profil

Korzenie i źródła idei wspólnej Europy.

poleca 87% 102 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Idea Europy jest stara, tak bardzo, że nawet jej nazwa pochodzi od postaci z greckiej mitologii. Wraz z upadkiem Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego w 476 roku powstała myśl by Europa na powrót była zjednoczona. Dlatego Karol Wielki w konsekwencji wzmacniania Imperium Frankońskiego doprowadził do restytucji Cesarstwa Rzymskiego (Restitutio Imperii Romanum). Po jego śmierci, w 962 roku uniwersalistyczne zadanie przejęło Święte Cesarstwo Ottona I. Jednakże wtedy Europa parła w stronę dezintegracji, tworzyła się świadomość państwowa i narodowa. Późniejsze lata przyniosły wiele projektów integracji Europy. W latach 1462 - 1464 król czeski, Jerzy z Podiebradu wysunął projekt utworzenia związku państw europejskich, w ramach którego powołany miałby być m.in. obligatoryjny arbitraż dla rozstrzygnięcia sporów między państwami europejskimi. Swoisty związek państw europejskich chciał w XIX wieku stworzyć m.in. Napoleon. Lecz jego plany jak i wielu innych spełzły na niczym potrzeba była dopiero dwóch straszliwych wojen by wizja zjednoczonej Europy zaczęła się spełniać.
Między dwoma wojnami.

Po bolesnych doświadczeniach pierwszej wojny światowej, pracowano nad modelami połączenia pokojowego i dobrowolnego. Dobrym przykładem jest Austriak, hrabia Coudenhove Kalergi, który w 1923 roku powołał Ruch Paneuropejski. Postulowano w nim stworzenie Stanów Zjednoczonych Europy. Jako wzór służyły skuteczne dążenia zjednoczeniowe Szwajcarii w 1871 roku, a przede wszystkim powołanie Stanów Zjednoczonych Ameryki w roku 1776. Minister spraw zagranicznych Francji, Aristide Brian, przy poparciu ministra spraw zagranicznych Niemiec, Gustava Stresemanna, zaproponował rządom europejskim w swoim słynnym przemówieniu na Forum Ligi Narodów w dniu 5 września 1929 roku założenie unii europejskiej w ramach Ligi Narodów. Początkowo miało to służyć tylko zacieśnieniu współpracy państw europejskich w ramach światowej organizacji jaką była Liga, natomiast suwerenność państw europejskich miała pozostać nienaruszona. Wszystkie próby pokojowego zjednoczenia Europy rozbijały się jednak o dominujące jeszcze w owych czasach idee nacjonalizmu i imperializmu, nadciągał straszliwy kataklizm.
Początki Integracji.

Lata po II wojnie światowej sprzyjały integracji. Wzrastająca wrogość pomiędzy krajami Europy zachodniej a krajami Europy wschodniej (a raczej konflikt na linii USA - ZSRR), oraz strach społeczeństw Europy zachodniej przed ZSRR doprowadziły do zintensyfikowania prac nad projektami integracji. Jednocześnie Stany Zjednoczone bardzo przychylnie spoglądały na dążenia zjednoczeniowe w Europie zachodniej, ponieważ wzmocnienie gospodarcze jak i polityczne Europy było zgodne z ich planami. Na rozpoczęcie integracji wpływ miało też wiele innych, nie mniej ważnych czynników jak np. chęć odbudowania pozycji mocarstwa przez Francję, a także pragnienie uregulowania stosunków z Niemcami. W słynnym przemówieniu, wygłoszonym 19 września 1946 roku w Zurychu, Winston Churchill zawarł dwie ważne tezy. Pierwsza, to nagląca potrzeba współpracy Francji i Niemiec, a w drugiej był postulat utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy. Wielką Brytanię widział w tym dziele jedynie jako aktywnego członka co oczywiście dawało sceptykom pretekst do uszczypliwych komentarzy.
Budowa Wspólnot Europejskich.

Europejska Wspólnota Węgla i Stali
W latach 1948 - 1950 inicjatywę na rzecz integracji zachodnioeuropejskiej przejęła Francja. Nie z powodu wyjątkowo dużego nagromadzenia idei integracyjnych w tym kraju, ale dla doraźnych celów politycznych i ekonomicznych. Sytuacja pomiędzy Francją a Niemcami była zaogniona. Toczył się spór o status Saary. Poza tym Francja potrzebowała gwarancji, że odbudowane państwo niemieckie będzie państwem pokojowym. Francuscy politycy chcieli osiągnąć to poprzez ścisłe powiązanie przemysłów węglowo-stalowych Francji, Niemiec, a także innych państw Europy. Miało to wyeliminować zagrożenie wojny. Poza tym Francja przystąpiła do odbudowy swojego potencjału militarnego i swojej pozycji wielkomocarstwowej, czemu służyć miało zwiększenie produkcji sektora węglowo-stalowego. Produkcja wielokrotnie przewyższała zapotrzebowanie wewnętrzne, zaczęto więc szukać sposobu na sprzedaż nadwyżek.
W takiej atmosferze, generalnie sprzyjającej zjednoczeniu, francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman, w dniu 9 maja 1950 roku wystąpił z oświadczeniem, w którym proponował połączenie przemysłów węgla i stali Francji i Niemiec (a także innych państw) oraz podporządkowanie ich organowi ponadnarodowemu. Oświadczenie nie pozostało bez odpowiedzi. Plan francuskiego ministra doczekał się zmaterializowania 18 kwietnia 1951 roku, gdy w Paryżu uroczyście podpisano układ o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali, do której przystąpiło sześć krajów: Belgia, Republika Federalna Niemiec, Francja, Włochy, Luksemburg i Holandia. Układ wszedł w życie 23 lipca 1952 roku. Ówczesna prasa zachodnioeuropejska pełna była prognoz, że postanowienia z Paryża są początkiem zjednoczonej Europy oraz, że następnym krokiem powinna być konstytucja europejska. Traktat został zawarty na 50 lat od dnia, w którym wszedł w życie, co oznacza, że w 2002 roku utraci swą ważność. W 1991 roku Komisja Wspólnot opowiedziała się za jego wygaśnięciem w tym terminie, co oznacza przejęcie jego zadań przez Wspólnotę Europejską.

Europejska Wspólnota Gospodarcza i Europejska Wspólnota Energii Atomowej
Po powstaniu EWWiS (Europejska Wspólnota Węgla i Stali) podejmowane były próby rozszerzenia zakresu działania o cele obronne i polityczne, lecz na to było jeszcze za wcześnie. W czerwcu 1954 roku szefowie dyplomacji krajów Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali podjęli kolejna inicjatywę w tym zakresie. W Messynie zdecydowano, że słuszna i najmniej kontrowersyjna jest integracja w obszarze gospodarczym, niż w jakimkolwiek innym. Przygotowanie stosownego raportu powierzono zespołowi pod kierownictwem ministra spraw zagranicznych Belgii Paulowi Henri Spaakowi. 21 kwietnia 1956 roku Komisja Spaaka zdała sprawę ze swej pracy uzupełniona opinią "Trzech Mędrców". Rok póżniej, 25 marca 1957 roku, zwołano w Rzymie konferencję, na której zostały podpisane: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą - EWG, powszechnie nazywaną Wspólnym Rynkiem oraz Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej - EWEA, powszechnie nazywaną Euratomem. Oba traktaty znane są pod nazwą Traktatów Rzymskich. Traktaty ustanawiające EWG i EWEA zostały podpisane przez sześć państw członkowskich EWWiS i weszły w życie 1 stycznia 1958 roku. Obydwa Traktaty zawarte zostały na czas nieokreślony.

Powstanie Unii Europejskiej.
Po tak owocnych latach pięćdziesiątych procesy integracyjne zostały nieco zahamowane. Nie znaczy to, że Europa zapomniała, bądź zaniechała jednoczenia, nie. Początek lat szesćdziesiątych to także czas niewątpliwego sukcesu gospodarczego Wspólnot. Wraz z rozwojem gospodarczym coraz częściej wracano do pierwotnej idei do dyskusji nad sposobem osiagnięcia równocześnie politycznej integracji.
Ambasador Francji w Danii, Christian Fouchet otrzymał, na bońskim spotkaniu szefów krajów szóstki, misję przygotowania projektu statutu politycznego "unii narodów europejskich". Zespół, którym kierował francuski dyplomata, niestety bez powodzenia, dwukrotnie próbował przekonać państwa członkowskie do swych propozycji. Niepowodzenia te były jednak tak trwałe, że w Paryżu, 17 kwietnia 1962 roku podjęto decyzję o zawieszeniu rokowań. Mimo tego, opracowania komisji Foucheta nie były tak całkowicie bezowocne, bowiem w przyszłości do nich powrócono; tymczasem otrzymały nazwę I i II planu Foucheta.

