Budowa i rola mózgu oraz rdzenia kregowego

Mózg
a) Leży w jamie czaszki
b) Waga od 1200-1400 g
c) otoczony jest trzema oponami:
- opona twarda (zewnętrzna)
- pajęczynówka (opona pośrednia)
- opona miękka (najbardziej wewnętrzna)
d) mózg podzielony jest szczeliną podłużną na 2 półkule
e) powierzchnia mózgu jest silnie pofałdowana

Wyróżniamy 4 płaty na powierzchni półkul mózgowych
a) czołowych
b) ciemieniowe
c) skroniowe
d) potyliczne
W płatach mieszczą się tzw. ośrodki korowe:
- czołowy: ośrodki kojarzące, ruchowe, pisania
- ciemieniowy: ośrodki czuciowe (dotyk, ciepło, zimno)
- skroniowy: ośrodki słuchu i mowy
- potyliczny: ośrodek wzroku

Na przekroju czołowym mózgu wyróżniamy 2 warstwy:
a) zewnętrzna – kora (istota szara)
b) wewnętrzna – podkorowa (istota biała)

Móżdżek
a) waga ok. 150g
b) składa się z 2 półkul połączonych tzw. robakiem mózgu
c) funkcje:
- utrzymanie równowagi i pionowej postawy ciała
- utrzymanie napięcia mięśniowego
- jest odpowiedzialny za harmonię wykonywanych ruchów

Rdzeń przedłużony
a) część mózgowia łączy się z rdzeniem kręgowym
b) występują w nim ośrodki kontrolujące odruch ssania, połykania, kichania, regulujące czynność oddechową, czynność serca i wymiotną

Rdzeń kręgowy – budowa i funkcje
a) biegnie w kanale kręgowym
b) otoczony jest 3 oponami
c) na zewnątrz występuje istota biała, a pod nią istota szara w kształcie litery „H”

Łuk odruchowy
- odruch to automatyczna reakcja narządu (efektora) na bodziec. Droga od receptora do narządu wykonawczego – tzw. odruchowego.
- prosty łuk odruchu składa się z:
* receptora
* rdzenia kręgowego
* neuronu czuciowego
* neuronu ruchowego
* efektora
- odruch umożliwia szybką reakcję bez udziału mózgu

Rodzaje odruchów
a) wrodzone (bezwarunkowe)
- wykonywane bez udziału woli
- odbywają się na poziomie rdzenia kręgowego
b) nabyte (warunkowe)
- w ich powstaniu główną rolę odgrywa kora mózgowa
- powstaje w trakcie życia człowieka i zwierzęcia na skutek kojarzenia bodźca bezwarunkowego z bodźcem obojętnym (musi on poprzedzać bodziec bezwarunkowy).