Jan Kochanowski

Pierwszy polski poeta urodził się w 1530 r. w Sycynie (ziemia radomska). Pochodził z rodziny szlacheckiej. jego dwaj bracia - Mikołaj i Andrzej - również zapisali się w dziejach literatury polskiej. Naukę i studia odbywał w Krakowie, w Królewcu (był tu dwukrotnie) i w Padwie (przebywał tu z przerwami ponad cztery lata). Zatrzymał się też na jakiś czas we Francji, między innymi w Paryżu. Piętnastoletni okres studiów i podróży zamknął Kochanowski wycieczką do Francji i w połowie maja 1559 roku trasą przez Niemcy, na stałe powrócił do kraju, jako w pełni ukształtowany humanista i renesansowy poeta. Kolejne 15 lat przeżył Kochanowski w otoczeniu dworu królewskiego i ówczesnych możnowładzców. Utrzymywał ścisłe związki z dworem podkanclerza i biskupa Filipa Padniewskigo, rodziną Firlejów, Janem Zamojskim. Był jednym z sekretarzy królewskich Zygmunta Augusta na dworze w Krakowie. Z tego okresu pochodzą pierwsze utwory poety. Jedną z zabaw dworskich była gra w szachy. Kochanowski z przepisów gry stworzył romans i obdarzył naszą literaturę po raz pierwszy zwięzłą powiastką o dziejach serca, poprzedniczką późniejszej nowelistyki polskiej. Życie dworskie odrodzenia za główne zadania poety uważało unieśmiertelnianie żyjących i zmarłych wierszami pochwalnymi. Z dworem rozstał się około 1574 r. - już po elekcji i koronacji Henryka Walezego. Ożenił się z Dorotą Podlodowską i osiadł w Czarnolesie, gdzie oddał się swojej twórczości.

Kochanowscy herbu Korwin wywodzili się z Kochanowa koło Wieniawy w Radomskiem. Rodzina ta pierwotnie używała herbu Ślepowron, zaś herb Kruk wszedł w użycie w drugiej połowie XV w. Poeta J. Kochanowski obejmując w 1564 roku probostwo poznańskie przedstawił jako swój herb Kruka w czerwonym polu z pierścieniem w dziobie. Mało kto jednak wie, że ten wielki polski poeata był mocno skoligacony z XV w. Rodem szlacheckim zamieszkującym nasze tereny. Matka Jana Anna urodzona w 1507 r. była córką Małgorzaty z Bąków, córki Zbigniewa Bąka (z Góry) herbu Zadora i współwłaścicielki majątków w Bąkowej Górze, Dębnie, Kalinkach i Zbyłowic. Małgorzata miała dwóch mężów Andrzeja z Dziebułtowa herbu Jelita z którym nie miała dzieci i Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż. Z tego związku na świat przyszło pięcioro dzieci syn Andrzej i cztery córki wśród nich Anna matka poety.