PASCAL Blaise, 1623-62, francuski matematyk, fizyk, pisarz i filozof; związany z jansenizmem; sformułował zasadę indukcji matematycznej, badał zjawiska dotyczące ciśnienia atmosferycznego i hydrostatyki (prawo Pascala); współtwórca rachunku prawdopodobieństwa; głosił autonomię racjonalnego myślenia i zasadę rozdziału między nauką (porządkiem rozumu) a wiarą (porządkiem serca), akcentował rozdarcie człowieka między Bogiem a światem; Myśli (1670, wydanie polskie 1921), Prowincjałki (1656-57, wydanie polskie 1921).
Prawo Pascala - podstawowe prawo statyki płynów, które mówi, że w każdym miejscu w płynie (cieczy lub gazie) różnica ciśnienia całkowitego oraz ciśnienia hydrostatycznego (wywieranego przez własny ciężar płynu) jest taka sama.
PASCALA PRAWO: jeżeli na powierzchnię cieczy wywierane jest ciśnienie (na tyle duże, że można pominąć działanie siły ciężkości), to w każdym punkcie cieczy panuje jednakowe ciśnienie równe ciśnieniu zewnętrznemu; sformułowane 1653 przez B. Pascala; na prawie Pascala opiera się działanie prasy hydraulicznej.
CIŚNIENIE, skalarna wielkość fizyczna określona stosunkiem wartości siły, działającej prostopadle do powierzchni, do pola tej powierzchni; jednostką w układzie SI jest paskal (Pa).
CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE, ciśnienie, jakie wywiera powietrze atmosferyczne na powierzchnię Ziemi i na wszystkie znajdujące się w nim przedmioty; na danym poziomie jest równe ciężarowi słupa powietrza (o jednostkowej podstawie), znajdującego się ponad tym poziomem; na poziomie morza średnia wartość ciśnienia atmosferycznego wynosi 1013,25 hPa (tzw. ciśnienie normalne); najniższe wartości osiąga ciśnienie atmosferyczne w środku cyklonu tropikalnego (poniżej 960 hPa), najwyższe - w centrum wyżu (do ok. 1080 hPa).
CIŚNIENIE HYDROSTATYCZNE, ciśnienie wywierane przez słup płynu (podlegającego działaniu siły ciężkości) o wysokości h, równe gh ( - gęstość płynu, g - przyspieszenie ziemskie).
ARCHIMEDES, ok. 287-212 p.n.e., grecki matematyk i fizyk; jeden z najwybitniejszych uczonych starożytności; podał metodę obliczania objętości brył oraz dość dokładne oszacowanie liczby ; twórca podstaw statyki (zasada dźwigni) i hydrostatyki (prawo Archimedesa); autor wielu wynalazków, m.in. czerpadła ślimakowego (śruba Archimedesa), machin obronnych.
ARCHIMEDESA PRAWO: ciało zanurzone w cieczy (np. w wodzie) traci pozornie na ciężarze tyle, ile waży ciecz wyparta przez to ciało; słuszne też w przypadku gazu.
Czas czytania: 2 minuty
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.