Taką postawę politycznych decydentów w krajach szóstki nie bardzo można wytłumaczyć. W tym czasie pełno było w prasie dyskusji o potrzebie pogłębiania procesów integracyjnych, a nawet utrwaliło się określenie o deficycie inicjatyw na rzecz zjednoczenia i głoszono postulat stworzenia podstaw do coraz ściślejszego połączenia narodów europejskich. Przez niemal osiem lat nie osiągnięto w tym czasie wyrażnego, efektywnego postępu, co nie oznacza, że nie dyskutowano na ten temat w czasie wielu międzynarodowych konferencji dyplomatycznych. Przełom osiągnięto w Hadze, gdzie w grudniu 1969 roku szefowie państw wydali zalecenie, aby w latach 1972 i 1974 (są to lata, na które zaplanowano kolejne konferencje dyplomatyczne, tym razem w Paryżu) skonkretyzować instrument i nowy cel zjednoczenia gospodarczego i politycznego, w ten sposób proklamowano stworzenie unii europejskiej. Tym razem premier Belgii, Leo Tindemans otrzymał od szefów rządów innych krajów zadanie opracowania całościowej koncepcji unii europejskiej.
Opracowanie-raport Tindemansa przewidywał kilka bardzo konkretnych zaleceń, wśród nich:
· rok 1980 jako urzeczywistnienie idei unii;
· reformę instytucji Wspólnoty;
· wspólną politykę zagraniczną, regionalną oraz społeczną.
Dziś wiemy, że tego ambitnego planu nie udało się dokonać w przewidzianym przez belgijskiego premiera terminie. Trudność wynikała ze zbyt wielkich różnic w spojrzeniu poszczególnych państw na koncepcję struktury konstytucyjnej Unii oraz na sprawy związane z reformami jej instytucji. Nie oznacza to, że w latach siedemdziesiątych nie osiągnięto postępu. Wprowadzono ważny, jeżeli nie najważniejszy instrument Europejską Współpracę Polityczną.
Jednolity Akt Europejski
Po wielu latach, pierwszym znaczącym krokiem w kierunku Unii Europejskiej było podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego w dniach 17 i 28 lutego 1986 roku (trzy państwa ówczesnej dwunastki Wspólnot - Włochy, Gracja i Dania podpisały go w drugim terminie). Traktat, który jest w zasadzie umową międzynarodową nazwę swą zawdzięcza temu, iż wprowadzał zmiany do traktatów założycielskich Wspólnot, a także zawierał postanowienia kład?ce fundament pod obecny II filar Unii Europejskiej (Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa). Istotnym składnikiem JAE (Jednolitego Aktu Europejskiego) była deklaracja o Europejskiej Współpracy Politycznej, która była w zasadzie sformalizowaniem już istniejących od 1970 roku kontaktów między państwami członkowskimi Wspólnot. Ważnym punktem JAE było ustanowienie Rady Europejskiej, w której skład wchodzą szefowie państw lub rządów państw członkowskich oraz przewodniczący Komisji Wspólnot, którzy są wspomagani przez ministrów spraw zagranicznych i jednego członka Komisji. Spotkania Rady Europejskiej odbywają się dwa razy do roku. JAE wzmocnił pozycję Parlamentu Europejskiego.
Traktat z Maastricht
W następnym roku, po wejściu w życie Jednolitego Aktu Europejskiego, zebrana w Hanowerze Rada Europejska podjęła decyzję o rozszerzeniu Rynku Wewnętrznego przez Unię Gospodarczą i Monetarną. Na posiedzeniu Rady w czerwcu 1989 roku w Madrycie postanowiono zwołać konferencję rządów państw członkowskich w celu utworzenia Unii Gospodarczej i Monetarnej. Ponieważ w owym czasie pojawiły się problemy na południu Europy (Jugosławia) postanowiono wzmocnić pracę nad unią polityczną, a także w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Traktat o Unii Europejskiej podpisany w Maastricht 7.02.1992 stanowi nowy etap integracji europejskiej. Przyjął on kalendarium na wprowadzenie wspólnej waluty euro, będącej logicznym zakończeniem procesu tworzenia rynku bez granic. Rozszerzył on pojęcie obywatelstwa mieszkańców Unii Europejskiej przez przyznanie im nowych praw (czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach lokalnych i europejskich, prawo petycji, prawo odwołania się do Rzecznika Praw Europejskich). Przyznano nowe uprawnienia parlamentowi Europejskiemu, zwłaszcza prawo "współdecydowania" z Radą.
Obie konferencje zostały zwołane zgodnie z zaleceniami Rady Europejskiej obradującej w dniach 14 i 15 grudnia 1990 roku w Rzymie. Następnie podczas posiedzenia Rady w Maastricht w dniach 9 i 10 grudnia 1991 roku, oba projekty zostały połączone w jeden projekt Traktatu o Unii Europejskiej, który 7 lutego 1992 roku został podpisany przez dwanaście państw członkowskich Wspólnot.
Jednak Unia Europejska nie miała powstać bez bólu. Zgodnie z założeniami Traktat miał wejść w życie 1 stycznia 1993 roku, po wymaganej w art. G Traktatu o Unii Europejskiej ratyfikacji przez państwa podpisujące. Konstytucje Królestwa Danii i Irlandii przewidywały obligatoryjne przeprowadzenie referendum (dla informacji Konstytucja Rzeczpospolitej nie wymaga przeprowadzenia referendum, może ono mieć miejsce jedynie w celu pomocniczym, o czym zadecyduje Rząd i Parlament). Referendum w Danii z 2 czerwca 1992 roku dało wynik negatywny, co spowodowało przyjęcie podczas obrad Rady Europejskiej w Edynburgu w grudniu 1992 r., specjalnych uregulowań dla Danii dotyczących obywatelstwa UE, Unii Gospodarczej i Walutowej oraz polityki bezpieczeństwa. Po kolejnym referendum, przeprowadzonym 18 maja 1993 roku, uzyskano wynik pozytywny. Pewne ustępstwa poczyniono na rzecz Wielkiej Brytanii (polityka socjalna i Unia Gospodarcza i Walutowa). Jako ostatnie państwo Republika Federalna Niemiec, po oczekiwaniu na orzeczenie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego co do zgodności Traktatu z konstytucją, ratyfikowała Traktat. Wszedł on w życie 1 listopada 1993 roku. Traktat wprowadził zmianę nazwy EWG na Wspólnotę Europejską oraz umocnił pozycję Parlamentu Europejskiego.
Traktat Amsterdamski
Trzy lata po wejściu w życie Traktatu o Unii Europejskiej potrzebna się stała jej reforma instytucjonalna. Projekt jej przygotowywany był na konferencji międzyrządowej trwającej od marca 1996 roku. Projekt przedłożony później pod obrady Rady Europejskiej (15 - 18 czerwiec 1997) w Amsterdamie został przyjęty i po ratyfikacji wszedł w życie 1 maja 1999 roku.
Nowy traktat odpowiada w większym lub mniejszym stopniu na następujące oczekiwania:

