Krew

UZASADNIJ STWIERDZENIE:”KREW JEST ISTOTĄ ŻYCIA”

Krew, stanowiąca około 7% masy ciała, jest bardzo ważnym składnikiem organizmu ludzkiego. Większość objętości krwi stanowi osocze, czyli płynne środowisko tworzące "zawiesinę" dla elementów morfotycznych (upostaciowanych), którymi są krwinki czerwone, krwinki białe oraz płytki krwi. Krew jest płynem o zabarwieniu czerwonym. Jej barwa zależy od barwnika krwi - hemoglobiny zgromadzonej w krwinkach czerwonych. Odcień zabarwienia krwi zmienia się w zależności od wysycenia krwi tlenem. Krew tętnicza jest bogata w tlen i ma zabarwienie żywoszkarłatne. Krew żylna jest uboga w tlen i ma zabarwienie zbliżone do wiśniowego. Krew oglądana pod światło, nawet jej cienka warstwa, jest nieprzezroczysta, ponieważ krwinka rozprasza światło. Po zniszczeniu krwinek i przejściu hemoglobiny do osocza (hemoliza), krew staje się przezroczysta jak czerwony lakier.
Po odwirowaniu, kiedy krwinki osiądą na dnie naczynia, krew dzieli się na dwie warstwy:
dolną - czerwoną i nieprzezroczystą warstwę utworzoną przez opadłe krwinki,
górną - przezroczystą o zabarwieniu słomkowożółtym - osocze krwi.
Smak krwi jest słony od zawartego w niej chlorku sodowego (sól kuchenna). Ciężar właściwy krwi wynosi ok. 1,055-1,060 g/cm3. Odczyn krwi jest lekko zasadowy i na ogół stały: pH = 7,2 - 7,4.
Związki chemiczne krwi, stanowiące układy buforowe, bronią organizm przed nadmiernym zakwaszeniem lub alkalizacją. Należą do nich: węglany, fosforany i białka krwi. Substancje te reagują z kwasami jak zasady, a z zasadami jak kwasy. Innym mechanizmem utrzymującym stały odczyn krwi jest proces wydalania przez płuca, nerki i przewód pokarmowy nadmiaru kwasów i zasad.
Ogólna ilość krwi w organizmie człowieka wynosi normalnie ok. 1/12 do 1/13 wagi ciała. Człowiek ważący 60 kg ma ok. 5 litrów krwi. U dzieci ilość krwi jest nieco większa i wynosi 1/9 do 1/10 wagi ciała. Normalnie w organizmie krąży niecała ilość krwi, gdyż jej część jest zgromadzona w zbiornikach krwi, takich jak wątroba, śledziona. Włączana jest do krążenia tylko w przypadkach konieczności uzupełnienia krążącej krwi.

Do funkcji krwi należy:
- przenoszenie tlenu, niezbędnego do życia każdej komórki organizmu, z płuc do wszystkich tkanek i narządów (rolę tę pełnią erytrocyty)
- przenoszenie dwutlenku węgla, powstającego jako uboczny produkt przemiany materii, z tkanek i narządów do płuc, w których zostaje wydalony z organizmu wraz z wydychanym powietrzem (rolę tę pełnią erytrocyty)
- przenoszenie substancji odżywczych, mikroelementów i witamin wchłoniętych w jelicie do wszystkich tkanek i narządów (rolę tę pełnią białka osocza)
- obrona organizmu przed drobnoustrojami chorobotwórczymi (dokonywana przez leukocyty)
- hamowanie krwawienia, do którego dochodzi np. po zranieniu (z udziałem płytek krwi i osoczowych białek krzepnięcia).
Zaledwie jedna kropla krwi ( czyli 1 mm3) zawiera około 5-ciu milionów erytrocytów czyli czerwonych krwinek, od 4-10 tysięcy leukocytów czyli krwinek białych i od 150 do 440 tysięcy płytek krwi. Erytrocyty odpowiedzialne są za przenoszenie tlenu do wszystkich komórek ustroju. Umożliwia im to obecność hemoglobiny, czerwonego barwnika, który pozwala na wiązanie tlenu potrzebnego organizmowi do oddychania. Po oddaniu tlenu, krwinki czerwone zabierają z komórek dwutlenek węgla i przenoszą go do narządów oddechowych.
Krwinka czerwona - średnio żyje około 120 dni. Ich prawidłowa liczba wynosi od 4-6 mln w 1 mm3 krwi.
Leukocyty to prawdziwa armia gotowa bronić organizmu człowieka. W czasie infekcji czy choroby ci wspaniali obrońcy giną miliardami zwalczając chorobę. Leukocyty powstają w szpiku kostnym, a dojrzewają w węzłach chłonnych, śledzionie, grasicy i migdałkach. Ich liczba jest zmienna i zależy od wieku, stanu zdrowia, stosowanej diety a nawet pory dnia.
Trombocyty, czyli płytki krwi są niezbędne do prawidłowego krzepnięcia krwi. Ich liczba powinna wynosić od 150-400 tys w 1 mm3. Średnio żyją około 9-ciu dni. W momencie uszkodzenia naczynia krwionośnego płytki przylegają w miejscu uszkodzenia do ściany takiego naczynia.
Źródłem wszystkich komórek krwi jest szpik kostny. Znajdują się w nim tzw. komórki macierzyste, które są nieśmiertelne. I choć stanowią zaledwie 0,1% wszystkich komórek są bardzo ważne.
Dzięki tym komórkom układ krwiotworzenia, przez całe życie organizmu, nieustannie odtwarza układ krwiotwórczy i odpornościowy. Potencjał samo-odtwarzania się komórek macierzystych jest praktycznie nieograniczony. Zdaniem naukowców potrafią one żyć 40-50 razy dłużej niż organizm, w którym powstały.
Wyróżniamy cztery podstawowe grupy krwi: A, B, AB i O.
Czerwone krwinki, podobnie jak i inne komórki mają swoistą budowę cząsteczkową powierzchni komórkowej.
Znajduje się tam cząsteczka zwana aglutynogenem. Istnieją dwa rodzaje aglutynogenów: A i B. Niektórzy ludzie mają tylko A lub B,
a są i tacy, którzy posiadają oba (AB) lub nie posiadają żadnego (O)
W Polsce najczęściej występującą grupą krwi jest grupa A (37%)
oraz O (36%).

Choroby krwi:

- niedokrwistość
Podstawowe objawy choroby to bladość skóry, osłabienie, brak apetytu,
wypadanie włosów, sucha skóra, łamliwość paznokci, omdlenia, przyspieszenie akcji serca, szybkie męczenie się.

- nadkrwistość
Niedotlenienie na skutek przewlekłych chorób płuc lub serca, nowotwory nerek a czasami przebywanie na dużych wysokościach mogą być przyczyną powstawania czerwienicy rzekomej-jednej z postaci nadkrwistości. Na skutek nadmiernego pobudzenia układu krwiotwórczego nadmiernie wzrasta liczba czerwonych krwinek.

- białaczka
Jest chorobą nowotworową układu krwiotwórczego. W organizmie osoby chorej na białaczkę dochodzi do nie kontrolowanego namnażania się białych krwinek w szpiku kostnym.

- hemofilia
Jest dziedziczną chorobą polegającą na zaburzeniu procesu krzepnięcia krwi. Hemofilię przenoszą kobiety, to one są nosicielkami genu odpowiedzialnego za powstawanie schorzenia. Chorują na nią jednak wyłącznie mężczyźni.

- małopłytkowość
Znaczne zmniejszenie się liczby krwinek płytkowych i przedłużenie czasu krwawienia-to główne objawy. Jego przyczyna mogą być zakażenia wirusowe, działanie niektórych leków lub niewydolność szpiku czy białaczki.

Krew ma ogromną moc. Przenosząc życiodajny tlen i substancje odżywcze do wszystkich tkanek naszego organizmu decyduje o jego funkcjonowaniu. Jest prawdziwym darem życia a także bezcennym lekiem i nie może być zastąpiona żadnym innym preparatem chemicznym. Krew jest swoistym "spoiwem" wiążącym komórki, które tworzą organizm człowieka.