Chrzest i proces chrystianizacji kraju związały Polskę na trwale z zachodnim kręgiem kultury europejskiej.

W 1000 roku spotkali się w Gnieźnie Bolesław Chrobry oraz pielgrzymujący do grobu św. Wojciecha cesarz Otton III. Z udziałem legatów papieża Sylwestra II ustanowiono polską organizację kościelną w oparciu o powołane do istnienia arcybiskupstwo gnieźnieńskie z bratem św. Wojciecha Radzimem-Gaudentym na czele. Podlegały mu trzy biskupstwa: we Wrocławiu (z bp. Janem), w Krakowie (z bp. Popponem) i Kołobrzegu (z bp. Reinbernem). Dzięki temu kościół polski uniknął zwierzchnictwa obcych arcybiskupstw. Kluczowym był fakt, iż arcybiskup mógł dokonywać koronacji. Bolesław otrzymał od cesarza prawo ich obsadzania.

Ponadto Otton III wręczył Chrobremu diadem cesarski i włócznię św. Maurycego, co odczytuje się jako wstępną zgodę na koronację. Poparte to było także słowami zapisanymi w kronikach Galla Anonima: "Nie uchodzi to, by takiego i tak wielkiego męża księciem nazywać lub konesem, jakby jednego z pośród dostojników, lecz wypada chlubnie wynieść na tron królewski i wywyższyć koroną".

Obydwa te wydarzenia miały ogromny wpływ dla państwa Polskiego. Nastąpił po nich wzrost znaczenia Polski w Europie. Spowodowane włączenie naszego państwa do kręgu kultury europejskiej zostało jeszcze bardziej umocnione przez zjazd w Gnieźnie. Uważam iż chrzest wpłynął znacząco na późniejszą historię Polski. Wiara bowiem nie jeden raz wyprowadzała nasz kraj z upadku. Dalsze pozostanie przy wierze pogańskiej mogłoby bowiem doprowadzić nawet do upadku państwo Polskie. Chrzest oznaczał nawiązanie ścisłych kontaktów ze Światem Zachodu, ze spadkobiercami tradycji i kultury antycznej. Od roku 966 państwo polskie szeroko otwarło swe podwoje, by poddać się w następnych wiekach wpływom: malarstwa, architektury, prawie, filozofii. Natomiast zjazd w Gnieźnie umocnił nasze znaczenie w Europie, a także podniósł rangę naszego władcy przez uzyskanie zaszczytnego tytułu „przyjaciela cesarskiego”.