zbliżyć się do obywatela, jego oczekiwań, jego niepokojów, potwierdzić jego prawa;

znieść przeszkody w wolnym przepływie, czyniąc równocześnie z Europy bezpieczną przestrzeń;

sprawić, by głos Europy był lepiej słyszany w świecie;
doprowadzić do tego, by w perspektywie zbliżającego się rozszerzenia instytucje Unii były skuteczniejsze.

Potwierdza także konieczność koordynowania działań na rzecz zatrudnienia. Umacnia politykę wspólnotową w dziedzinie spraw socjalnych, środowiska naturalnego i zdrowia publicznego.
Z szóstki w pietnastkę.
Traktaty ustanawiające Wspólnoty podpisywało sześć państw: Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec i Włochy. Później Wspólnoty powiększały się o:

22 stycznia 1972 - Traktat o przystąpieniu do Wspólnot: Danii, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Norwegii. Norwegia w wyniku referendum nie ratyfikowała Traktatu, który wszedł w życie 1 stycznia 1973 roku. Z "szóstki" zrobiła się "dziewiątka".
28 maja 1979 - do Wspólnot przystępuje Grecja. Wejście w życie: 1 stycznia 1981 roku.
12 czerwca 1985 - Traktaty o wejście Hiszpanii i Portugalii do wspólnot. Wejście w życie: 1 styczeń 1986 r.
24 czerwiec 1994 - Traktat o przytąpieniu do Unii Europejskiej Austrii, Norwegii (Norwegowie znów mówią nie, póki ropy, póty nadziei), Szwecji i Finlandii. Wchodzi w życie: 1 stycznia 1995 roku. W ten właśnie sposób "szóstka" zmieniła się w "piętnastkę".

