profil

Wolna wola człowieka czy siły od niego niezależne co przede wszystkim decyduje o ludzkim losie?Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu "Lalki", całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury

Ostatnia aktualizacja: 2021-06-17
poleca 80% 3090 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

 "Lalka" Bolesława Prusa to powieść napisana w epoce pozytywizmu. Dzieło oddaje nastroje społeczeństwa w latach 80. XIX w. W głowach ludzkich pojawił się pesymizm, który zaczął zastępować ideę pracy u podstaw i pracy organicznej. Autor przedstawia diagnozę ówczesnego ludu. Zbiorowość ta nie potrafiła docenić jednostek wybitnych. Analizując podany fragment tekstu pojawia się pytanie: co decyduje o ludzkim losie? Czy jest to wolna wola człowieka czy też siły od niego niezależne? Według mnie wolna wola w głównej mierze decyduje o losach jednostki, każdy jest kowalem swojego losu.

Główny bohater "Lalki" Stanisław Wokulski zwiedza Paryż i rozmyśla nad jego topografią. Sądzi, że miasto mimo długoletniej rozbudowy, którą dokonywało wielu ludzi, jest uporządkowaną całością. Dostrzega podobieństwo do olbrzymiego pękniętego półmiska. Elementy stolicy są ułożone logicznie pomimo chaosu. Widok ten skłania mężczyznę do refleksji. Stwierdził on, że miasto ma swoją własną anatomię i fizjonomię. Praca wielu ludzi budujących Paryż skojarzyła mu się z pracą pszczół, mrówek oraz związków chemicznych. Pomimo pragnienia wolności w działaniu tym nie widać indywidualności. Bohater stwierdza, że społeczeństwem nie rządzi przypadek, ale nieugięte prawo, którego obywatele muszą przestrzegać. Z biegiem czasu miejsce coraz bardziej przypomina owy półmisek. Widać znaczące różnice między dzielnicami np. wojskową, handlową, uczoną, przemysłową. Narrator, który występuje w trzeciej osobie, przytacza też rozmyślania Wokulskiego dotyczące fatalizmu losu Paryżan. Stanisław zastanawia się nad historią rodziny, w której to dziadek bardzo dużo pracował, zaczynając jako skromny rzemieślnik, natomiast jego prawnuk stał się milionerem. Widać tu trudną drogę do osiągnięcia awansu społecznego.

Bazując na historii życia Wokulskiego można dojść do wniosku, że człowiek nie do końca może być kowalem własnego losu. Główny bohater powieści zmienił swoje życie. Na początku należał do niższych warstw społecznych, będąc subiektem i kelnerem. Z czasem stał się szanowanym właścicielem sklepu. Mimo widocznego sukcesu, nie udało mu się jednak do końca zmienić postrzegania go przez Izabelę Łęcką, w której był zakochany. Mężczyzna bardzo starał się to uczynić, aczkolwiek stan ten, pokazuje nam nie słabe strony Wokulskiego, a uprzedzenia społeczne.

W literaturze możemy znaleźć wiele przykładów, dzięki którym stwierdzam, że człowiek jest kowalem własnego losu. Jednym z nich jest Harpagon, bohater "Skąpca" Moliera. Pragnął on wzbogacić się za wszelką ceną, nie liczył się z nikim, nawet z własnymi dziećmi. Najważniejsze były dla niego pieniądze i tylko miłością do nich się kierował. Poskutkowało to na jego złą opinią wśród mieszkańców Paryża, a także nienawiścią własnego potomstwa.

Podsumowując, człowiek boryka się z wieloma przeciwnościami losu, które są niezależne od niego. Mimo wszystko każdy z nas ma wpływ na swój żywot. Może ukształtować swoją historię w sposób pozytywny albo negatywny i większość zależy właśnie od niego. Wokulski wątpi w taki stan rzeczy, jednak dowiódł tego, że zmiany są jak najbardziej możliwe.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty