Historia Afganistanu 1994-2003

Na rok 1994 datuje się rozpoczęcie działalności talibów w Afganistanie. Byli oni słuchaczami w pakistańskich szkołach koranicznych, a reprezentowali skrajny fundamentalizm islamski. Ich celem było stworzenie państwa islamskiego opartego na twardym prawie szariatu. Przywódcą talibów był szejk Mohammed Omar, brał on wcześniej udział w wojnie radziecko-afgańskiej. Odbili oni w listopadzie ‘94 roku porwany konwój pakistański, miało to przywrócić bezpieczeństwo handlu, a także przypuszczalnie miało to pozyskać zaufanie ludności, zmęczonej ciągłymi walkami. Byli wspomagani dostawami broni z Pakistanu i Arabii Saudyjskiej. Już w ‘94 roku zdobyli Kandahar, zajmowali kolejne miasta, aż w marcu ’95 zaatakowali Kabul. Rozbili armię Hekmatjara oblegającą te miasto, doprowadziło to do sojuszu między rządem, Hekmatjarem i Dastumem. Talibowie nie opanowali wtedy stolicy, lecz udało im się rok później w ’96. Dzięki temu opanowali władze centralną, ale istniały jeszcze prowincje poza ich zasięgiem. Już w dwa tygodnie po zajęciu stolicy doszło do zjednoczenia wojsk walczących przeciw Talibom. Massud, Dastum i Rabani stworzyli Najwyższą Radę Obrony ojczyzny i od razu zaatakowali Kabul. Ale już w maju 1997 roku część wojsk Dastuma, po dowództwem Malika, przeszła na stronę Talibów. Lecz później Malik zdradził Talibów. W czerwcu ‘97 powołano Zjednoczony Islamski i Narodowy Front Ocalenia Narodowego, w którego skład weszły oddziały Massuda, Malika oraz etniczne wojska Hazarów. W kwietniu ’98 amerykańscy dyplomaci prowadzili rokowania, ale nie były one pomyślne. W sierpniu tego roku siedziba opozycji została stracona na rzecz Talibów. A wojska koalicji zostały odepchnięte na północny – wschód. W ‘99 ONZ doprowadziła do spotkania się przedstawicieli Talibów i opozycji, ale i to zakończyło się fiaskiem. Nadal taka sytuacja utrzymywała się do czasu ataku Talibów na Talagan w 2000 roku gdzie stacjonowali ich przeciwnicy. Massud zginął w zamachu we września ’01. Atak terrorystyczny Al – Kaidy na WTC z 11 września ‘01 roku, spowodował diametralną zmianę w sytuacji tego kraju, bowiem organizacja ta miała schronienie właśnie w Afganistanie. 17 września wystosowano ultimatum o wydanie Osamy bin Ladena i zostało ono odrzucone. USA odpowiedziało na to zmasowanymi atakami lotniczymi 7 października. 20 dnia tego miesiąca rozpoczęto operacje lądową. Sześć dni później przeprowadzono desant marines pod Kandaharem i założono bazę wojskową Rhino. 7 grudnia zajęto Kandahar, gdy Talibowie złożyli broń. Ale nadal cześć ich oddziałów jeszcze walczyła. Tymczasem USA usilnie starała się złapać, albo chociażby zabić bin Ladena, stosowała częste naloty dywanowe, w górzystych obszarach, gdzie przypuszczano, że ukrywa się tam wróg numer 1 ameryki. Na początku grudnia ‘01 roku miała miejsce konferencja, na której uchwalono tymczasowy rząd, na którego czele stanął Hamid Karzaj. Mimo to sytuacja w kraju nadal nie była spokojna z powodu ambicji różnych watażków. ONZ zaczęła wysyłać do Kabulu na początku roku 2002 kontyngent 4,5 tysiąca żołnierzy, aby ochraniali rząd. Schwytanych Talibów wysyłano następnie do bazy Guantanamo na Kubie. Ciągle w Afganistanie zdarzały się walki z siłami przeciwnymi rządowi Karzaja, częste są również zamachy na obcokrajowców. W sierpniu ‘03 z obawy przed atakami na swoich pracowników ONZ zawiesiła wysyłanie misji na znacznych terenach południowego Afganistanu. W listopadzie ‘03 rozszerzono działalność ISAF poza Kabul, przede wszystkim na większe miasta. Mimo trwającej już 2 lata bytności amerykanów w Afganistanie nie zdołano schwytać bin Ladena i kompletnie rozbić Al – Kaidy.