Jednakże wiele państw złożyło swą kandydaturę do grona "piętnastki". Są to następujące państwa: Turcja (1987), Maroko (1987), Malta (1990), Cypr (1990), Szwajcaria (1992), Węgry (1994), Polska (8 kwietnia 1994), Rumunia (1995), Słowacja (1995), Estonia (1995), Czechy (1995), Słowenia (1996) oraz Litwa, Łotwa i Bułgaria. O ile wniosek Turcji jest w pełni zrozumiały (są tylko "małe" problemy z przestrzeganiem praw człowieka...), o tyle wniosek Maroka wymagałby zmiany art. 51 Traktatu o Unii, który nie pozwala przyjmować innych państw niż europejskich.


Organy Unii Europejskiej
Instytucje Unii mają siedziby w trzech miastach:
Strasburgu (Parlament Europejski)
Luksemburgu (Europejski Trybunał Sprawiedliwości i Trybunał Obrachunkowy)
Brukseli (Komisja Europejska i Rada Unii Europejskiej).
Rada Europejska
Rada Europejska (nie należy jej mylić z Radą Europy i Radą Unii Europejskiej) wytycza strategiczne cele rozwoju Unii.
Pozostaje ona poza systemem instytucjonalnym traktatów wspólnotowych. Początki Rady Europejskiej wiażą się ze szczytami przywódców państw członkowskich Wspólnot (od 1961), natomiast swoją obecną formę (systematycznych spotkań szefów rządów państw członkowskich Wspólnot Europejskich) posiada od 1974 roku. Obrady odbywają się co najmniej dwa razy w roku, pod przewodnictwem głowy państwa lub szefa rządu państwa członkowskiego, któremu przypada przewodnictwo w Unii Europejskiej. Przewodnictwo trwa pół roku i zmienia się rotacyjnie. Miejsce Rady Europejskiej w strukturze Wspólnot Europejskich zostało potwierdzone w Jednolitym Akcie Europejskim oraz Traktacie o Unii Europejskiej. Ma ona inspirować politykę Unii Europejskiej, stwarzać warunki dla rozwiązania najtrudniejszych kwestii i podejmować kierunkowe decyzje. Obecnie w jej skład wchodzi przewodniczący Komisji Europejskiej.
Rada Unii Europejskiej
Rada Unii Europejskiej składa się z przedstawicieli szczebla ministerialnego wszystkich państw członkowskich, reprezentujących interesy swoich państw. Może występować w kilku postaciach: jako Rada do Spraw Ogólnych (ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich ) lub Rada Specjalna - tzw. branżowa (ministrowie rolnictwa, przemysłu, spraw wewnętrznych itd.). Najważnieszym zadaniem Rady jest koordynowanie ogólnej polityki gospodarczej, rozpatrywanie i uchwalanie wszelkiego rodzaju wspólnotowych aktów prawnych, a także zawieranie umowów międzynarodowych na podstawie uprawnień udzielonych jej przez Komisję po porozumieniu z Parlamentem Europejskim. Bierze ona także udział w tworzeniu wspólnej polityki zagranicznej i zapewnianiu bezpieczeństwa. Współpracuje z innymi organami w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Posiedzenia Rady Unii Europejskiej zwołuje zasadniczo i kieruje nimi jej przewodniczacy, mogą być także zwoływane z inicjatywy jednego z jej członków lub Komisji Europejskiej. Urząd przewodniczącego pełnią kolejno przedstawiciele wszystkich państw (po 6 miesięcy).
Parlament Europejski
Parlament Europejski nie stanowi prawa w Unii Europejskiej, ale uczestniczy w procesie decyzyjnym. Ma też uprawnienia dotyczące uchwalania budżetu oraz zatwierdzania układów stowarzyszeniowych. Kontroluje pracę Komisji Europejskiej udzielając jej absolutorium, ma wpływ na przyjmowanie do Unii Europejskiej nowych członków, mianuje rzecznika praw obywatelskich. Może także ustanawiać tymczasowe Komitety Dochodzeniowe, badające ewentualne wykroczenia lub nieprawidłowości w stosowaniu prawa wspólnotowego (europejskiego). Wybiera Rzecznika Praw Obywatelskich.
Parlament składa się z przedstawicieli państw członkowskich Unii, wybieranych w wyborach powszechnych i bezpośrednich (na okres 5 lat). Obecnie liczy 626 deputowanych. Od 1962 był organem EWG, a powstał w 1958 jako Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne wywodzące się z Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Posłowie nie tworzą grup reprezentujących poszczególne państwa, lecz politycznie zorientowane frakcje. Parlament Europejski obraduje w Strasburgu, a komisje parlamentarne i poszczególne frakcje - w Brukseli.
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Sprawiedliwości zapewnia przestrzeganie prawa wspólnotowego, pełni funkcję sądu międzynarodowego, konstytucyjnego, administracyjnego. Orzeka o zgodności aktów prawnych wydawanych przez instytucje Wspólnot z traktatami Wspólnot. Rozpoznaje spory między państwami lub między Komisją Europejską i państwami, wynikające ze stosowania prawa europejskiego. Trybunał jest także instancją odwoławczą od decyzji Komisji.
Składa się z 15 sędziów, którymi są obywatele państw członkowskich Unii. Ich kadencja trwa 6 lat i może być odnawiana. Przewodniczącego wybierają sędziowie spośród siebie. Trybunał Sprawiedliwości obraduje na sesjach plenarnych i w sprawach szczególnych może tworzyć 3-5-osobowe izby.
Trybunał Obrachunkowy
Trybunał Obrachunkowy (nazywany też Europejskim Trybunałem Rewidentów Księgowych lub Trybunałem Rewizyjnym) sprawuje kontrolę nad dochodami i wydatkami Wspólnot oraz bada, czy finansami wspólnotowymi zarządzano właściwie i zgodnie z prawem. Funkcje swe spełnia wraz z Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej, organami odpowiedzialnymi za kwestie budżetowe. W jego skład wchodzi 15 członków (rewidentów) mianowanych na 6 lat. Działa w Luksemburgu od 1975 na mocy układu, który wszedł w życie od 1 VI 1977.
Komitet Regionów
Komitet Regionów jest organem doradczym, z którym Rada Unii Europejskiej i Komisja Europejska konsultują się w sprawach regionalnych i lokalnych (na obszarze Unii istnieje ok. 200 regionów).
Komitet składa się z 222 przedstawicieli regionalnych i lokalnych jednostek samorządowych.
Komitet Stałych Przedstawicieli
Komitet Stałych Przedstawicieli jest instytucją pomocniczą trzech Wspólnot Europejskich. Odpowiada za przygotowanie prac Rady Unii Europejskiej. Zajmuje się wypracowywaniem zgodnego stanowiska państw członkowskich w sprawie propozycji Komisji Europejskiej, jeszcze zanim zostaną one wpisane do porządku obrad Rady Unii.
Komitet składa się z ambasadorów państw członkowskich Unii, akredytowanych przy Wspólnotach Europejskich. W ramach COREPER'u działa 200 grup roboczych.
Komitet Ekonomiczno-Społeczny
KES jest wspólnym organem Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej i Wspólnoty Europejskiej. Wypracowuje stanowiska w sprawach gospodarczych i społecznych.
W jego skład wchodzi 222 reprezentantów środowisk gospodarczych i społecznych - producentów, rolników, przewoźników, pracowników najemnych, kupców, rzemieślników i przedstawicieli wolnych zawodów.
co to takiego Euro ?
Euro jest walutą Unii Gospodarczej i Walutowej - UGW (Economic and Monetary Union - którzy już w kilka lat po drugiej wojnie światowej postulowali przekształcenie krajów zachodnioeuropejskich w Federację Europejską czy też Stany Zjednoczone EMU), która 1 stycznia 1999 r. została utworzona w ramach Unii Europejskiej (UE). Podstawą prawną ustanowienia UGW jest podpisany w 1992 r. w Maastricht (Holandia) traktat o Unii Europejskiej. W skład nowej unii weszło jedenaście z piętnastu krajów UE (Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg , Niemcy, Portugalia i Włochy). UGW określana też jest nieoficjalnie jako obszar euro albo Euroland. W przyszłości skład członkowski Eurolandu rozszerzy się wraz z przystępowaniem do niego nowych krajów. Każdy kraj UE ma bowiem prawo należeć do UGW, o ile spełni określone warunki - tzw. kryteria konwergencji, dotyczące inflacji, długoterminowej stopy procentowej, stanu finansów publicznych oraz stabilności kursu walutowego. Oznacza to, że także Polska, gdy będzie już członkiem Unii Europejskiej, ma przed sobą perspektywę udziału w obszarze euro na zasadach obowiązujących pozostałe kraje.
