Dinozaury.

Przez 150 milionów lat, od triasu do końca kredy 65 milionów lat temu. Ziemię zamieszkiwały dinozaury. Ich szczątki znaleziono na wszystkich kontynentach nawet na Antarktydzie. Od dinozaurów pochodzą lądowe gady. Paleontolodzy, czyli naukowcy zajmujący się organizmami prehistorycznymi, dzielą je na dwie główne grupy: dinozaury ptasiomiednicowe (Ornitchischia) i gadziomiednicowe (Saurischia). Wśród dinozaurów byli zarówno mięsożercy, jak i roślinożercy. Niektóre dinozaury były ogromne, inne natomiast rozmiarów kurcząt. Dinozaury ptasiomiednicowe, takie jak iguandon, były roślinożerne. Miały wiele zębów - na przykład Corythosaurus miał ich 2 tysiące - oraz ruchomo zamocowaną szczekę, co pozwalało im przeżuwać. Stopa iguandona miała na zakończeniach palców zamiast pazurów rodzaj racic. Zostawiała charakterystyczny ślad - trzy palce o zaokrąglonych zakończeniach. Iguandon prawdopodobnie chodził na palcach tylnych kończyn, które musiały być mocne, aby utrzymać ciężar zwierzęcia. Do gadziomiednicowych należały między innymi poruszające się na dwóch kończynach mięsożerne teropody, takie jak tyranozaur (Tyrannosaurus), a także roślinożerne sauropody chodzące na czterech nogach,, takie jak diplodok (Diplodocus). Sauropody były największymi zwierzętami lądowymi, jakie kiedykolwiek istniały na Ziemi. Drapieżne dinozaury miały spiczaste, zakrzywione zęby, często o piłkowanej krawędzi, dzięki czemu mogły łatwo przegryźć skórę i mięso. Zęby dinozaurów są tak ostre, że nawet dzisiaj badacze muszą być bardzo ostrożni, kiedy ich dotykają. Tyranozaur - chociaż nie był największym mięsożernym dinozaurem, był niezwykle groźnym drapieżnikiem. Chodził na tylnych kończynach z tułowiem ułożonym poziomo i z uniesioną głową. Potrafił bardzo szybko biegać, a masywny ogon pozwalał temu wielkiemu i ciężkiemu zwierzęciu utrzymywać równowagę. Zachowane fragmenty odchodów nazywane są koprolitami. Zawierają pozostałości tego, czym żywiły się dinozaury np. kawałki kości, rybie łuski czy też materiał roślinny. Dzięki badaniu koprolitów można ustalić, jaka była dieta dinozaurów. Tyranozaur prawdopodobnie polował, jak również korzystał ze zdobyczy innych zwierząt. Miał wielką czaszkę z masywnymi szczękami, krótką i giętką szyję pozwalającą na obracanie głowy przy wyszarpywaniu mięsa ze zdobyczy. Miednica - dinozaury dzielą się na dwie grupy pod względem budowy miednicy. Ptasiomiednicowe (Ornithischia), takie jak parazaurolof (Parasaurolophus), miały kość łonową wygiętą do tyłu równoległe do kości kulszowej. U dinozaurów gadziomiednicowych, takich jak gallimim (Gallimimus), kość łonowa wygięta była do przodu i odstawała pod dużym kątem od kości kulszowej. Dinozaury składały jaja w twardych skorupach, podobnie jak wiele dzisiejszych gadów. Wiele dinozaurów składało naraz kilka jaj w gniazdach wykopanych w zieli leżących blisko siebie, co wskazuje na to, że dinozaury gniazdowału w koloniach. Młode roziwjały się szybko i krótko po wylęgu mogły opuścić gniazdo. Wiele dinozaurów zapewne opiekowało się młodymi do czasu osiągnięcia przez nie samodzielności. Dinozaury broniły się przed atakami wrogów używając bardzo zróżnicowanych sposób. Na przykład Tricceratops miał na głowie rogi Euoplocephalus na końcu ogona "maczugę" a Tuojiangosaurus - kolce. Prawdopodbnie wiele z tych struktur służyć mogło nei tylko obronie. Chociaż naukowcy nie mogą z całą pewnością stwierdzić, w jaki sposób dinozaury się broniły, nietrudno to sobie jednak wyobrazić.Szczątki dinozaurów bardzo trudno wydobyć ze skał. Niektóre muszą być specjalnie chronione gipsem lub pianką poliuteranową, zanim znajdą się w laboratorium. Każdego roku odnajduje się nowe skamieniałości pozwalające uzyskać więcej informacji na temat dinozaurów.