Bilans II wojny światowej

II wojna światowa zakończyła się kapitulacja Japonii 2 września 1945 rok. Jednak zasady powojennego ładu politycznego i terytorialnego w Europie zostały określone wcześniej, bo na konferencji w Poczdamie w dniach 17 lipca-2 sierpnia. Na mocy układu podpisanego na tej, że konferencji Niemcy miały poddać się demilitaryzacji, denazyfikacji, która miała na celu wykorzenienie faszyzmu z życia politycznego w Niemczech, demokratyzacji oraz decentralizacji gospodarki. Oznaczało to rozwiązanie wszystkich niemieckich formacji wojskowych oraz zniszczenie lub oddanie do dyspozycji sprzymierzonych przemysłu zbrojeniowego, broni i sprzętu wojskowego. Partia faszystowska i wszystkie organizacje z nią związane miały ulec likwidacji, rozpowszechnianie poglądów narodowosocjalistycznych miało być zakazane, a przywódcy faszystowscy i zbrodniarze wojenni mieli być ukarani. Układ poczdamski nakładał też na Niemcy obowiązek zrekompensowania strat wyrządzonych przez naród niemiecki innym narodom. Największą część reparacji wojennych miał uzyskać Związek Radziecki. Na podstawie wcześniejszej deklaracji berlińskiej Wielka Trójka wyznaczyła w Poczdamie nowe granice Niemiec. Prusy Wschodnie zostały podzielone między Polskę i ZSRR a nową wschodnią granice Niemiec stała się linia Odry i Nysy Łużyckiej. Na południu w związku z decyzją o odbudowie państwa austriackiego i anulowaniem układu monachijskiego, przywrócono granicę Niemiec sprzed 1938 r. Na zachodzie miała obowiązywać również granica sprzed wojny. Na północy przywrócono przedwojenną granicę niemiecko-duńską.

W sprawie Polski uczestnicy konferencji postanowili uznać Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, którego jednym z najważniejszych zadań było formalne ustalenie granic Polski.

W odrębnej umowie postanowiono, iż zachodnia granice Polski wyznaczają Odra i Nysa Łużycka. Zaakceptowano powrót do Polski Gdańska i przyłączenie części byłych Prus Wschodnich. Natomiast wschodnia granice formalnie wytyczył podpisany 16 sierpnia 1945 r. polsko-radziecki układ graniczny, który stanowił: że granica pomiędzy Polską z ZSRR zostaje ustalona wzdłuż "linii Curzona".

Działania wojenne podczas II wojny światowej trwały sześć lat, walki toczyły się w Europie, Afryce, Azji, na wyspach Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Spokojnego. Uczestniczyło w nich 61 państw o ogólnej liczbie ludności 1 mld 700 ml. Zmobilizowano ok. 110 ml ludzi, wystawiono ogółem 1763 (państwa koalicji hitlerowskiej- 637 dywizji, a koalicja antyfaszystowska 1126 dywizji, w tym Związek Radziecko - 550 dywizji) W II wojnie światowej zginęło ok. 50 ml ludzi, a około 35 ml zostało rannych. Straty materialne tylko w europie wyniosły 260 mld dolarów (w tym Związek Radziecki- 128 mld, Polska-50 mld. W walkach uczestniczyły wielomilionowe armie, złożone z wojsk lądowych, lotnictwa i marynarki wojennej. W czasie II wojny światowej na szeroką skalę rozwinięto produkcje sprzętu wojennego. Przemysł głównie państw biorących udział w wojnie wyprodukował 330 tys. czołgów i ponad 600 tys. samolotów.

Wśród wszystkich krajów koalicji antyfaszystowskiej Polska poniosła największe straty osobowe (6,028 ml osób-22,8 ogółu ludności) i materialne (38% majątku narodowego)
Wskaźnik strat biologicznych Polski był najwyższy w Europie: wyniósł 220 osób na 1 tys. mieszkańców. Wskaźnik tez dla Związku radzieckiego wyniósł 116 osób, dla Francji 15, dla Wielkiej Brytanii 8 a dla Stanów Zjednoczonych 2,9 l.

Najważniejszym wynikiem II wojny światowej było rozbicie faszyzmu i utworzenie imperium radzieckiego. Nastąpiło też osłabienie systemu kapitalistycznego. Jedynym państwem, które wzmocniło swoją pozycję w świecie kapitalistycznym, były stany Zjednoczone. Następstwem II wojny światowej był całkowity rozpad systemu kolonialnego i powstanie państw tzw. Trzeciego Świata. Zasadniczym zmianom uległa polityczna mapa świata. Przy poparciu Związku Radzieckiego siły lewicy społecznej przejęły władzę w Polsce, Czechosłowacji, Rumunii ,Bułgarii, Jugosławii, Albanii, na Węgrzech , w Wietnamie, Korei północnej i Chinach, tworząc blok komunistyczny.