Dlaczego Euro?
Najważniejszą cechą UGW jest to, że stanowi ona obszar jednowalutowy, tzn. obszar, na którym ma cyrkulować tylko jeden pieniądz, euro, zastępujący waluty narodowe. Z początkiem 1999 r. kraje członkowskie straciły prawo do emisji własnego pieniądza. Przekazały je międzynarodowemu bankowi centralnemu unii, który ma wyłączne kompetencje do prowadzenia polityki pieniężnej w ramach Eurolandu. Przekazanie instytucji międzynarodowej narodowych uprawnień w sferze monetarnej jest wydarzeniem wielkiej wagi, oznacza bowiem wyzbycie się jednego z kluczowych atrybutów suwerenności narodowej.
Nasuwa się pytanie, dlaczego kilkanaście krajów zgodziło się dobrowolnie zrezygnować z praw, które są tak istotne dla niezależnego bytu państwa, jak posiadanie własnych sił zbrojnych. Odpowiadając na nie, można stwierdzić, że podstawowe znaczenie miały tu przyczyny polityczne. Można je określić ogólnie jako dążenie do ustanowienia w Europie odrębnej, nowej struktury, zbliżonej do państwa federalnego, która byłaby w stanie zapewnić trwałe warunki ekonomiczne do zachowania pokoju na kontynencie europejskim. Chodzi w szczególności o takie powiązanie państwa niemieckiego z innymi krajami, by nie było ono w stanie więcej stworzyć zagrożenia dla bezpieczeństwa europejskiego. Nauczone bolesnymi doświadczeniami z wojen mających miejsce w XX wieku, kraje Unii Europejskiej uznały, że pokój jest tą wartością, która faktycznie nie ma ceny. Dlatego zgodziły się na tak znaczną utratę suwerenności narodowej, by tę wartość zachować na trwałe.
Ustanowienie Eurolandu jest spełnieniem w dużej części wizji federalistówEuropy.
Przyczyny ekonomiczne odgrywają także dużą rolę w utworzeniu obszaru euro. Wiążą się ściśle z faktem, że kraje Unii Europejskiej tworzą od 1993 r. jednolity rynek, na którym swobodnie mogą przepływać towary, usługi, kapitały i siła robocza. Jest więc to faktycznie rynek bez granic wewnętrznych. Proces znoszenia ograniczeń w handlu między krajami członkowskimi trwał kilkadziesiąt lat. Po jego zakończeniu stało się jasne, że dla rozwoju tego handlu potrzebne jest jeszcze wprowadzenie jednego pieniądza i zastąpienie nim kilkunastu walut narodowych, obowiązujących na tym, stosunkowo niewielkim obszarze. Możliwość dysponowania jednym pieniądzem zbliży UE do rynku jej głównych konkurentów międzynarodowych, takich jak Stany Zjednoczone i Japonia. Członkowie unii nie będą ponosić kosztów transakcji handlowych związanych z wymianą jednej waluty na drugą. Wyeliminowanie walut narodowych oznacza także, że przestanie istnieć problem zmian ich kursów i w efekcie ryzyka kursowego. Stworzy to możliwość znaczącego ograniczenia kosztów działalności przedsiębiorstw (według szacunków Komisji Europejskiej możliwy jest spadek kosztów z tytułu wprowa dzenia jednego pieniądza o ok. 40 mld USD rocznie. co odpowiada 0,5% PKB UE jako całości).
Z wprowadzeniem euro wiązane są także nadzieje na istotny wzrost konkurencji na obszarze Eurolandu. Konkurencja ta powinna przyczynić się do wzrostu efektywności przedsiębiorstw działających na tym obszarze. Skutkiem tego ma być lepsze dostosowanie ich oferty do potrzeb konsumentów. Interesom konsumenta będzie sprzyjać przejrzystość cen, powstała dzięki wyrażaniu cen w tej samej walucie we wszystkich krajach członkowskich. Stworzy to lepsze możliwości racjonalnego wyboru oferowanych w Eurolandzie towarów i usług.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Przeczytaj podobne teksty

Czas czytania: 21 minut