Okres niemowlęcy i poniemowlęcy - Turner

1. Rozwój fizyczny.

W dzieciństwie rozwój fizyczny przebieg etapami w określonej kolejności, co jest wynikiem stopniowego rozwoju komórek mózgowych.
Dojrzewanie, często określane również jako gotowość, ma swoje podstawy w rozwoju części mózgu oraz rozwoju układów mięśniowego i kostnego. Gdy organizm osiągnął odpowiedni poziom dojrzałości, stymulacja środowiskowa przyspiesza uczenie się specyficznych umiejętności ruchowych. Pojawienie się procesów myślowych i reakcji motorycznych w różnym czasie, spowodowane jest różnym tempem dojrzewania poszczególnych obszarów mózgu. Na dojrzewanie i stan gotowości w wysokim stopniu wpływa mielinizacja – proces, dzięki któremu neuron tworzy na zewnątrz
okrycie lub osłonkę (mielinę). Mielinizacja umożliwia bardzo szybki przekaz informacji chemoelektrycznych.

Chwytanie, zdolność uchwycenia przedmiotów, tez kształtuje się jako efekt sekwencyjnych form rozwoju, związanych z kontrolą neuromięśniową i koordynacją ruchów reki i oka. Wytwory sztuki dziecka ilustrują tę wzrastająca zdolność. Ręczność – preferencja do używania i dominacji jednej reki; kształtuje się ok. 2 roku życia. Okazało się, że na dominację jednej ręki składają się zarówno czynniki środowiskowe jaki i genetyczne.

2. Rozwój umysłowy

Na poznanie składają się myslenie, spostrzeganie i rozumienie. Teoria rozwoju poznawczego J. Piageta pozwoliła nam wniknąć w proces rozwoju myślenia. Na stadium rozwoju sensoryczno-motorycznego składa się 6 kolejnych podstudiów (faz), które stanowią podstawę późniejszczego rozwoju poznawczego. Wazne fazy rozwoju obejmują opanowywanie podstawowych umiejętności sensorycznych i motorycznych, kształtowanie się reakcji antypacyjnych, zrozumienie stałości przedmiotu i tworzenie obrazów umysłowych, które później ułatwią rozwiązywanie problemów. Postęp w funkcjonowaniu poznawczym w ogromnej mierze zależy od powstawania i precyzowania pojęć. Pojęcie jest obrazem umysłowym reprezentującym przedmiot lub zdarzenie. Szczególnie ważne są zmiany w zakresie pojęć, kształtu, wielkości, przestrzeni, klasy i czasu.
Studiowanie rozwoju języka jest pod nazwą psycholingwistyki. Mózg i struny głosowe pozwalają ludziom dopasować symboliczne reprezentacje do porównywalnych, mających znaczenie, wokalizacji. Lewa półkula jest tą częścią mózgu, która bezpośrednio łączy się z językiem i jego rozwojem. Etapy rozwoju języka występują w wyraźnie ustalonej kolejności. Ze stadium głużenia (ok. 2 mies. Życia) niemowlę przechodzi w stadium gaworzenia (ok. 6 mies. życia). Pierwsze słowo wypowiedziane zostaje ok. 12 a 18 mies. Życia. Pojawienie się pierwszego słowa jest określane jako stadium słowa-zdania (holofrazy) i często jest ono pomostem między zdolnościami recepcyjnymi i ekspresyjnymi niemowlęcia. Po pojawieniu się pierwszego słowa, słownik dziecka szybko się bogaci. Wyraźny postęp w opanowywaniu gramatyki jest widoczny w późniejszym okresie wieku niemowlęcego i w okresie poniemowlęcym. W rozwoju zdań szczególne znaczenie ma używanie słów należących do klas osiowych i do klas otwartych. Po nich następują zdania telegraficzne.

3. Osobowość i rozwój społeczny.

W pierwszych latach życia osobowość i rozwój społeczny kształtuje się głównie w rodzinie i przez rodzinę. Dzięki wczesnym interakcjom z rodzicami dzieci zyskują lepsze zrozumienie siebie i swojego otoczenia społecznego.
Kształtuje się emocjonalne przywiązanie pomiędzy opiekunem a niemowlęciem. Prawdopodobnie podstawowymi bodźcami dla rozwoju przywiązania są selektywny uśmiech społeczny, lęk przed obcymi i lęk przed separacją.

Kształtuje się rozwój odpowiednich ról płciowych.
Na rozwój osobowości i rozwój społeczny wpływ zabawa.